Kandidatët në zgjedhjet presidenciale të Francës po përpiqen të dëgjohen për luftën në Ukrainë, pasi sondazhet sugjerojnë se presidenti aktual Emmanuel Macron mbetet favoriti i qartë për të fituar.
I nxitur nga diplomacia e tij dhe ashpërsia ndaj Moskës që kur trupat e saj pushtuan Ukrainën, presidenti po ecën lart dy javë përpara zgjedhjeve, por është përballur me akuzat për debat të vërtetë.
Pa një shqetësim të madh në raundin e parë të 10 prillit, kundërshtari i Macron në balotazh do të jetë udhëheqësja e të ekstremit të djathtë “National Rally”, Marine Le Pen – një përsëritje e pesë viteve më parë.
Por rivali i saj i ekstremit të djathtë Eric Zemmour, konservatorja Valerie Pecresse dhe krahu i majtë Jean-Luc Melenchon ende shpresojnë se mund të dalin nga grupi për të arritur në raundin e dytë më 24 prill.
“Gjithçka mund të vendoset në dy javët në vijim,” me katër në 10 votues të mundshëm ende të pavendosur, tha për AFP Adelaide Zulfikarpasic nga grupi i sondazheve BVA Opinion.
Përleshje në të djathtë
Ish-kolumnisti dhe komentatori televiziv Zemmour mblodhi të dielën mijëra njerëz duke valëvitur flamujt francezë nën një qiell pa re pranë Kullës Eifel.
Ai u kërkoi më shumë energji mbështetësve të tij pas një fjalimi që goditi nota të njohura nostalgjie për madhështinë e kaluar franceze dhe goditje ndaj emigrantëve të paasimiluar.
“Asgjë dhe askush nuk do të na pengojë të shkruajmë fatin e vendit tonë, asgjë dhe askush nuk do të na i vjedhë këto zgjedhje”, u zotua ai.
Tashmë, që mbetet nën 10 për qind në disa sondazhe, Zemmour është shumë më pak se Le Pen rreth 20 për qind dhe Macron me afër 30.
Le Pen u përpoq të krijonte qetësi, ndërsa aleatët — përfshirë mbesën e saj Marion Marechal — e braktisën atë për Zemmour-in që fliste më ashpër.
Në vend të kësaj, Le Pen ka bërë fushatë në rrugët dhe sheshet e tregjeve franceze, dhe të dielën përsëri u përpoq ta konsideronte veten si më të zakonshme dhe më kompetente se rivali i saj.
“Programi i Eric Zemmour është brutal në formë, por shumë i kufizuar në përmbajtje, ndërsa unë kam një projektligj gati për t’u miratuar” për Islamin dhe emigracionin, tha ajo për gazetën javore Le Journal du Dimanche.
Me Zemmour-in dhe Le Pen-in që ia kanë dalë mbanë për krahun e djathtë dhe Macron-in që tingëllon pro biznesit dhe rendit, konservatorja Valerie Pecresse ka luftuar që të dëgjohet.
Së fundmi, një test pozitiv për Covid e ka mbajtur atë larg nga takimet e planifikuara të fushatës.
E majta e ndarë
Të dielën, kandidati kryesor i krahut të majtë Jean-Luc Melenchon — me 12 deri në 15 përqind — po mblidhte mbështetësit në qytetin port mesdhetar Marsejë.
Ndërsa rezistenca e krahut të majtë, duke përfshirë protestën e “jelekëve të verdhë” 2018-19, ka goditur presidencën e ish-bankierit Macron, një mori kandidaturash konkurruese nga e majta nuk kanë lënë ende një shenjë të vërtetë në zgjedhjet e këtij viti.
Melenchon i tha turmës se “ne papritmas i thamë vetes ‘do t’ia dalim'” në raundin e dytë.
“Ne do të flasim për gjëra serioze, jo për fantazi parash si njëra apo fantazi raciste si tjetra”, shtoi ai, duke shigjetuar Macron dhe Le Pen.
Votuesit e krahut të majtë janë të ndarë mes kryebashkiakut të Parisit, Anne Hidalgo, me vetëm dy për qind për Partinë Socialiste dikur të fuqishme, kandidatin komunist Fabien Roussel dhe shefin e të Gjelbërve, Yannick Jadot.
Vështirësitë e Pecresse dhe Hidalgo, kandidatë përkatësisht të bastioneve tradicionale të djathta dhe të majta që dominuan Francën për vite me radhë, ilustrojnë faktorët afatgjatë përtej Ukrainës që kanë prekur politikën franceze.
“Votuesi sistematik që voton pa detyrim, votuesi që ishte besnik ndaj partive politike apo kandidatëve… nuk ekziston më,” tha Anne Muxel, drejtoreshë kërkimore në Qendrën për Kërkime Politike të Parisit.
“Votuesit kanë një marrëdhënie shumë më të pavarur, të individualizuar me politikën dhe me zgjedhjet e tyre elektorale, ata janë shumë më të lëvizshëm, më të paqëndrueshëm,” tha ajo.
Sidomos duke pasur parasysh se “shumica e francezëve nuk ndihen të përfaqësuar nga mbajtës të posteve politike”.