Tetë panele të mbijetuara të altarit agustinian të Piero della Francesca-s janë rimontuar pas 450 vjetësh, ndoshta duke zgjidhur një nga misteret e tij të qëndrueshme.
Poliptiku i famshëm u krijua nga mjeshtri i hershëm i Rilindjes italiane posaçërisht për kishën e Augustinianëve në Borgo San Sepolcro (tani Sansepolcro) në qytetin e tij të lindjes pranë Arezzo dhe përfshinte 30 panele, shumica e të cilave janë zhdukur.
Tetë komponentët e njohur të veprës së artit ishin shpërndarë nëpër vende të ndryshme që nga shpërbërja e saj në fund të shekullit të 16-të, përcjell The Guardian.
Gjatë gjithë historisë së tij, disa përpjekje nga muzetë për të ribashkuar panelet e shpërndara nga poliptiku origjinal, i vendosur në pesë muze në Evropë dhe SHBA, kanë qenë të pasuksesshme. Deri të martën, kur Muzeu Poldi Pezzoli në Milano, falë huave nga Britania e Madhe, SHBA dhe Portugalia, arriti të ribashkonte tetë panelet e njohura – duke kombinuar Shën Nikollën e tyre me katër nga Koleksioni Frick në Nju Jork dhe ato nga National Galeria në Londër, Galeria Kombëtare në Uashington DC dhe Muzeu i Artit të Lashtë në Lisbonë për t’i ekspozuar ato në shfaqjen Piero della Francesca dhe Poliptiku Augustinian i Ribashkuar.
Drejtoresha e Muzeut Poldi Pezzoli, Alessandra Quarto, e përshkroi lëvizjen si “ribashkimin e shekullit”, duke vënë në dukje suksesin e saj këtë herë pasi mësoi se koleksioni Frick do të mbyllej për gjashtë muaj.
Me punët që përkohësisht shkojnë në ruajtje, muzeu i Nju Jorkut ra dakord për huanë, duke lehtësuar marrëveshjet me muzetë në Londër, Uashington, DC dhe Lisbonë.
Ekspozita shfaq katër panele të mëdha shenjtorë të vendosur kundër një sfondi të mrekullueshëm blu, me një hapësirë boshe që shënon mungesën e panelit qendror që mungon, i humbur për shekuj pa ndonjë skicë apo regjistrim të njohur që detajonte temën e tij.
Machtelt Brüggen Israëls, kuratori i shfaqjes, i tha agjencisë së lajmeve Adnkronos: “Është një ekspozitë e mrekullueshme sepse bashkon të vetmet fragmente të mbijetuara të një poliptiku të madh nga Piero della Francesca, për herë të parë në më shumë se 450 vjet. Kjo është me të vërtetë një mundësi unike.”
Israëls shpjegon se përpjekja për të ribashkuar panelet siguroi gjithashtu mundësi të vlefshme kërkimore për të kryer hetime diagnostikuese në panele, duke zbuluar disa nga misteret që ende e rrethonin këtë poliptik.
“Ne kemi prodhuar një video që gjithashtu paraqet për publikun hetimet që kemi kryer, duke lejuar një kuptim më të thellë të teknikës dhe mënyrës së punës së Piero della Francesca,” shtoi Israëls.
Duke përdorur një mikroskop stereo, shpjegoi Israëls, ishte e mundur të shihej një këmbë e padukshme me sy të lirë në njërën prej paneleve, duke sugjeruar se i përkiste Virgjëreshës Mari e gjunjëzuar “për të marrë kurorën nga Krishti”.