Kryeministri hungarez Viktor Orban tha se Brukseli është përfshirë në mënbyrë të frikshme në një spirale lufteduke paralajmëruar se nëse qasja nuk ndryshon, Lufta e Tretë Botërore do ishte vetëm një hap larg.
Në një intervistë dhënë radios së vendit ‘Kosuth’, ai ceku çështjen e luftës së Rusisë në Ukrainë duke e përshkruar atë dhe sjelljen e BE-së ndaj saj si tejet të rrezikshme.
Kreu i qeverisë hungareze theksoi se Brukseli është i burgosur i rrjetit të George Soros, i cili shte ngulitur fort në institucionet e BE-së.
Orban ceku gjithashtu edhe protestat e fermerëve të vendeve të BE-së kundër prodhimeve ukrainase duke quajtur ato të drejta e duke kërkuar rregulla të njëjta loje për të gjithë.
Intervistën e plotë të Orban për Kosuth Radio mund ta lexoni më poshtë
Gazetari Zsolt Törőcsik: Mirë se vini nga Brukseli, mirëpres kryeministrin Viktor Orbán në studion e qendrës së medias publike. Dje në mbrëmje, në konferencën për shtyp pas samitit, Charles Michel, president i Këshillit Evropian, tha se duhet të rritet gatishmëria për mbrojtjen dhe ekonomitë të vendosen në baza luftarake. A ishte gjithë humori i samitit po aq ogurzi sa ajo konferencë shtypi?
Është e çuditshme të vish nga Hungaria në Bruksel tani. Hungaria duket si një vend normal. Po, në Hungari ka interluda që të kujtojnë telenovelat “Fqinjët” apo “Dallas”, apo një reality show. Por në fund të fundit, në shtëpi praktikohet të menduarit gjakftohtë, i qetë dhe racional. Dhe kur mbërrini në Bruksel dhe flisni me politikanët, habiteni. Ka një atmosferë luftarake, gjuhë luftarake dhe logjikë luftarake. Krerët atje flasin sikur po luftojnë luftën e tyre kundër Rusisë. Pra, ata nuk janë si ne, të cilët thonë: “Shiko, kjo është një luftë midis Rusisë dhe Ukrainës. Kjo nuk është lufta jonë.” Sigurisht që duhet të jemi të ndjeshëm ndaj saj, sepse është në një vend fqinj me ne dhe sepse qindra mijëra njerëz po vdesin.
Nuk mund të jemi indiferentë ndaj një tragjedie të tillë njerëzore, por ne nuk jemi palë ndërluftuese, në asnjërën anë. Kjo nuk është një ndeshje futbolli, ku duhet të brohorasësh për dike. Ata po bëjnë betejën e tyre, dhe ne jemi një vend tjetër, një komunitet tjetër, me interesa të ndryshme dhe një qasje tjetër. Një shkëputje e tillë, për të cilën njeriu ka nevojë për të qëndruar i qetë, mungon plotësisht këtu në Bruksel. Këtu ata po bëjnë luftërat e tyre në anën e Ukrainës dhe kundër Rusisë.
Ne nuk jemi në luftë me Rusinë. Ata janë në luftë dhe flasin për mposhtjen e Rusisë. Dhe për ta arritur këtë, ata po angazhohen për gjithnjë e më shumë gjëra dhe po guxojnë të bëjnë gjithnjë e më shumë gjëra ose të paktën po përgatiten të bëjnë gjithnjë e më shumë gjëra. Më kujtohet qartë se si filloi kjo spirale lufte – sepse ata janë në një spirale lufte, e cila po çon në gjëra gjithnjë e më serioze.
Mbaj mend që fillimisht ishte rasti i “OK, le të dërgojmë disa helmeta, por le të mos dërgojmë armë vdekjeprurëse”. Mbaj mend që kancelarja gjermane tha se një gjë e tillë ishte e pamundur. Pastaj doli se ne po dërgonim armë, pastaj armë vdekjeprurëse, pastaj një sasi në rritje armësh vdekjeprurëse, pastaj tanke, pastaj avionë dhe tani flitet për vendosjen e ushtarëve në Ukrainë. Nuk është përshkruar saktësisht se çfarë do të thotë kjo, ku do vendoseshin ata, çfarë armësh do kishin dhe cili do të ishte qëllimi.
Por tashmë kanë filluar përgatitjet që në këtë situatë të jetë krejtësisht e natyrshme që ushtarë nga vendet e Evropës Perëndimore të vendosen në Ukrainë. Për veshët hungarez kjo është tronditëse. Më duket sikur kam mbërritur në një galaktikë tjetër dhe duhet të kemi kujdes që të mos zhytemi në psikozën e këtyre njëzet e ca liderëve shtetërorë dhe të humbasim aftësinë tonë për t’u orientuar sipas interesave të duhura kombëtare të Hungarisë.
Gazetari Zsolt Törőcsik: Po, ju vërtet na paralajmëruat për këtë një vit më parë, kur thatë se do vinte koha kur do shtyrtohej dërgimi i trupave tokësore në Ukrainë, edhe pse atëherë të gjithë mendonin se një gjë e tillë nuk paramendohej. Sa larg mendoni se liderët perëndimorë janë të gatshëm të shkojnë tani në mbështetjen e tyre për Ukrainën? Dhe, nëse ushtarët evropianë do vendoseshin në tokën ukrainase, cilat do ishin pasojat e një lëvizjeje të tillë?
Gjëja më shqetësuese për gjithë këtë është se ajo që dy ose tre muaj më parë do kishte qenë – ose ishte e papërfytyrueshme, tani, dy ose tre muaj më vonë, është bërë një çështje e thjeshtë e përditshme. Më kujtohet kur gjermanët thanë se nuk ishin të përgatitur të dërgonin armë në Ukrainë që mund të vrisnin njerëz, kështu që ata do dërgonin pajisje bazë. Ideja e tyre më e paharrueshme ishte dërgimi i helmetave, gjë për të cilën ukrainasit madje talleshin. Tani po flasim për Gjermaninë që i jep Ukrainës raketa: sisteme raketore që ndoshta mund të hidhen deri në Moskë – ose të paktën thellë në territorin rus.
Pra, ajo që sot është absurde dhe e papërfytyrueshme, do jetë realitet pas dy muajsh. Dhe kjo është një spirale lufte. Por kjo nuk është një lojë video, është realitet. Pra, pasoja e një fjale, një vendimi, një arme të dorëzuar, është që të nesërmen vdes dikush dhe vdesin jo një, por dhjetëra mijëra, ose tani qindra mijëra njerëz. Pra, këtu pasojat e këtyre deklaratave dhe vendimeve janë qindra mijëra të veja, qindra mijëra jetimë, miliona njerëz të ikur nga qytetet e tyre, jetë të shkatërruara, qytete të shkatërruara, puna e brezave të tërë e tretur.
Këto janë gjëra të tmerrshme dhe gjithnjë e më shumë po flasim për to si realitet i përditshëm. Jam i lumtur që flas me të gjithë dhe jam pro debatit racional, por duhet të qëndrojmë fort për idetë tona dhe të themi “Armëpushim, negociata paqeje: armëpushim, bisedime paqeje, përndryshe do tërhiqemi zvarrë në të”. Dhe, megjithëse nuk jemi të bashkuar as në Hungari, sepse E majta këtu është pro luftës, është e vërtetë që qeveria hungareze është e matur dhe pro paqes dhe vendi mund të ndihet i sigurt.
Kjo është shumë e vërtetë. Por në të njëjtën kohë ka një zë tjetër në Hungari: Një zë nga Brukseli, përmes të majtës, i cili thotë: “Jo, ne duhet të dërgojmë armë”. Dhe pastaj herët a vonë ata do thonë se nëse trupat e NATO-s po shkojnë, atëherë duhet të shkojmë edhe ne.
Në Hungari ka një forcë të organizuar politike që do të tërhiqte në këtë luftë. Kjo duhet shmangur me çdo kusht dhe për ta bërë këtë ne kemi nevojë për entuziazëm, këmbëngulje dhe vendosmëri. Është me fat që opinioni publik hungarez – me aq sa mund të shoh – ka ruajtur qetësinë.
Gazetari Zsolt Törőcsik:Po, dhe këtë e tregon edhe një sondazh i fundit nga Századvég, sipas të cilit 86 për qind e hungarezëve janë kundër dërgimit të ushtarëve nga vendet evropiane ose të NATO-s që të luftojnë në Ukrainë. Por ne nuk kemi dëgjuar shumë për sondazhe të tilla gjetkë. Pse votuesit evropianë nuk pyeten nëse duan që bashkatdhetarët e tyre të luftojnë në Ukrainë, dhe vendet e tyre të përfshihen në luftë?
E vërteta është se ata po pyeten, jo në mënyrën se si mendojmë. Pra, atyre nuk u ofrohet një referendum apo një konsultim kombëtar. Këtu në Perëndim është përgjithësisht shumë më e zakonshme të thuhet se duhen pyetur njerëzit në zgjedhje, pastaj do përpiqemi ta bëjmë mirë punën tonë dhe do flasim përsëri për këtë pas katër vjetësh. Në Hungari gjatë dhjetë viteve të fundit ne kemi zhvilluar të gjitha llojet e teknikave për përfshirje, disa prej të cilave janë të njohura, disa prej të cilave janë kritikuar; por nuk mund të thuhet se në Hungari, qeveria nuk u ofron rregullisht njerëzve mundësinë që jo vetëm të shprehin mendimet e tyre për çështjet tona të brendshme, për çështjet tona të rëndësishme, por edhe t’i shprehin ato në nivelin e duhur.
Sigurisht që nuk mund t’u nënshtrohemi plotësisht ndryshimeve në disponimin publik në çdo moment, por ne mund të premtojmë – dhe unë jam i përkushtuar për këtë – se nuk do marrim vendime që janë të rëndësishme për vendin pa u konsultuar me njerëzit. Dhe në të vërtetë në zgjedhje është populli ai që do vendosë se sa pikëpamjet e tyre u pranuan nga qeveria. Ajo që po ndodh këtu, nëse shikoni zgjedhjet aktuale, është se – luftë ose jo luftë – në çdo vend të Evropës do zhvillohen zgjedhjet e ardhshme parlamentare.
Dhe ajo që krerët evropianë po ndjejnë është se opinioni publik evropian është më shumë mbështetës i partive që janë pro paqes dhe më pak mbështetës i partive që janë pro luftës. Arsyeja pse kjo nuk po çon në një kthesë pro paqes në Evropë është se Brukseli është në të vërtetë një i burgosur i rrjetit të George Soros. Kështu që unë nuk e di se sa mirë mund ta imagjinojnë hungarezët këtë, por atje rrjeti i Soros është i ngulitur në institucionet evropiane, aq sa institucionet evropiane po u japin para për operacionet e tyre.
Në Bruksel njerëzit e Perandorisë Soros nuk janë më thjesht në një pozicion për të ndikuar në opinion, por kanë një pozicion kaq të fortë negocimi sa mund të marrin një pjesë të parave që u nevojiten për të mbajtur veten nga arkat e Brukselit. Ata janë të pranishëm brenda Komisionit, janë në Parlamentin Evropian dhe shumë kryeministra janë qartazi njerëz të mbështetur nga Soros. Kështu që më duhet të them se opinioni i popullit evropian dhe pohimi i këtij mendimi, po ashtu bëhet gjithnjë e më i vështirë nga fakti se vetë Brukseli po bëhet gjithnjë e më shumë një i burgosur i rrjetit ndërkombëtar të aktivistëve për të cilin George Soros ka punuar shumë për ta ndërtuar e rritur gjatë tridhjetë viteve të fundit.
Gazetari Zsolt Törőcsik:Po, kjo është mënyra se si po krijohet një vijë defekti midis shoqërive dhe elitës politike në Evropën Perëndimore. Dhe kjo vijë gabimi pasqyrohet edhe në një çështje tjetër: atë të drithit ukrainas dhe fermerëve evropianë. Dje keni shkruar në rrjetet sociale se një nga çështjet më të rëndësishme në samitin e BE-së do ishte drithi ukrainas. Prej muajsh fermerët evropianë kanë protestuar kundër kësaj dhe masave të tjera që ndikojnë negativisht tek ata. A ka një zgjidhje nga Brukseli?
Ndoshta një fjali mund t’i ndihmojë dëgjuesit tuaj të kuptojnë se cila është rrënja e problemit. Hungaria është një vend që mbështet marrëdhëniet ndërkombëtare, prandaj ne nuk e mbështesim izolacionin: ne mbështesim tregtinë, investimet dhe bashkëpunimin ekonomik. Por tani ne jemi befas kundër importit të grurit ukrainas në Evropë. Cila është arsyeja për këtë? Kjo mund të kuptohet duke marrë parasysh faktin se Bashkimi Evropian po imponon rregulla jashtëzakonisht burokratike dhe strikte për fermerët evropianë në lidhje me mënyrën se si ata kultivojnë, çfarë kimikatesh mund dhe nuk mund të përdorin, nëse lejohen OMGJ, nëse lejohen farat e modifikuara gjenetikisht, çfarë aspektesh të mjedisit duhet të merren parasysh në bujqësi, çfarë kimikatesh dhe sa pleh artificial mund të përdoret.
Ata po pakësojnë produktivitetin e fermave evropiane, të fermerëve evropianë, me kërkesa që janë shumë strikte – dhe shpesh përtej asaj që është e arsyeshme. Nuk ka rregulla të tilla në Ukrainë. Pra, kur një fermer duhet të prodhojë grurë nën kufizime të rrepta dhe një tjetër e bën këtë pa asnjë kufizim, atëherë fermeri që s’ka rregulla për të ndjekur ka një përparësi të madhe konkurruese: ai mund të prodhojë dhe të ofrojë më lirë dhe mund të bëjë akoma fitim nëse e shet prodhimin e tij më lirë. dhe nëse ai mund ta shesë prodhimin e tij më lirë se një fermer hungarez, ai po ia heq tregun fermerëve hungarezë.
Kjo është ajo që ne po vuajmë sot, dhe kështu ky është një problem shumë serioz për Hungarinë. Deri tani fermerët hungarezë kanë qenë në gjendje të shesin një pjesë të prodhimit të tyre në pjesën tjetër të Evropës. Ka gjashtë apo shtatë vende në Evropë që prodhojnë më shumë ushqim sesa konsumojnë. Ne po flasim për një problem për këto gjashtë apo shtatë vende, përfshirë Hungarinë.
Njerëzit tanë prodhojnë, shesin prodhimet e tyre në tregjet evropiane, fitojnë para për të dhe i përdorin ato para për të financuar prodhimin për vitin e ardhshëm. Tani prodhimet e lira ukrainase po vijnë, blerësit e Evropës Perëndimore – blerësit e industrisë ushqimore – blejnë këtë prodhim më të lirë ukrainas, e përpunojnë dhe prodhojnë produkte ushqimore më të lira prej tij, duke bërë gjithashtu fitime më të mëdha. Dhe ndërkohë ata nuk po blejnë prodhime hungareze.
Ky i fundit qëndron në magazina. Tani jemi të ngopur dhe po bëjmë një përpjekje të madhe për të gjetur një mënyrë për ta ruajtur këtë stok diku deri në korrjen e vitit të ardhshëm, në mënyrë që fermerët tanë të mos falimentojnë dhe të kenë të ardhurat që u nevojiten për të kultivuar për vitin e ardhshëm. Ky është tani thelbi i problemit. Por Brukseli është i shurdhër ndaj kësaj. Pra, është në një ethe lufte, është në një spirale lufte dhe mendon se nëse ndihmojmë fermerët ukrainas, ne do të ndihmojmë edhe Ukrainën përmes kësaj.
Por përmes kësaj ne po shkatërrojmë veten. Do kishte shumë më kuptim të ktheheshim aty ku ishim dhe të thoshim se nuk do lëmë grurë nga Ukraina – ose, nëse duam të jemi të drejtë, zgjidhja tjetër është të themi se do zbatojmë të njëjtat rregulla të relaksuara për fermerët tanë siç bëjmë me fermerët në Ukrainë. Nëse duam konkurrencë, duhet të ketë konkurrencë të ndershme: kushtet për prodhim duhet të përafrohen. Nuk duhet të kemi rregulla strikte as në Evropë; ose përndryshe ne duhet të vendosim të njëjtat kushte prodhimi për drithërat e importuara siç bëjmë për fermerët tanë.
Ka një arsye pse fermerët janë të zemëruar. Në vend që të bëjnë biznesin e tyre, u duhet shumë që të thonë: “Të mblidhemi, të organizohemi dhe të lëvizim”. Një gjë e tillë është më tipike për punëtorët e fabrikave ose punëtorët e sektorit publik. Por jo fermerët. Kur fermerët organizohen, lëvizin dhe shkojnë diku, ju e dini se jeni në telashe. Dhe sot ka telashe të mëdha kudo në të gjithë Evropën, dua të them në vendet që prodhojnë për shitje, që eksportojnë prodhime bujqësore. Por Brukseli kujdeset më shumë për Ukrainën sesa për fermerët evropianë.
Gazetari Zsolt Törőcsik: Mendoni se demonstratat që iu referuat dhe që ne jemi dëshmitarë pasqyrojnë gjithashtu disponimin e përgjithshëm në Evropë ndaj Brukselit?
Keshtu mendoj. Pra, është e vështirë të mendosh për institucionin evropian në një mënyrë objektive ose faktike, por nëse duam të fitojmë një perspektivë të mirë, nëse kthehemi në fillim, duhet të kthehemi te pyetja pse krijuam Bashkimin Evropian. Ne krijuam Bashkimin Evropian për dy arsye: donim paqe dhe prosperitet. Tani, në krahasim me këtë, ata po marshojnë drejt një lufte. Dhe ekonomia nuk po ofron prosperitet, por po shkakton më shumë vështirësi për gjithnjë e më shumë grupe në shoqëri: për shembull fermerët – dhe klasa e mesme po lufton për të mbijetuar.
Nuk ka sukses as në aspektin e prosperitetit. Pra, ne kemi luftë dhe vështirësi në vend të paqes dhe prosperitetit. Ky ishte premtimi që Brukseli nuk po e përmbush sot. Prandaj, ndjenja e njerëzve ndaj burokratëve në Bruksel është në thelb negative. Këto ndjenja nuk janë ndaj Bashkimit Evropian, sepse ideja është që të punojmë së bashku në ato fusha ku jemi të fortë dhe të kombinojmë pikat tona të forta, dhe në ato ku dikush është më i dobët, të përpiqemi kolektivisht të korrigjojmë dobësinë. Të gjithë e mbështesin këtë, të gjithë njerëzit normalë, dhe kjo është një ide e mirë. Problemi është me burokratët e Brukselit.
Gazetari Zsolt Törőcsik: Kjo është ajo që ju thatë më 15 mars dhe më parë: se Brukseli duhet të pushtohet. Shumica e sondazheve tregojnë se krahu i djathtë po fiton terren në zgjedhjet e partive të Parlamentit Evropian. Por sa e rëndësishme mund të jetë kjo? Çfarë do duhet për të pasur sukses në pushtimin e Brukselit?
Edhe unë mendoj shumë nëse po i qasemi betejave politike evropiane në mënyrën e duhur, nëse i kuptojmë mirë ato. Sepse ne mendojmë në kategori tradicionale: ka të djathtë, ka të majtë, ka globalistë, ka sovranistë. Por këtu tani është hapur një dimension i ri dhe unë po përpiqem të përshtatem me situatën e re në një farë mënyre.
Pyetja vendimtare nuk është se kush është në të majtë dhe kush në të djathtë, por ndërsa liderët evropianë bëhen gjithnjë e më të prirur për të marshuar në luftë, unë shoh se çështja vendimtare nuk do jetë përkatësia partiake, por kush është pro paqes dhe kush eshte pro luftës. Nëse do më duhej të flisja me dikë për këtë sot në Hungari, t’i thuash elektoratit, do thosha se mendoj se do ishte një gjë e mirë nëse në Hungari dhe në vendet e tjera evropiane gjithashtu, do dërgonim në Parlamentin Evropian si sa më shumë politikanë pro paqes dhe sa më pak politikanë pro luftës.
Ky është faktori vendimtar. Dhe pastaj ia vlen të diskutohet se si kjo do çojë në bashkëpunimin Majtas-Djathtas, ose kush do jetë më i fortë. Por gjëja më e rëndësishme është të ndalojmë këtë psikozë lufte, sepse ne po marshojmë drejt një lufte. Dhe të mos harrojmë se kjo ishte një çështje lokale, diku atje, jashtë Donetskut. Dhe tani po flasim për përfshirjen e vendeve të NATO-s në nivel ushtarak. Dhe nëse, Zoti na ruajt, një nga vendet e NATO-s përfshihet në një konflikt të armatosur me Rusinë, atëherë nuk jemi aq larg nga një luftë botërore.
Është e vështirë ta thuash këtë sepse është një frazë e errët dhe sjell kujtime shumë të errëta, por është e mundur të kalosh nga një konflikt lokal në një luftë botërore. Unë zakonisht u them miqve tanë këtu në botën e mbrojtur të Evropës Perëndimore se luftërat botërore filluan në Evropën Qendrore dhe se në shkollë mësojmë se Lufta e Parë Botërore nuk filloi me njoftimin se Lufta e Parë Botërore po fillonte. Ishte një konflikt lokal: ndoshta ne e quajtëm, nëse më kujtohet mirë, Lufta e Tretë Ballkanike.
Dhe u zhvillua hap pas hapi, u përhap dhe më vonë doli se ky kishte qenë akti i parë i Luftës së Parë Botërore. Kështu që unë gjithmonë i paralajmëroj ata të kujdesen për të parandaluar që Evropa dhe bota të gjenden në një situatë në të cilën ne mendojmë se kemi të bëjmë me një konflikt lokal, ndërsa në fakt po krijojmë një zonë lufte në rritje, një psikozë lufte dhe – Zoti na ruajt – një luftë botërore.
Gazetari Zsolt Törőcsik: A është i pranishëm edhe në politikën e brendshme kjo linjë pro luftës dhe paqes?
Kjo është pa dyshim, mendoj, çështja më e rëndësishme në politikën e brendshme hungareze. Edhe një herë, ka çështje të ngjashme me serialet televizive që e mbajnë publikun pezull, por sigurisht që nuk janë ato gjëja e rëndësishme. E rëndësishme është lufta. Dhe në këtë, qëndrimi pro luftës i së majtës evropiane pasqyrohet edhe në politikën hungareze, sepse, thënë më thjeshtë: ai që hedh lekët, cakton edhe muzikën e valles. Tubi ushqimor dhe kordoni i kërthizës të së majtës hungareze janë në Bruksel dhe në Amerikë; këtu ushqehen dhe financohen.
Siç do të thoshin dy hungarezë në një kafe: Ai që paguan, vendos edhe për muzikën që luhet. Duke qenë se ata janë shërbëtorë të forcave pro-luftës amerikane dhe evropiane, duke përfshirë të majtën evropiane, ata natyrisht marrin një qëndrim pro-luftës në Hungari. Gjithçka përmblidhet në këtë fjali të shkurtër: “Ne duhet të bëjmë atë që po bëjnë perëndimorët”. Politika e pavarur që po ndjek qeveria hungareze është se ne nuk duam të përfshihemi në këtë luftë.
Pavarësisht se çfarë më thonë mua këtu në Bruksel apo çfarë thonë francezët, gjithçka është shumë interesante, por nuk mund të ndikojë në politikën e qeverisë hungareze, sepse kjo mund të bazohet vetëm në interesat e popullit hungarez. Kjo qasje është e ndaluar edhe këtu në Bruksel, dhe e majta hungareze gjithashtu e sulmon vazhdimisht. Kështu që ata do tërhiqnin Hungarinë në luftë. Nuk kam asnjë dyshim se nëse Hungaria nuk do kishte një qeveri kombëtare të së djathtës, ne do ishim deri në gju apo edhe deri në bel, në konfliktin në rritje midis vendeve të Evropës Perëndimore dhe Rusisë.
Gazetari Zsolt Törőcsik: Më 9 qershor Hungaria do mbajë zgjedhje jo vetëm për Parlamentin Evropian, por edhe për pushtetin vendor dhe javën e kaluar Fidesz emëroi kandidatin e saj për kryetar bashkie të Budapestit, Alexandra Szentkirályi. Ndërkohë, administrata e majtë e qytetit po thotë vazhdimisht se qeveria po e dëmton kryeqytetin dhe se nuk ka asnjë plan e koncept për Budapestin. Cili është qëllimi i Fidesz në Budapest dhe me Budapestin?
Pra, le të kalojmë te politika e brendshme hungareze. Le të themi se një nga qëllimet tona më të rëndësishme është të marrim paratë që meritojmë këtu në Bruksel dhe të mos lejojmë që kjo të bllokohet nga të majtët nga Hungaria që punojnë këtu në Bruksel. Budapesti është i rëndësishëm dhe unë jam i lumtur që merrem me çështjet që janë të rëndësishme për njerëzit e Budapestit. Por për popullin e Budapestit sot nuk ka çështje më të rëndësishme sesa, nëse e majta hungareze mund të sigurojë që Brukseli të heqë një pjesë të pagave të larta të paguara për mësuesit dhe mësuesit e kopshteve dhe ta kthejë këtu në qendër evropiane. Sepse kjo është beteja që po bëhet sot.
Eurodeputetët hungarezë këtu në Bruksel flasin hapur dhe publikisht, punojnë dhe argumentojnë se paratë që sot po u jepen mësuesve dhe edukatorëve të kopshteve – paratë e Brukselit të paguara përmes qeverisë hungareze – duhet të tërhiqen dhe të kthehen. Kështu që për Budapestin nuk mendoj se ka ndonjë çështje më të rëndësishme sesa të kesh një qeveri sovrane hungareze në Hungari dhe të ndalosh ardhjen e njerëzve në Bruksel që punojnë kundër popullit hungarez. Tani, nëse po flasim për politikën urbane, Budapesti është, në fund të fundit, kryeqyteti i vendit.
Dhe sigurisht është shtëpia e njerëzve të Budapestit dhe është e rëndësishme ku ndalojnë tramvajet dhe si funksionojnë shërbimet publike; por është kryeqyteti i kombit tonë dhe nuk distancohet dot nga çështjet kombëtare. Duke parë Budapestin që nga viti 2019, kur u mbajtën zgjedhjet e fundit lokale, mund të shoh se edhe Budapesti është i robëruar, mbahet peng. Dhe unë shoh fytyrat e vjetra. Unë nuk jam tamam një balerin fillestar në këtë fushë, ndaj i njoh pothuajse të gjithë: mendoj se njoh të gjithë ata që dikur kanë punuar në mbështetje të qeverive të majta si ekspertë ekonomikë, ministra, sekretarë shteti etj.
Tani janë ulur në qeverinë e kryeqytetit. Kështu që unë nuk e di se çfarë shohin njerëzit e zakonshëm që shikojnë politikën hungareze. Ata ndoshta shohin kryetarin e bashkisë së Budapestit. Por kjo është një pamje mashtruese, sepse çështjet e rëndësishme në qytet nuk vendosen nga kryetari i bashkisë së Budapestit. Eshtë e vështirë të imagjinohet se ai vendos për çështje të rëndësishme.
Nga ana tjetër, për shkak se i njoh lojtarët, mund të shoh shumë qartë se ata që dikur rrënuan vendin – që falimentuan Hungarinë para 2010 – të gjithë punojnë në kryeqytet, janë ulur atje, paguhen prej andej dhe ndjekin të njëjtat politika që ata bënë në qeveri para vitit 2010. Arsyeja pse Hungaria falimentoi, arsyeja pse duhej të tërhiqej nga falimentimi, është sepse dikush e çoi atje.
Ata që e çuan vendin atje, tani po e çojnë edhe kryeqytetin atje: prandaj ofertat janë bosh. Është qyteti më i pasur në Hungari. Epo, jo vetëm më të pasurit, por edhe më të pasurit deri tani, me potencialin më të madh, potencialin e madh ekonomik. Duhet të lulëzojë! Gjithçka atje duhet të jetë mirë! Duhet të jetë i pastër! Nuk dua të ndërhyj në punën e kryetarit të bashkisë së Budapestit, por bazuar në shifrat dhe mënyrën se si qyteti performon në ekonomi, Budapesti duhet të jetë më i rregullt se kudo, të ketë standardin më të lartë të jetesës dhe të ofrojë një jetë të këndshme, komode.
Por nuk është kështu, sepse paratë po rrjedhin nga arkat e kryeqytetit, ashtu si nga arkat e vendit para vitit 2010. Shpresoj që populli hungarez të zgjedhë një kryetar bashkie që do t’i japë fund kësaj. Njerëzit si Gyurcsány duhet të dëbohen nga sfondi i administratës së qytetit. Nëse kjo nuk ndodh, atëherë të gjitha burimet e Budapestit do thahen dhe do humbasin dhe ne do shohim falimentimin e qytetit që është tashmë shumë afër.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Abouthungary.hu
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani