Kosova ka akuzuar Serbinë se qëndron pas grupit paraushtarak që i zu pritë një patrulle policie dhe u përlesh me forcat e policisë të dielën.
Autoritetet në Prishtinë shfaqën një sërë armatimesh moderne që ata thanë se grupi po përdorte, duke përfshirë dy makina të blinduara të prodhimit serb dhe një granatëhedhës, së bashku me një dokument që supozohej se tregonte se granatahedhësi, i bërë nga kompania e armëve ‘Zastava’, ishte furnizuar nga ushtria serbe.
Qeveria e Kosovës pretendoi gjithashtu se lideri i grupit ishte një politikan i shquar serb i Kosovës besnik ndaj presidentit serb, Aleksandar Vuçiq dhe se një nga tre luftëtarët paraushtarakë të vrarë të dielën ishte një ish-truproje e Aleksandar Vulin, shefit të inteligjencës serbe i sanksionuar nga SHBA në korrik për korrupsion.
“Ky grup ka ardhur nga Serbia, ata janë të stërvitur në Serbi, të financuar nga ata dhe gjithashtu të pajisur nga ushtria e Serbisë dhe policia e saj”, tha për The Guardian Xhelal Sveçla, ministri i Brendshëm i Kosovës.
“Një pjesë e armëve janë marrë nga magazinat e ushtrisë dhe janë dorëzuar te terroristët që kanë ardhur në Kosovë nga Serbia”.
Sveçla tha se ministria e tij kishte ndarë provat me ambasadat dhe agjencitë perëndimore.
“Ajo që ata donin të bënin është të kapnin territorin e Kosovës dhe të hapnin një kanal të ri komunikimi, një rrugë të re nga Serbia në Kosovë”, tha ai, duke shtuar se qëllimi përfundimtar ishte ndarja e vendit.
Qeveria serbe ka mohuar përfshirjen me grupin e armatosur, por ka mbajtur një ditë zyrtare zie për tre të vdekurit.
Vuçiq ka kërkuar të justifikojë veprimet e tyre duke pretenduar rrejshëm, në një takim me ambasadorin rus në Beograd, se qeveria e Kosovës po kryente spastrim etnik, shkruan The Guardian.
Kosova pretendon se grupi drejtohej nga Milan Radoiçiq, nënkryetari i partisë Lista Serbe e mbështetur nga Beogradi, e cila dominon politikën në katër komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës.
Sveçla tha se shërbimi i inteligjencës së vendit të tij besonte se Radoiçiq, i cili është sanksionuar nga SHBA dhe Britania e Madhe, ishte plagosur dhe po shërohej në spitalin kryesor ushtarak në Beograd.
Pretendimi nuk mund të verifikohej në mënyrë të pavarur. Radoiçiq nuk ka bërë një deklaratë publike, por ministri i Jashtëm i Serbisë, Ivica Daçiq, pretendoi se një video që pretendonte se tregonte Radoiçiqin në mesin e paraushtarakëve ishte një ‘mashtrim’.
Përplasja ndodhi në një kohë kur bisedimet e ndërmjetësuara nga BE-ja që synojnë normalizimin e marrëdhënieve midis dy vendeve janë ngecur, me Vuçiqin që u zotua se nuk do ta njohë kurrë Kosovën dhe qeveria e Kosovës si pasojë kundërshton të krijojë një asociacion gjysmë autonom të komunave serbe.
SHBA-të i kanë mbështetur bisedimet dhe deri më tani kanë mbajtur anën e Evropës duke bërë përgjegjës për dështimin e tyre kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti. Por administrata Biden po heton përfshirjen e Beogradit në njësinë paraushtarake dhe po përpiqet të zbulojë misionin e saj.
Nëse Vuçiq zbulohet se ka qenë i përfshirë, kjo mund të ndryshojë qasjen e ndërmarrë nga SHBA dhe BE ndaj negociatave, të cilat janë kritikuar nga ligjvënësit në të dy anët e Atlantikut si të njëanshëm ndaj Beogradit. Kjo gjithashtu mund të çojë në sanksione ndaj Serbisë.
“Është gjithnjë e më e qartë se ka pasur një skenar për të provokuar një konflikt në mënyrë që ushtria serbe pastaj të hyjë për të mbrojtur popullin serb në veri dhe kështu të zbatojë ndarjen e Kosovës”, tha Sonja Biserko, presidentja e Komiteti të Helsinkit në Serbi.
“Ky operacion, pavarësisht se kush është drejtpërdrejt përgjegjës për të në Beograd, ka kaluar një vijë të kuqe që perëndimi nuk mund ta tolerojë,” tha Biserko.
“Kjo gjendje nuk është provokuar nga Kurti, siç komentojnë shumica në Beograd. Përkundrazi, ai tregoi pjekuri dhe policia e Kosovës tregoi profesionalizëm”.
Në një dokument informues për BE-në, qeveria e Kosovës tha se ‘një grup prej dhjetëra personash të armatosur e të maskuar hapën zjarr ndaj një patrulle rutinë policie’ më 24 shtator në fshatin Banjskë, i njohur gjithashtu si Banjskë, afër kufirit serb.
Në përleshjet u vra një polic i Kosovës si dhe tre anëtarë të grupit paraushtarak dhe disa të tjerë u plagosën. Grupi serb më pas u tërhoq me makina të blinduara në një manastir afër fshatit, duke çuar në një bllokim.
Përpara se policia e Kosovës të arrinte të merrte kontrollin e manastirit, tha Sveçla, disa nga grupi paraushtarak mundën të iknin dhe të arratiseshin në Serbi.
Skretari amerikan i shtetit, Antony Blinken, dënoi sulmin ndaj policisë dhe tha: “Autorët e këtij krimi duhet të mbajnë përgjegjësi përmes një procesi hetimor transparent. I bëjmë thirrje qeverive të Kosovës dhe Serbisë që të përmbahen nga çdo veprim apo retorikë që mund të nxisë më tej tensionet.”
Blinken kërkoi kthim në dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja.
Edëard P. Joseph, një ish-zëvendës shef i misionit të OSBE-së në Kosovë, tha se nëse Beogradi qëndron prapa grupit paraushtarak, SHBA-ja do duhet të rimendojë qasjen e saj ndaj rajonit.
“Çështja është se thirrjet për dialog janë boshe tani që e gjithë strategjia e SHBA për të kultivuar Serbinë e Vuçiqit si ‘partnere’ është hedhur në erë”, tha Joseph.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e The Guardian
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
