Nga Adrian Thano
Jam përpjekur disa herë ta shkruaj historinë e protestuesit që shihet në foton e mëposhtme. Ajo është realizuar në 21 janar, në momente- kulm të protestës.
Atëkohë e lashë në mes kërkimin, njerëzit kishin frikë të flisnin. Por kam ende të ruajtur një mesazh që zbulon pak nga historia e djalit me flamur që shihet në foto.
Po e sjell për lexuesit e Ditës, ashtu siç e kam gjetur në arkivë vite më parë.
Është dërguar në 26 janar 2011 në përgjigje të mesazhit tim për dikë për të cilin më kishin thënë që e njihte djalin e fotos (mund ta ndjeni nëpër rreshta edhe frikën e njerëzve ato ditë):
“…z.Adrian, une personalisht djalin e fotos me flamur nuk e njoh, por eshte i afermi i te njohurit tim. Qe te jem i sinqerte, nuk e di se sa e drejte do te ishte nga ana ime qe te te jepja detaje per te, aq me teper keshtu si po rrotullohen gjerat ne Shqiperi. Mesa degjova nga miku im, ishte shembur ne dru (fraktura neper brinje, ne kemben e djathte dhe ne doren ne te cilen mbante flamurin) por nuk e kishin shoqeruar ne komisariat. E kishin cuar te Nene Tereza e prej andej e kishin nisur per ne shtepi. Mgjth di qe eshte nga Fieri, diku tek 25-26 vjec dhe quhet a Eno a Enea, nuk jam i sigurt per kete. Nje gje qe ndoshta ka vlere te thuhet eshte se ky djali, kur ishte nisur nga Fieri nuk kishte flamur me vehte. Si rrjedhoje duhet t’ia kete marre dikujt tjeter ne mes te katrahures… Nderkohe, per te qene i drejte, e pyeta mikun tim per ndihmen qe me kerkove dhe u tregua disi i rezervuar. Ndoshta kuptohet perse. Nejse, ti shih nese te mjaftojne keto per te ndertuar dicka mbi te. Kalosh mire…”
Ky ishte mesazhi.
Po risjell ndërkohë nga arkiva edhe një faqe të parë të publikuar rreth një javë pas ekzekutimeve publike të 21 janarit. Është përgatitur nga unë dhe fotografja Jutta Benzenberg.
Ka qenë kopertinë e Shekullit, gazetës që kam drejtuar para Ditës, në datën 29 janar, një ditë pas homazheve të tensionuara të 28 janarit.
Ndoshta Ana, e cila më ka thënë që dëshiron të bëhet juriste do të dojë dikur ta shohë. Të shpresojmë që kur të arrijë ajo kohë, nëse arrin, nuk do jetë ende duke pritur drejtësinë.
10 vite më parë në bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, aty ku duhej të ishte vendi më i sigurtë, mes dy “qeverive”, Legjislativit dhe Ekzekutivit, 4 protestes paqësorë u vranë me urdhër të ish-kryeministrit që më pas fshiu filmimet, manipuloi provat dhe pengoi drejtësinë.
Dhjetëra u plagosën, qindra të tjerë u dhunuan në bulevard dhe komisariate.
Nuk thuhet shpesh por Gjykata ka dënuar mbi 100 pjesëmarrës të demonstratës së 21 janarit. Askujt nuk i gjeti armë, dinamit, shishe molotov, çadra pistoletë, i dënoi sepse ashtu kishte dashur urdhëruesi i vrasjeve të 21 janarit. Shteti “i tyre” i dënoi, pasi i torturoi; i torturoi pasi i poshtëroi; i poshtëroi pasi i rrembeu rrugëve.
21 janari i këtij viti po shkon si të tjerët. Ndoshta Qeveria ka bërë gati ca adete. Ndoshta do bëhet edhe ndonjë manifestim i rastit, tani më i lirë; do thuhen prapë fjalët që duhen thënë për “zbulimin e së vërtetës” megjithëse ajo dihet.
Të nesërmen sheshi do jetë si gjithnjë, me njerëzit dhe mjetet e zakonshme, shiu dhe era do marë lulet e vendosura një ditë më parë, fjalët e kryeministrit do jenë në faqet e gazetave, edhe tek DITA, familjarët do kthehen në hallet e tyre.
Dhjetë vjet pas 21 janarit, një grusht vrasësish, bashkëpunëtorësh në vrasje, apologjetët e tyre në media vazhdojnë të sfidojnë hapur një shoqëri të tërë. Edhe sot do ndodhë ajo që ka ndodhur, çdo 21 janar – ne përkujtojmë viktimat, vrasësi përqesh i lirë mbi të lirët.
Kështu që le t’i lemë sot ngushëllimet për gratë, familjarët, fëmijët e viktimave, ndonjë tashmë i vetëvrarë. Më mirë ta mbajmë gojën mbyllur; askush të mos dalë në rrugë të kujtojë të rënët; le t’ua lëmë kujtimin e tyre vetëm të afërmve.
Sepse ne të tjerët, të gjithë, jemi bërë tashmë pjesë e krimit nga mosndëshkimi i tij.
VINI RE: Ky artikull është pronë intelektuale e Gazetës Dita