Goldman Sachs ka rënë dakord të paguajë gati 3 miliard dollarë (2.3 miliardë funte) për t’i dhënë fund një hetimi të rolit të tij në skandalin e korrupsionit 1MDB.
Filiali malajzian i bankës pranoi gjithashtu në gjykatën amerikane se kishte paguar më shumë se 1 miliard dollarë ryshfet për të fituar punë për të mbledhur para për fondin e pasurisë së zotëruar nga Malajzia, raporton BBC.
Zyrtarët amerikanë thanë se zgjidhja rekord pasqyronte rolin “qendror” të Goldman në një “skemë masive korrupsioni”.
Goldman pranoi se kishte rënë “shkurt”, duke e quajtur atë një “dështim institucional”.
Në përgjithësi, banka e investimeve duhet të paguajë rreth 5 miliardë dollarë gjobitje – rreth dy të tretat e fitimeve të saj të vitit 2019 – rregullatorëve në të gjithë botën, përfshirë në Mbretërinë e Bashkuar, për të zgjidhur çështjet që kanë dëmtuar rëndë reputacionin e firmës.
Çfarë ishte skandali 1MDB?
Skema 1MDB ishte një rrjet global i mashtrimit dhe korrupsionit, në të cilin miliarda dollarë të mbledhura gjoja për projektet e zhvillimit publik në Malajzi në vend të kësaj shkuan në xhepat privatë, përfshirë ato të ish-kryeministrit të vendit Najib Razak.
Autoritetet në Azi, Sh.B.A dhe Evropë kaluan vite duke gjurmuar paratë e thata dhe asete të paguara me para të vjedhura nga fondi Malajzian, duke përfshirë prona, bizhuteri dhe art.
Në njoftimin e marrëveshjes të Enjten, zyrtarët e Departamentit të Drejtësisë të SHBA thanë që Goldman Sachs kishte mundësuar një skemë që shkaktoi “dëm të konsiderueshëm”.
“Ky dëm u përballua kryesisht dhe në shkallën e parë nga njerëzit e Malajzisë, të cilët panë një fond të krijuar për të përfituar prej tyre … në vend të kësaj u kthye në një derrkuc për zyrtarët publikë të korruptuar dhe miqtë e tyre“, tha Brian Rabbitt, ndihmës i Prokurorit të Përgjithshëm të divizionit penal të Departamentit të Drejtësisë.
Në korrik, Najib u shpall fajtor në Malajzi për të shtatë akuzat në të parin e disa gjykimeve për korrupsion disa milionësh dhe u dënua me 12 vjet burg.
Najib Razak (qendër) ishte Kryeministër i Malajzisë nga 2009-2018
Ai ishte deklaruar i pafajshëm për akuzat e shkeljes penale të besimit, pastrimit të parave dhe abuzimit të pushtetit dhe po apelon vendimin.
Bordi i Goldman gjithashtu tha se do të rimarrë ose mbajë 174 milion dollarë kompensim të dhënë për drejtuesit, duke përfshirë shefin në pension Lloyd Blankfein, nën vëzhgimin e të cilit ndodhi skandali.
“Bordi e shikon çështjen 1MDB si një dështim institucional, në kundërshtim me pritjet e mëdha që ka për firmën,” thuhet në deklaratë.
Cili ishte roli i Goldman?
Hetimet ndaj Goldman Sachs u përqendruan në ndihmën e saj duke mbledhur 6.5 miliardë dollarë në 2012 dhe 2013 për fondin e njohur zyrtarisht si 1Malaysia Development Bhd (1MDB), autoritetet e punës thanë se e fituan firmën më shumë se 600 milion dollarë.
Goldman prej kohësh kishte fajësuar punonjësit mashtrues, duke pohuar se nuk kishte asnjë ide që paratë që ndihmoi të mblidheshin do të devijoheshin nga projektet e planifikuara të zhvillimit brenda Malajzisë. Por të enjten, banka pranoi që njësia e saj Malajziane kishte kryer “me vetëdije dhe dëshirë” ryshfet ndaj zyrtarëve të huaj dhe se ajo kishte injoruar lajmërimet që duhej të kishin paralajmëruar personat e lartë për problemet e marrëveshjes.
U ra dakord që Goldman të kthejë 600 milion dollarë në Malajzi dhe të paguajë afërsisht 2.3 miliard dollarë për rregullatorët në SHBA., Mbretëri të Bashkuar, Hong Kong dhe Singapor.
Marrëveshja me SHBA-në ngriti akuzat për kompaninë mëmë për shkelje të ryshfetit, por autoritetet ranë dakord të shtyjnë ndjekjen penale. Kjo lëvizje lejon Goldman të shmangë një dënim penal, një njollë e zezë që do të kishte detyruar disa klientë të largoheshin nga fondi.
Më parë, një ish partner i Goldman Sachs, Tim Leissner, u deklarua fajtor në SHBA për komplot për pastrim parash dhe shkelje të ligjeve të huaja të ryshfetit. Një tjetër ekzekutiv po pret gjykimin për veprat e ryshfetit të huaj.
“Ne duhet të pranojmë se ku firma jonë ra e shkurtër”, tha shefi ekzekutiv David Solomon. “Ndërsa shumë njerëz të mirë punuan në këto transaksione dhe u përpoqën të bënin gjënë e duhur, ne e pranojmë që nuk adresuam në mënyrë adekuate flamujt e kuq dhe nuk shqyrtuam me kujdes përfaqësimet e anëtarëve të caktuar të ekipit të marrëveshjes … në mënyrë efektive sa duhet të kishim.”
