Anëtarësimi i Finlandës dhe Suedisë në NATO është ‘sharlatanizëm shumë i rrezikshëm’ dhe përbën provokim të Rusisë, tha të martën presidenti kroat Zoran Milanoviç.
Zagrebi do të kundërshtojë të ratifikojë anëtarësimin e tyre derisa SHBA-ja e BE-ja të bëjnë presion ndaj Bosnje-Hercegovinës fqinje për t’u garantuar kroatëve etnikë të drejtat e tyre bazë të votës, shtoi Milanoviç.
“Derisa çështja e ligjit zgjedhor në Bosnje-Hercegovinë të zgjidhet, derisa amerikanët, anglezët, gjermanët, nëse munden dhe duan, të detyrojnë Sarajevën dhe Bakir Izetbegoviçin që të përditësojnë ligjin zgjedhor në gjashtë muajt e ardhshëm dhe t’u japin kroatëve të drejtat e tyre elementare, Kroacia nuk duhet të ratifikojë pranimin e askujt në NATO.” – shtoi ai, duke iu referuar parlamentit kroat.
NATO nuk mund të pranojë anëtarë të rinj pa miratimin e atyre të tanishëm, vuri në dukje Milanoviç, duke shtuar se ai e sheh rolin e Kroacisë në këtë moment si ‘një plumb historik argjendi’.
“Lëreni presidentin ose sekretarin e shtetit të SHBA-së ta dëgjojë këtë tani. Le të shohim se çfarë mund të bëjnë për Kroacinë. Më ka ardhur në majë të hundës që ata të injorojnë dhe lënë pas dore një anëtare të NATO-s dhe BE-së si Kroacia.” – tha Milanovic, duke shtuar se nëse SHBAja dhe aleatët e saj evropianoperëndimorë duan dy vendet skandinave në NATO, ‘ata do të duhet të dëgjojnë Kroacinë’.
Ankesa më e madhe e Kroacisë është sistemi aktual zgjedhor në Bosnjë-Hercegovinën fqinje, e cila ka një komunitet etnik kroat të njohur si të barabartë sipas Kushtetutës së vitit 1995 që i dha fund Luftës Civile.
Zagrebi këmbëngul në përditësimet e ligjit zgjedhor në mënyrë që kroatët në Bosnje të jenë në gjendje të zgjedhin përfaqësuesit e tyre, në kundërshtim me praktikën e tanishme që ata të zgjidhen nga komuniteti shumë më i madh i muslimanëve boshnjakë, të njohur gjithashtu si boshnjakë.
Përveç Bosnjës, Milanoviç renditi disa nga ankesat e tjera të Zagrebit: kundërshtimi i BE-së për të pranuar Bullgarinë dhe Rumaninë në marrëveshjen e kalimit kufitar të Shengenit, mungesën e njohjes për provincën e shkëputur serbe të Kosovës dhe asnjë përparim në bisedimet e BE-së me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, e cila madje ndryshoi emrin kohët e fundit për të kapërcyer kundërshtimet nga Greqia, por pa dobi.
“Ne nuk po i kërkojmë Finlandës apo Suedisë të ndryshojnë emrin e tyre në Ikea, vetëm për t’u thënë amerikanëve se këto gjëra duhet të zgjidhen.”
Suedia dhe Finlanda historikisht asnjanëse kanë bërë lëvizje për t’u bashkuar me NATO-n në javët e fundit, duke përmendur konfliktin Rusi-Ukrainë.
Kroacia u bë anëtare e NATO-s në vitin 2009 dhe iu bashkua BE-së në vitin 2013, kur Milanoviç ishte kryeministër. Politikani socialdemokrat ka qenë president që nga tetori 2020. Megjithatë, nuk është e qartë nëse kërcënimi i tij për të vënë veton ndaj zgjerimit të NATO-s do të funksionojë në praktikë, pasi partia nacionaliste HDZ ka shumicën parlamentare.
