Lira turke e mbylli vitin 2021 duke humbur 44% të vlerës së saj kundrejt dollarit amerikan – 19% vetëm në javën e fundit të vitit.
Kjo ishte paraqitja më e keqe e lirës që kur presidenti Recep Tayyip Erdogan erdhi në pushtet gati 20 vjet më parë. Lira ra nga 18.4 në 10.25 kundrejt dollarit amerikan në dy javët e fundit, duke u rikuperuar lehtë për të mbyllur vitin në 13.19 të premten.
Lira turke kishte gjithashtu paraqitjen më të keqe të vitit midis monedhave të tregjeve në zhvillim, sipas të dhënave nga Refinitiv. Rënia e monedhës fitoi shpejtësi muajt e fundit pas ‘programit të ri ekonomik’ të Erdoganit, i cili u fokusua në eksportet, kreditë dhe normat e ulëta të interesit, thonë analistët.
Në një përpjekje për të lehtësuar rënien, Erdogan në dhjetor shpalosi një plan për të mbrojtur depozitat vendase të konvertuara nga humbjet kundrejt monedhave të forta, të cilat panë një rritje të mprehtë, por të shkurtër prej 50% të lirës për mbështetjen nga banka qendrore.
Duke luftuar për të mbrojtur kursimet e tyre, turqit i kanë kthyer zotërimet e tyre në lira në valuta të forta. Të dhënat zyrtare të cituara nga Reuters tregojnë se zotërimet lokale të monedhave të forta u hodhën në një rekord prej 238.97 miliardë dollarësh vetëm javën e kaluar. Të premten, Erdogan u kërkoi qytetarëve që t’i përmbahen lirës për kursimet e tyre, duke pretenduar se paqëndrueshmëria e tregut ishte nën kontroll.
“Për sa kohë që nuk i marrim paratë tona si pikë referimi, jemi të dënuar të fundosemi. Lira turke, paratë tona, janë ato me të cilat do të shkojmë përpara. Jo me këtë valutë të huaj.” – tha ai, duke shtuar se qeveria e tij do të vazhdojë të ndjekë një politikë me norma të ulëta interesi, të cilën e sheh si një mjet për të ulur çmimet, por është shumë e kritikuar në mbarë botën.
