Deputeti i Parlamentit Evropian Cristian Terhes shtroi të hënën një breshëri pyetjesh për CEO-n e kompanisë ‘Moderna’ Stéphane Bancel dhe zv.presidenten e kompanisë ‘AstraZeneca’ të Evropës dhe Kanadasë, Iskra Reic.
Ai u kërkoi atyre të sqaronin nëse kompanitë e tyre, kishin deshifruar sekuencën e ADN-së së virusit SARS-CoV-2; nëse ata kishin testuar nëse vaksinat e tyre e ndaluan përhapjen e virusit; nëse ndonjë pjesëmarrës në testin e dy vaksinave kundër Covid-19 ka vdekur; dhe, për dëmshpërblimet dhe kontratat ‘sekret’ që ata bënë me qeveritë.
Terhes i ngriti këto pyetje drejtpërdrejt me të dy përfaqësueset gjatë një sesioni të Komitetit Special të Bashkimit Evropian për pandeminë Covid-19. Në prill, Komiteti i sapoformuar zgjodhi Kathleen van Brempt si kryetare të tij. Takimi i Komitetit me kompanitë farmaceutike u mbajt më 5 shtator dhe morën pjesë përfaqësues nga Gilead Sciences, Sanofi, AstraZeneca dhe Moderna.
Eurodeputeti postoi një videoklip 8-minutësh, të përfshirë më poshtë, me pyetjet e tij dhe përgjigjet e përfaqësuesve të kompanisë në faqen e tij në Facebook.
Përfaqësuesit e Moderna e AstraZeneca thanë në përgjigjet e tyre se vaksinat i kanë prodhuar me kërkesë të shteteve/qeverive që kanë kërkuar që vaksinat të prodhohen shpejt. Dhe kështu, ata kërkuan mbrojtje, dëmshpërblim, nga pagesa e dëmshpërblimit për dëmet e mundshme.
“Për detyrimet – siç është bërë nga të gjithë prodhuesit – ne donim, na vjen keq, qeveritë donin një miratim të shpejtë të një vaksine. Dhe kështu, për miratimin me kusht, ishte e rëndësishme të na jepeshin disa garanci për dëmshpërblim. Ne i donim vaksinat shpejt pa u dhënë kohë prodhuesve që të kishin studime afatgjata për shkak të natyrës së pandemisë.” – tha CEO i kompanisë Moderna, Stéphane Bancel.
“Klauzola e dëmshpërblimit të përgjegjësisë u diskutua dhe u ra dakord me shumë qeveri në mbarë botën, sepse të gjithë donin të përpiqeshin të shihnin se si mund të përshpejtojmë zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinës. Dhe përsëri, siç e përmenda, kjo është diçka që konsiderohet të jetë një praktikë standarde në emergjenca dhe në të njëjtën mënyrë që mbron dhe mbështet të gjithë që të lëvizin me shpejtësinë maksimale dhe të bëjnë maksimumin për zhvillimin ose prodhimin e vaksinave.” – tha zv.presidentja e AstraZeneca, Iskra Reic.
Bancel e Moderna gjithashtu pranoi se dozat përforcuesse dyvalente të miratuara së fundmi në SHBA nuk janë testuar më parë te njerëzit.
Një tjetër deklaratë e rëndësishme e bërë nga Bancel ishte se vaksinat ishin produkte të bazuara në një segment të ADN-së të virusit të ofruar nga autoritetet kineze në fillim të vitit 2020 dhe jo të gjithë ADN-në.
Në fund të videoklipit Terhes deklaroi përfundimet e tij:
Moderna vazhdon t’i shmanget përgjigjes së pyetjes se kur do t’i publikojë plotësisht kontratat e nënshkruara me vendet anëtare të BE-së dhe Komisionin Evropian.
Kompanitë prodhuese pranojnë se nuk kishin kohë të mjaftueshme për të testuar vaksinat, prandaj u kanë kërkuar qeverive që të marrin garanci se nuk do të jenë përgjegjëse, të cilat i kanë marrë.
Edhe pse vaksinat nuk ishin testuar mjaftueshëm, politikanët sërish miratuan ligje për të detyruar njerëzit të vaksinohen me prodhime të tilla që prodhoheshin shpejt edhe me kërkesën e tyre.
“Gjithçka është bërë në bazë të kontratave që deri sot nuk janë publike. Shkurtimisht, ne jemi dëshmitarë të skandalit më të madh të korrupsionit në histori, çmimi i të cilit po rrezikon edhe jetët e njerëzve.” – shkroi Terhes në përshkrimin që shoqëron videopostimin e tij në rumanisht-anglisht.
Sesionin e plotë të Komitetit Special të BE-së për pandeminë Covid-19 mund ta shikoni KËTU dhe të shikoni shënimet informuese ose ‘faktet’ e dhëna komisionit nga secila prej kompanive farmaceutike KËTU.
Transkripti:
Eurodeputeti Cristian Terhes: Grupi i parë i pyetjeve është për AstraZeneca dhe Moderna.
Pyetja e parë është: Unë do të doja të dija datën, nëse është e mundur, kur keni deshifruar sekuencën e plotë të ADN-së së këtij virusi ose nëse jeni mbështetur vetëm në sekuencën që ju ka dhënë qeveria kineze.
Pyetja e dytë: A keni testuar nëse vaksinat ndalojnë përhapjen e virusit apo jo? Sepse të dhënat tregojnë qartë se ato nuk po e ndalojnë përhapjen e këtij virusi.
Pyetja e tretë: A keni pasur njerëz që kanë vdekur gjatë provave te njerëzit? Dhe nëse po, nga cilat ishin sëmundjet prej të cilave vdiqën?
Tani kam disa pyetje për Modernën, për z. Bancel.
Ju deklaruat këtu se u mbështetët në sekuencën e dhënë nga qeveria kineze kur zhvilluat vaksinën tuaj.
Këtu kam një përgjigje nga EMA, e cila tregon për çdo vaksine llojin e analizave që janë bërë. Pra, në rastin e Moderna, për shembull, ju dhatë të dhëna që tregojnë se i keni testuar këto vaksina që nga viti 2017, 2018, 2019. Pra, si jeni në gjendje t’i testoni këto vaksina atëherë kur morëm vesh për këtë virus në dhjetor të 2019?
Pyetja e dytë: kontratat. Ju përmendët këtu se ka disa sekrete ose disa informacione konfidenciale në këto kontrata që duhet të mbrojnë interesat tuaja. Tani, pyetja që ju drejtova: po interesat tona dhe interesat e qytetarëve evropianë? Sepse kështu shfaqen disa nga faqet e kontratës mes Modernës dhe Komisionit Evropian.
Pra, po ju pyes, a mendoni se kjo është e drejtë për të gjithë ne? Të flasim për këto vaksina, të flasim për doza përforcuese, të flasim për produkte mjekësore kur nuk i dimë klauzolat e këtyre kontratave. Pra, pyetja e drejtpërdrejtë për ju, zoti Bancel, është kur do t’i publikoni plotësisht kontratat që keni si me Komisionin Evropian, ashtu edhe me vendet anëtare të Bashkimit Evropian?
Një pyetje tjetër, çështja e detyrimeve. Ju jeni pyetur nga kolegu ynë këtu për detyrimet dhe ju shmangët t’i përgjigjeni kësaj pyetjeje. Pra, pyetja ime është: pse po i shtyni detyrimet mbi shtetet dhe njerëzit që marrin këto vaksina dhe efektet e pafavorshme ndërkohë që ju merrni të gjitha fitimet?
Kjo është pyetja e fundit. Ju sapo deklaruat këtu se këto doza përforcues u kërkuan nga qeveria amerikane, e cila gjithashtu miratoi përforcuesit pa prova te njerëzit. Pra, po ju pyes, a mendoni se kjo është e drejtë? Mendoni se mund të shkojmë të kërkojmë nga qytetarët europianë që të vaksinohen me disa produkte mjekësore që nuk janë testuar siç duhet apo nuk janë testuar fare tek njerëzit?
Faleminderit.
Kathleen van Brempt: Zoti Terhes, herën tjetër do ju heq 40 sekonda nga koha juaj e të folurit.
Terhes: Me gjithë respektin, është një çështje e rëndësishme dhe arsyeja pse ata janë këtu është për t’iu përgjigjur pyetjeve. Dhe shoh që të gjithë po i shmangen përgjigjes së pyetjeve konkrete të kolegëve të mi.
van Brempt: Po, por është gjithashtu respekt për…
Terhes: Epo, këtu duhet të jenë transparentë dhe deri më tani nuk kanë qenë transparentë. Faleminderit.
van Brempt: Fillojmë me z. Bancel dhe më pas vij te zonja Reic. Dhe ju lutem, përgjigjuni në mënyrë specifike për pyetjet specifike, ju lutem. Faleminderit shumë.
Bancel: Në pyetjen e parë, siç thashë më parë, po, ne përdorim sekuencën e një virusi të publikuar nga qeveria kineze që ishte në internet dhe u testua nga shumë shkencëtarë në laboratorët akademikë dhe laboratorët qeveritarë që ne përdorim për hartimin e një vaksine.
Ju bëni një deklaratë për efikasitetin e dobët të një vaksine kundër parandalimit të infeksionit. Kjo në fakt nuk ishte e saktë në kornizën kohore 2021, ku ishte kryesisht alfa dhe delta. Siç ju kujtohet, vaksinat po i frenonin shumë mirë infeksionit dhe natyrisht, shtrimet në spital dhe vdekjet, gjë që ishte vërtet e rëndësishme.
Ajo që ndodhi ishte një ndryshim me Omicron. Siç e dini, virusi Omicron ishte një zhvendosje e madhe gjenetike nga sekuenca origjinale që doli nga Kina, kjo është arsyeja pse vaksina duhej të ripunohej. Lajmi i mirë për shëndetin publik është vaksina ka mbrojtur shumë mirë pacientët duke mos i detyruar të shtrohen në spital dhe e cila, siç e dimë të gjithë, është prioriteti numër një i këtyre vaksinave.
Në provën klinike të fazës III, nuk jam në dijeni të ndonjë vdekjeje që ka ndodhur gjatë fazës III të një prove klinike.
Ju përmendët dokumentin nga EMA për të cilin nuk jam në dijeni. Por vaksina që kemi testuar më parë është ajo që ia përmenda një prej kolegëve tuaj në grupin e mëparshëm të përgjigjeve, që është: që nga viti 2015, ne kemi bërë prova klinike me vaksinat tona. Kjo, natyrisht, nuk është kundër SARS-CoV-2, sepse virusi nuk ekzistonte. Ishte kundër gripit, RSV dhe gjithashtu gripit pandemik. Prandaj, ne ishim në gjendje të merrnim vërtetimin e një platforme në një klinikë.
Sa i përket detyrimeve – siç është bërë nga të gjithë prodhuesit – ne donim, na vjen keq, qeveritë donin një miratim të shpejtë të një vaksine. Dhe kështu, për miratimin me kusht, ishte e rëndësishme të na jepeshin disa garanci për dëmshpërblim. Ne donim vaksinën shpejt pa i dhënë kohë prodhuesve që të kishin studime afatgjata për shkak të natyrës së pandemisë.
Dhe më pas pyetja e fundit rreth testimit në njerëz, siç iu përgjigja në grupin e mëparshëm të pyetjeve, vaksina që ka një miratim të kushtëzuar për përforcues dyvalent kundër Omicron që është miratuar në Evropë javën e kaluar, ka pasur studim klinik që po ndodh për këtë vaksinë. Është ai në SHBA që nuk e bëri testin. Por ai në Evropë, kishte testime njerëzore.
van Brempt: Kjo është e drejtë. Faleminderit.
Reic: Pra, së pari, në përpjekje për të shtuar diçka përgjigjen e zotit Bancel në pyetjen tuaj, zoti Terhes, mund të them se, siç e dini ndoshta, vaksina jonë u zhvillua nga platforma ChAdOx, vaksina e adenovirusit që ekzistonte tashmë si platformë para Covid-19 dhe puna paraklinike është bërë në Universitetin e Oksfordit.
Kur bëhet fjalë për përgjegjësinë, besoj se, më vjen keq që dëgjoj që nuk jeni të kënaqur me përgjigjet, por mendoj se këtu po përpiqemi të jemi sa më transparentë. Klauzola e dëmshpërblimit të përgjegjësisë u diskutua dhe u ra dakord me shumë qeveri në mbarë botën, sepse të gjithë donin të përpiqeshin të shihnin se si mund të përshpejtojmë zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinës. Dhe përsëri, siç e përmenda, kjo është diçka që konsiderohet të jetë një praktikë standarde në emergjencat dhe në të njëjtën mënyrë që mbron dhe mbështet të gjithë që të lëvizin me shpejtësinë maksimale dhe të bëjnë më të mirën e tyre për zhvillimin ose prodhimin.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Expose