Lituania bllokoi tranzitin hekurudhor të disa mallrave ruse në rajonin e Kaliningradit të vendit të shtunën.
Autoritetet e Vilniusit e shpjeguan lëvizjen duke deklaruar se mallrat në fjalë ishin sanksionuar nga Brukseli në lidhje me konfliktin në Ukrainë, dhe për këtë arsye nuk mund të kalojnë më nëpër territorin e BE-së edhe nëse udhëtojnë nga një pjesë e Rusisë në tjetrën.
Pse është kjo e rëndësishme?
Rajoni i Kaliningradit është një enklavë ruse në Evropë, e vendosur midis Polonisë dhe Lituanisë përgjatë bregut të Balltikut. Pozicioni i saj në zemër të Evropës i mundëson asaj të dërgojë me lehtësi mallrat ruse në çdo pjesë të bllokut të BE-së. Si një enklavë, ose një territor që i përket Rusisë, por është e ndarë gjeografikisht nga kontinenti, duhet t’i jepet qasje e plotë në dhe nga territori i Rusisë sipas ligjit ndërkombëtar. Prandaj, disa analistë sugjerojnë se lëvizja e Lituanisë për të bllokuar hyrjen e Rusisë në territorin e saj mund, në një farë mase, të konsiderohet si një ‘casus belli’ – një shkak për shpalljen e luftës.
Pse Lituania bllokoi tranzitin?
Sipas zyrtarëve lituanez, vendimi është marrë pas miratimit të Komisionit Evropian, organi kryesor qeverisës i BE-së. Shumë vende, duke përfshirë vendet anëtare të BE-së, vendosën sanksione gjithëpërfshirëse ndaj Rusisë në përgjigje të operacionit të saj ushtarak në Ukrainë në fund të shkurtit. Blloku evropian, ndër të tjera, ndaloi hyrjen e një numri mallrash ruse në BE. Lëvizja e Vilniusit thuhet se synon të zbatojë këto ndalime.
A është bllokuar tranziti i të gjitha mallrave?
Jo, vetëm mallrave të sanksionuara nga Brukseli iu mohua kalimi. Midis tyre janë nafta e papërpunuar dhe produktet e naftës, qymyri, metalet, materialet e ndërtimit, teknologjia e përparuar, enëve të qelqit, disa ushqimeve dhe plehrave, alkoolit, etj. Sipas guvernatorit të rajonit, Anton Alikhanov, ndalimi nënkupton se deri në 50% të të gjithë mallrat e destinuara për në Kaliningrad mund të bllokohen.
A mund të rezultojë bllokimi në mungesë furnizimi në rajon?
Jo domosdoshmërisht, pasi kalimi përmes Detit Baltik është ende i hapur për përdorim nga Rusia. Sipas zyrtarëve të Kaliningradit, si dhe krerëve të shumicës së zinxhirëve të shitjes me pakicë, rajoni është i pajisur mirë me ushqime dhe furnizime dhe nuk do të vuajë nga pengesat e dërgesave për tre deri në gjashtë muaj. Një pjesë e konsiderueshme e mishit, bulmetit dhe peshkut prodhohet në rajon dhe, sipas kreut të portit kryesor të rajonit, Elena Zaitseva, Kaliningradi ka eksportuar madje misër, grurë dhe rapë në vitet e fundit.
A ka ndonjë kërcënim për turizmin/trafikun e pasagjerëve?
Asnjë kërcënim për momentin. Ndërsa trenat e pasagjerëve nga Rusia kontinentale në Kaliningrad përmes Lituanisë u ndaluan përsëri në fillim të prillit, katër linja ajrore kryesore ruse mbajnë fluturimet Moskë-Kaliningrad. Janë të disponueshme edhe tragetet detare, ndërsa raportet thonë se zyrtarët rusë po punojnë aktualisht për nisjen e rrugëve detare të pasagjerëve përmes Balltikut.
