Kur nëndetësja ‘Titani’ shpërtheu ndërsa ekuipazhi u përpoq të eksploronte rrënojat e Titanikut në qershor 2023, njerëzit filluan të bënin shumë pyetje rreth shpërthimeve, duke përfshirë edhe pyetjen pse Titaniku nuk shpërtheu, pavarësisht se ishte në një thellësi më të madhe.
Një pyetje e tillë, e bërë disa herë gjatë vitit të kaluar, është se pse shishet e shampanjës të gjetura te Titaniku nuk shpërthyen. Në vend të kësaj, ka shishe që duket se janë kryesisht të paprekura.
Shpërthimet ndodhin kur objektet shemben në vetvete, si rezultat i një ndryshimi midis presionit të brendshëm dhe të jashtëm. Kur presioni bëhet i tepërt për t’u përballuar nga një nëndetëse, rezultati është një shpërthim i dhunshëm, duke barazuar presionin brenda dhe jashtë anijes.
Shpërthimet mund të ndodhin edhe në sipërfaqe për sa kohë që ka presion më të ulët në brendësi të një objekti kundrejt presionit jashtë, p.sh. duke hequr ajrin brenda një rezervuari për të krijuar një vakum.
Megjithatë pjesë të Titanikut u shpërthyen. Pjesët që nuk u shpërthyen e shmangën atë pasi ajri ishte lëshuar nga brenda, duke bërë që presioni të ishte i barabartë nga jashtë dhe brenda.
Është sugjeruar se pjesë e përgjigjes është rritja e presionit brenda shishes së shampanjës, e shkaktuar nga dioksidi i karbonit brenda saj.
Pressioni brenda një shishe shampanje është më i lartë nga sa mund ta imagjinonit, duke shkuar deri në rreth 6 bar (90 psi), me 1 bar rreth presionit atmosferik në nivelin e detit. Shampanja e sotme mbahet në shishe që mund të përballojnë deri në 20 bar (290 psi), ndërkohë që shpesh përdoret një mbërthyes metalik për të mbajtur tapën në vend.
Pra, në fillim të udhëtimit të shishes së shampanjës në fund të oqeanit, të paktën, ajo nuk ishte në rrezik shpërthimi. Shampanjë e vjetër është gjetur në thellësi 50 metra më parë, e pathyer dhe madje ende e pijshme.
Në fakt, kur filloi të fundosej, ajo ishte në rrezik të reduktuar të shpërthimit, pasi diferenca e presionit midis brenda dhe jashtë u zvogëlua, deri në një thellësi prej rreth 60 metrash, ku presioni është rreth 6 bar (90 psi). Atëherë diferenca e presionit do fillonte të rritej ndjeshëm. Titaniku është në thellësinë rreth 3,800 metra, nën rreth 381 bar (5,532 psi) presion.
Edhe pse prodhuesit e qelqit të shekullit të 19-të nuk krijuan shishe që mund të përballonin presione kaq të larta, duhet të ketë një arsye tjetër pse ato nuk shpërthejnë. Edhe nëse “xhami i fortë” është pjesë e përgjigjes, tapa do thithej në shishe nga diferenca e presionit përpara se të arrinte në thellësitë e Titanikut.
E dhëna ka të ngjarë të jetë tapa e prishur në pjesën e sipërme të shishes. Që një shishe të mbijetojë duke shpërthyer në këtë thellësi, si pjesët e paprekura të Titanikut, uji duhet të ketë hyrë atje për të barazuar presionin brenda dhe jashtë shishes.
“Unë e di që ju keni përmendur shishet e shampanjës pa tapë të zbuluara në rrënojat e Titanikut, të cilat shtrihen edhe më thellë në 3.8 km,” shpjegoi kanali YouTube The Dropzone.
“Do të ishte e mahnitshme nëse vula do ruhej në të vërtetë, por unë mendoj se të gjitha vulat tashmë janë komprometuar dhe presioni brenda u barazua me presionin jashtë kur anija u fundos në rrugën e saj në 1912.”
