Lufta në Ukrainë vazhdon e pandërprerë edhe nëse tani, pas më shumë se pesë muajsh konflikt, nuk zë gjithmonë titujt kryesorë. Pushtuesi rus përpiqet me të gjitha mjetet të shtypë forcat në dukje inferiore ukrainase. Për këtë arsye, ushtria e Kievit shpesh ka miratuar veprime guerile urbane që deri më tani duken vendimtare për një rezistencë të gjithanshme, pavarësisht se kanë disa anë të errëta.
Marrëdhënie shqetësuese
Amnesty International kreu një hulumtim që zgjati disa javë, midis prillit dhe korrikut, në rajonet Kharkiv, Donbass dhe Mykolaiv, duke vizituar zonat e betejës dhe duke intervistuar njerëz të ndryshëm të përfshirë. Pamja që rezulton është mjaft shqetësuese dhe dramatike. Për t’iu kundërvënë forcave ruse, ushtria ukrainase dyshohet se rrezikoi popullsinë civile, duke sjellë shpesh objektiva ushtarakë dhe duke luftuar në qendrat e popullsisë, duke përfshirë spitalet dhe shkollat.
Sipas Amnesty International, këto strategji “shkelin ligjin ndërkombëtar sepse ato shndërrojnë objektivat civilë në objektiva ushtarakë”. Studiuesit e OJQ-së, me laboratorin e tyre të provave të krizave, kanë gjetur prova (të mbështetura nga imazhet satelitore) të sulmeve të nisura nga forcat ukrainase nga qendrat e popullsisë në deri në 19 qytete dhe fshatra.
Popullsia civile ukrainase, vazhdon raporti i Amnesty International, u rrezikua nga forcat e veta të armatosura: shumë qendra të banuara ku ndodheshin ushtarët ishin kilometra larg frontit dhe për këtë arsye duhej të ishin gjetur alternativa që nuk do të rrezikonin qytetarët. . Ushtarët thjesht luftuan në rrugë, në ose pranë ndërtesave civile pa u shqetësuar më parë për të evakuuar banorët civilë.
Dëshmitë
Raporti i Amnesty International përmban dëshmi të shumta nga njerëz që ishin të pranishëm gjatë luftimeve. “Ushtarët qëndronin në një shtëpi pranë tonës dhe djali im shkonte shpesh tek ata për të çuar ushqim,” thotë nëna e një 50-vjeçari të vrarë nga një sulm rus më 10 qershor në një fshat në jug të Mykolaiv.
“Unë nuk e kuptoj pse ushtarët tanë qëllojnë nga qytetet dhe jo nga fushat,” thotë Mykola, një burrë që jeton në një ndërtesë në Lysychansk në Donbass.
“Këtu në lagje ka aktivitet ushtarak”- shton një burrë nga Donbass.
“Nuk na lejohet të themi asgjë për atë që bën ushtria, por ne jemi ata që paguajmë pasojat”, tha një civil i mbijetuar nga një sulm rus në një zonë të banuar të Bakhmut.
Hulumtimi i OJQ-së raporton detaje të shumta të sulmeve ruse në zonat e banuara në të cilat artileria ukrainase me ushtarë dhe automjete të rënda ishte aktive: një sulm rus me bomba në një lagje banimi në një qytet të Donbass-it më 6 maj dëmtoi shtëpi të ndryshme, një ofensivë në një magazinë drithi në rajonin e Mykolaiv në fillim të korrikut çoi me plagosjen e një fermeri, nga një raketë ruse më 18 maj, u shkatërruan disa apartamenteve në një ndërtesë shumëkatëshe në Bakhmut.
Shkollat dhe spitalet si baza
Studiuesit e Amnesty International kanë parë që ushtria ukrainase të përdorë spitalet si baza ushtarake në pesë vende të ndryshme. Në dokumentin e saj, OJQ-ja dënon përdorimin e spitaleve për qëllime ushtarake si një shkelje të qartë të ligjit ndërkombëtar humanitar.
Sipas Organizatës Humanitare, forcat ukrainase përdorin rregullisht shkollat në fshatrat dhe qytetet në Donbass dhe rajonin e Mykolaiv për të ngritur bazat, strehimin dhe kryerjen e stërvitjeve të tyre. Shkollat janë të mbyllura edhe pranë qendrave urbane.
Në të vërtetë, në 22 nga 29 shkollat e vizituara nga studiues të Amnesty International, u gjetën ushtarë ose dëshmi të pranisë dhe aktivitetit të tyre. Natyrisht, rusët goditën shumë shkolla, duke rrezikuar sigurinë e popullatës që jeton në zonë dhe duke shkaktuar disa vdekje dhe lëndime midis prillit dhe qershorit.
Shembuj të trishtuar u gjetën nga ekspertë të OJQ-ve në një qytet në lindje të Odessa dhe në Bakhmut, ku edhe një ndërtesë universiteti, e përdorur si bazë ushtarake, u bë objektiv i forcave ruse që vranë shtatë ushtarë dhe dëmtuan një ndërtesë aty pranë.
Hulumtimi i Amnesty International thekson me përpikëri se ligji ndërkombëtar nuk i ndalon forcat e armatosura të vendosen në shkolla (përderisa ato janë të mbyllura). Megjithatë, nëse shkollat ndodhen pranë qendrave të banuara, atëherë ato duhet të lihen të lira nga çdo vendstrehim ushtarak, përveç nevojave urgjente. Në rastin e fundit, civilët duhet të evakuohen absolutisht përpara luftimeve.
Shkollat e shkatërruara, pra, prekin të drejtën për arsimim pasi të jetë rikthyer paqja. Ukraina, siç thekson Amnesty International, është një nga 114 vendet që kanë nënshkruar Deklaratën për shkollat e sigurta, një marrëveshje që parashikon përdorimin e ndërtesave shkollore për qëllime lufte vetëm si mjetin e fundit.
Dënimi i luftës
Në raportin e saj, Amnesty International përsërit dënimin e saj të qartë të Rusisë si agresor i Ukrainës, për më tepër me rrethanë rënduese të përdorimit të shpeshtë të armëve “të natyrshme pa dallim” si bomba thërrmuese, të ndaluara ndërkombëtarisht, ose eksplozivë me një shkallë të gjerë. Prandaj, rusët nuk justifikohen në sulmet e tyre me faktin se ushtria ukrainase ka vendosur objektiva ushtarake në qendrat e popullsisë.
Sekretarja e përgjithshme e Amnesty International, francezja Agnès Callamard, megjithatë, ka një vërejtje edhe për qeverinë e vendit të sulmuar, duke kërkuar nga Kievi largimin e menjëhershëm të ushtrisë nga qendrat e popullsisë dhe evakuimin e civilëve nga zonat e luftimit. Sekretarja e Përgjithshme vazhdon duke theksuar faktin se ushtritë nuk duhet të përdorin kurrë spitalet për operacione ushtarake; shkollat dhe shtëpitë e civilëve duhet të përdoren më pas si mjeti i fundit, kur të gjitha alternativat e mundshme nuk janë të realizueshme.
Pra mesazhi dhe kërkesa e Amnesty International, fituese e Nobelit nga OJQ-të për Paqen në vitin 1977, është i qartë dhe konsekuent me të drejtën ndërkombëtare. Jo objektiva ushtarake pranë ose brenda zonave të ndërtuara! Evakuimi i civilëve nga zonat afër objektivave ushtarake! Rezultatet e hulumtimit të detajuar në terren u transmetuan nga Amnesty International në Ministrinë e Mbrojtjes së Ukrainës më 29 korrik, e cila deri më tani nuk ka dhënë asnjë përgjigje.
Ukraina: “Kjo nuk është e vërtetë”
Reagimi ukrainas nuk vonoi. Mikhail Podolyak, këshilltari kryesor i byrosë ukrainase, sulmoi OJQ-në, duke pohuar se “çdo deklaratë mbi shkeljet nga ushtria ukrainase është në natyrën e një operacioni të inteligjencës për të diskredituar forcat e armatosura ukrainase dhe për të minuar furnizimin me armë nga partnerët perëndimorë”. Sipas Kievit, një detyrim evakuimi ishte lëshuar në Donbass. Ishte Rusia që injoroi “çdo rregull dhe ligj” duke bombarduar zonat e banuara edhe larg frontit.
VINI RE: Artikulli është marrë nga portali NicolaPorro.it, shkruar nga Andrea Gebbia
