Nëse keni folur me këdo që ka investuar në Bitcoin kohët e fundit, ka shumë mundësi që të keni dëgjuar për përgjysmimin e kriptos. Disa entuziastë i bëjnë jehonë përgjysmiit të kriptos njësoj me një tubim religjioz me rëndësi pothuajse mistike:
Ata besojnë se mekanika e saj është vendimtare për rritjen e vijueshme të çmimit të Bitcoin. Megjithatë, kritikuesit pretendojnë se përgjysmimi është më afër një mashtrimi marketingu.
Përgjysmimi pritet të ndodhë më 19 ose 20 prill, në varësi të shkallës me të cilën krijohen Bitcoin-et. Po çfarë është saktësisht?
Çfarë është përgjysmimi i Bitcoin?
Përgjysmimi shkon deri në historinë e origjinës së Bitcoin, e lindur në hirin e rrëzimit financiar të vitit 2008. Krijuesi i kriptomonedhës, i cili njihet zyrtarisht si Satoshi Nakamoto, por identiteti i vërtetë i tij mbetet i panjohur, shpiku Bitcoin-in vitin pasardhës dhe ëndërroi të krijonte një monedhë ndërkombëtare që do funksiononte jashtë kontrollit të qeverive ose bankave qendrore.
Më e rëndësishmja, Satoshi shkroi se do kishte vetëm 21 milionë Bitcoin, në mënyrë që të zbusë inflacionin e kriptos dhe potencialisht ta bëjë çdo Bitcoin më të vlefshëm me kalimin e kohës.
Ndërsa Rezerva Federale, në të kundërt, mund të rregullojë ofertën e dollarëve kur ata e gjykojnë të nevojshme, Bitcoin do lëshohej me një ritëm të paracaktuar dhe gjithnjë e më ngadalë. Satoshi përcaktoi që afërsisht çdo katër vjet, shpërblimi për të krijuar Bitcoin të rinj do përgjysmohej, në ngjarje të njohura si “përgjysmime”.
Teksa bëhej më e vështirë krijimi i Bitcoin-eve të reja, secili prej tyre do bëhej më i rrallë dhe më i vlefshëm, shkonte teoria. Përfundimisht, Bitcoin i ri do ndalonte së krijuari tërësisht (kjo ka të ngjarë të mos ndodhë për të paktën një shekull tjetër).
Çfarë ka ndodhur gjatë përgjysmimeve të kaluara të Bitcoin?
Përgjysmimi është krijuar për ta bërë Bitcoin më të rrallë dhe gjoja për të rritur çmimin e tij. Dhe për tre pjesët e fundit, kjo është pikërisht ajo që ka ndodhur. Pas përgjysmimit të parë të Bitcoin në nëntor 2012, çmimi i Bitcoin u rrit nga 12,35 dollarë në 127 dollarë pesë muaj më vonë. Pas përgjysmimit të dytë në 2016, çmimi i Bitcoin u dyfishua në 1,280 dollarë brenda tetë muajve. Dhe midis përgjysmimit të tretë në maj 2020 dhe mars 2021, çmimi i bitcoin u rrit nga 8,700 dollarë në 60,000 dollarë.
Por korrelacioni nuk nënkupton shkakësi, veçanërisht me një madhësi kaq të vogël kampioni. Së pari, është e mundur që koha e këtyre rritjeve ishte thjesht e rastësishme. Është gjithashtu e mundur që rritja e Bitcoin të ketë më pak të bëjë me mekanikën aktuale të përgjysmimeve në krahasim me narrativat e përgjysmimeve. Me çdo përgjysmim, eksitimi rritet për potencialin e Bitcoin, duke bërë që më shumë njerëz ta blejnë. Kjo rritje e kërkesës shkakton rritjen e çmimit, gjë që shkakton edhe më shumë interes në një cikël vetëpërforcues.
Çfarë do ndodhë me Bitcoin gjatë këtij përgjysmimi?
Përgjysmimi ka të ngjarë të mos shkaktojë një lëvizje të konsiderueshme në çmim ditën që do ndodhë. Një pjesë e ndikimit ekonomik të përgjysmimit ka të ngjarë të ketë ndodhur tashmë, me investitorët që blejnë Bitcoin në pritje të ngjarjes dhe lëkundjet e përgjysmimit do vijojnë për muaj ose vite më pas, thonë ekspertët.
“Duke pasur parasysh historinë e mëparshme, dita e fillimit tenton të mos jetë një ngjarje e veçantë për sa i përket çmimit”, thotë Matthew Sigel, kreu i kërkimit të aseteve dixhitale në menaxherin global të investimeve VanEck.
Një faktor tjetër që e bën të vështirë parashikimin se ku po shkon Bitcoin pas përgjysmimit është se këtë herë, rrethanat ekonomike që e rrethojnë janë të ndryshme. Është hera e parë që Bitcoin ka arritur kulmin përpara një përgjysmimi, në krahasim me pasmuajin e kaluar, Bitcoin u rrit në nivelin më të lartë të të gjitha kohërave prej 70,000 dollarë përpara se të binte përsëri. Ky tubim u ndihmua nga rritja e ETF-ve të Bitcoin: mjete investimi që lejojnë investitorët institucionalë të zakonshëm të bastojnë mbi çmimin e Bitcoin pa pasur nevojë të blejnë vetë Bitcoin.
Por ka disa pesimistë që besojnë se ecuria e madhe e Bitcoin tashmë ka ndodhur, falë ETF-ve dhe se çmimi i tij në fakt do ulet pas përgjysmimit. Një arsye e madhe për këtë, ata besojnë, do jenë veprimet e tregtarëve që nisin strategjinë e “shitjes së lajmeve”, të cilët fitojnë para në zotërimet e tyre në mënyrë që të përfitojnë nga një rritje e mundshëm e blerësve të interesuar për arin. JP Morgan parashikoi në shkurt se çmimi i Bitcoin do bjerë përsëri në 42,000 dollarë pasi “euforia e shkaktuar nga përgjysmimi i Bitcoin të ulet”.
“A kemi krijuar tashmë zhurmën për Bitcoin përpara përgjysmimit apo është ETF ajo që e lejon Bitcoin të bëjë rritje të ngjashme që kemi parë në përgjysmimet e mëparshme?” thotë Adam Sullivan, kreu i kompanisë së minierave të Bitcoin ‘Core Scientific’.
“Nuk duhet t’i përgjigjemi ende kësaj pyetjeje.”
Ndërsa shumë optimistë të Bitcoin betohen se çmimi i tij do rritet në mënyrë dramatike në muajt pas përgjysmimit, është e rëndësishme të mbani mend se Bitcoin nuk sillet gjithmonë në mënyrë racionale, veçanërisht gjatë ngjarjeve kaotike të lajmeve globale. Pasi Irani nisi një sulm me raketa mbi Izraelin më 13 prill, për shembull, duke tronditur ekonominë globale, çmimi i Bitcoin ra me 7% në më pak se një orë.
Çfarë do të ndodhë me ata që prodhojnë Bitcoin gjatë përgjysmimit?
Ndërsa përcaktimi i ndikimit të përgjysmimit tek investitorët mesatarë të Bitcoin është sfidues, duket e sigurt se përgjysmimi do ndryshojë në mënyrë dramatike industrinë e minierave të bitcoin.
“Minatorët” e Bitcoin janë në thelb rojtarët e rrjetit, të cilët mbrojnë rrjetin nga sulmet, krijojnë Bitcoin të rinj dhe shpërblehen financiarisht për këtë. Pas përgjysmimit, shpërblimet e minatorëve për përpunimin e transaksioneve të reja do pakësohen nga 6.25 Bitcoin në 3.125 (rreth 200,000 dollarë) – një zvogëlim i menjëhershëm i ndjeshëm i të ardhurave.
Si rezultat, minierat do bëhen joprofitabile për shumë operacione më të vogla. Ndërsa ata ulen ose shesin veten në operacione më të mëdha, si ‘Marathon Digital Holdings Inc.’ ose ‘CleanSpark Inc.’, industria ka të ngjarë të konsolidohet.
“Njerëzit do operojnë në një mjedis pak fitimprurës për aq kohë sa të munden,” thotë Sullivan.
“Këta janë njerëz që ndoshta do shikojnë të ngrihen, ndoshta në harkun kohor prej gjashtë deri në 12 muaj.”
Por kompanitë e minierave të Bitcoin që përballen me stuhinë dhe fitojnë pjesën e tregut nga ata që janë dorëzuar, mund të korrin shpërblime të mëdha, thotë Matthew Sigel.
“Minatorët janë gjithmonë buburrecat e tregjeve të energjisë; ata janë shumë të shkathët”, thotë ai.
“Ne mendojmë se gjysma e dytë e vitit do jetë shumë e fortë për minatorët e Bitcoin, për sa kohë që çmimi i Bitcoin rritet.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Time
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
