Bashkimi Evropian po bëhet gjithnjë e më i shqetësuar për numrin në rritje të kërkesave të paraqitura nga azilkërkuesit, të cilët, në parim, nuk kanë të drejtë për mbrojtje ndërkombëtare, siç janë shtetasit nga India, Bangladeshi, Maroku, Egjipti dhe Peruja.
Komisioni Evropian vlerëson se numri i kërkesave për azil arriti në 924,000 deri në fund të 2022 – niveli më i lartë që nga viti 2016 – ndërsa kalimet e parregullta kufitare u trefishuan nga viti në vit në 330,000.
Veçanërisht, kërkesat për azil përfshinin shtetas nga vendet që konsiderohen kandidate zyrtare për t’u bashkuar me bllokun, si Turqia, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Moldavia.
Shqetësimi në rritje midis shteteve anëtare doli në pah gjatë një takimi jozyrtar dy-ditor të ministrave të brendshëm që u zhvillua në Stokholm këtë javë.
“Ne kemi tre herë më shumë kërkesa për azil sesa ardhje të parregullta dhe këto po mbingarkojnë kapacitetet e pritjes,” tha të enjten Ylva Johansson, Komisionerja Evropiane për Çështjet e Brendshme.
“Shumë prej tyre nuk kanë nevojë për mbrojtje ndërkombëtare.”
Johansson tha se mbi 60% e këtyre kërkesave do të përfundojnë me një vendim “negativ”, që është një refuzim i azilit dhe një urdhër për t’u larguar nga territori i BE-së.
Rreth 850,000 kërkesa, përfshirë kërkesat dhe apelimet për herë të parë, janë ende në pritje të një vendimi përfundimtar.
Blloku po përpiqet të dërgojë aplikantët e papërshtatshëm në vendet e tyre të tranzitit ose të origjinës, me një normë kthimi prej 21% të të gjithë migrantëve të parregullt të regjistruar në 2022.
Ministrat e Brendshëm duan të rrisin këtë normë sa më shpejt të jetë e mundur dhe po shqyrtojnë mënyra për të përdorur plotësisht nenin 25a të Kodit të Vizave të BE-së, i cili mund të godasë me masa kufizuese ndaj vendeve jo anëtare të BE-së që refuzojnë të bashkëpunojnë për ripranimet.
“Kthimi efektiv është një nga stimujt më efektivë për të parandaluar ardhjen e atyre që nuk kanë nevojë për mbrojtje ndërkombëtare,” tha Johansson.
Sipas shifrave të ofruara nga Agjencia e Bashkimit Evropian për Azilin (EUAA) vetëm në nëntor u paraqitën 105,970 kërkesa për azil në të gjithë BE-në, Norvegjinë dhe Zvicrën.
Sirianët përbënin grupin më të madh, me 17,739 kërkesa, të ndjekur nga afganët (14,877), turqit (8,342), kolumbianët (4,884) dhe venezuelianët (4,350).
Kërkesat e qytetarëve nga Turqia, Bangladeshi, Maroku, Gjeorgjia, Egjipti, Republika Demokratike e Kongos dhe Peruja shënuan “kulmin e të gjitha kohërave” në nëntor, tha agjencia.
Mbi katër milionë refugjatë ukrainas që ikën nga lufta e Rusisë iu nënshtruan një procedure të veçantë, të shpejtë, të njohur si Direktiva e Mbrojtjes së Përkohshme, dhe nuk i shtohen totalit.
Në nëntor u paraqitën gjithashtu mbi 19,900 kërkesa për azil nga shtetas që vinin nga vende që kanë një marrëveshje pa viza me BE-në, si kolumbianët, argjentinasit, brazilianët, ekuadorianët, shqiptarët, moldavët, maqedonasit e veriut dhe boshnjakët.