Ligjvënësit italianë do të zgjedhin presidentin e ardhshëm të vendit më 24 janar me kryeministrin aktual Mario Draghi mes pretendentëve.
Edhe nëse funksionet e tyre në teori janë në thelb, nderi, presidenti i Republikës Italiane ka një rol kyç në rast të një krize qeveritare.
Ishte në këtë kontekst që presidenti në largim, Sergio Mattarella, iu drejtua Draghit — ish-kreu i Bankës Qendrore Evropiane — në shkurt për të pasuar Giuseppe Conte si kryeministër pasi ky i fundit humbi shumicën e tij në parlament.
Draghi, 74 vjeç, ka qenë që atëherë në krye të një koalicioni të gjerë qeveritar duke filluar nga e majta në Lidhjen sovraniste të Matteo Salvinit dhe krahun e djathtë të Silvio Berlusconit, i cili në moshën 85-vjeçare do të donte ta shihte veten si president, por konsiderohet përçarës.
Prej javësh po flitet edhe në shtypin italian për emrat e ndryshëm që qarkullojnë për të pasuar Mattarella-n, 80-vjeçarin sicilian që ka arritur të mishërojë unitetin.
Mes tyre është edhe Draghi.
I pyetur vazhdimisht për të ardhmen e tij në fund të dhjetorit, Draghi nuk u përgjigj drejtpërdrejt, duke u thënë gazetarëve: “Fati im personal nuk ka aspak rëndësi. Unë nuk kam aspirata të veçanta të një lloji apo tjetër. Unë jam një burrë. një nonno (gjysh) nëse doni, në shërbim të institucioneve.”
Por ai sugjeroi se largimi i tij eventual në krye të qeverisë do të kishte pak ndikim në luftën e vendit kundër pandemisë ose në zbatimin e planit të rimëkëmbjes prej 261 miliardë eurosh, i cili parashikon miliarda investime në zhvillimin e qëndrueshëm, transformimin digjital dhe reformat strukturore.
“Ne kemi krijuar kushte që puna në (plan) të mund të vazhdojë,” tha ai. “Qeveria i ka krijuar këto kushte, pavarësisht se kush do të jetë (në krye). Njerëzit janë gjithmonë të rëndësishëm, por aspekti tjetër është se është gjithashtu e rëndësishme që qeveria të mbështetet nga shumica” në parlament.
Kandidati tjetër kryesor për president, i cili mbështetet nga qendra e djathtë, është ish-kryeministri Berlusconi. Draghi u përbuz kur u pyet të mërkurën nëse ai mendonte se Berlusconi ishte një kandidat i mundshëm, duke thënë se nuk i takon atij të vlerësojë krerët e mundshëm të shtetit.
Ndër personat e tjerë të këshilluar për këtë punë është edhe ish-presidenti kristian demokrat i Dhomës së Deputetëve, Pier Ferdinando Casini; ish-kreu i qeverisë dhe komisioneri aktual evropian për ekonominë, Paolo Gentiloni; dhe Giuliano Amato, një entuziast evropian 82-vjeçar që ndihmoi në hartimin e Kushtetutës Evropiane.
Metoda e zgjedhjes së presidentit është mjaft komplekse. Deputetët dhe senatorët, të cilëve u janë bashkuar përfaqësues të 20 rajoneve italiane – rreth një mijë njerëz gjithsej – mblidhen për të votuar.
Në tre raundet e para të votimit kërkohet një shumicë prej dy të tretash, por nga raundi i katërt i votimit e në vazhdim mjafton një shumicë e thjeshtë. Votimi bëhet me votim të fshehtë, gjë që ka sjellë shumë surpriza në të kaluarën, ku shumë votues nuk hezitojnë të shkëputen nga disiplina partiake.
