Shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, në fillimin e një takimi të ministrave të jashtëm të aleancës të enjten shtyu lejimin e Ukrainës të përdorë armë perëndimore për të goditur objektiva brenda Rusisë, një lëvizje e kërkuar nga Kievi, por e kundërshtuar tani për tani nga mbështetësi kryesor i saj Uashingtoni.
Takimi dy-ditor në Pragë ka për qëllim të fokusohet në përpjekjet për të krijuar një paketë mbështetjeje për Ukrainën në samitin e NATO-s në Uashington në korrik.
Por debati i vrullshëm nëse do të lejohet që Kievi të përdorë armët e dërguara nga mbështetësit perëndimorë për të goditur brenda Rusisë rrezikon të errësojë bisedimet.
Ukraina ka ushtruar presion ndaj mbështetësve të saj, të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, për ta lejuar atë të përdorë armatimin me rreze më të gjatë që ata ofrojnë për të goditur objektivat në tokën ruse.
Disa vende, përfshirë Britaninë dhe Holandën, thonë se Kievi ka të drejtë të përdorë armët e tyre për të goditur objektivat ushtarake në Rusi.
Ministri i Jashtëm norvegjez Espen Barth Eide shtoi mbështetjen e tij të enjten, duke i thënë televizionit NRK se Kievit nuk duhet të luftojë “me njërën dorë të lidhur pas shpine”.
Por Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania kanë kundërshtuar prej kohësh lejimin e Kievit për të goditur kufirin, nga frika se mund t’i tërheqë ata më pranë konfliktit të drejtpërdrejtë me Moskën.
“Javët dhe muajt e fundit, shumica e luftimeve të rënda janë zhvilluar në të vërtetë përgjatë kufirit midis Rusisë dhe Ukrainës. Prandaj, unë besoj se ka ardhur koha për të rishqyrtuar disa nga këto kufizime për t’u mundësuar ukrainasve të mbrohen me të vërtetë“, tha Stoltenberg përpara darkës së hapjes me ministrat.
Presidenti francez Emmanuel Macron dukej se e zhvendosi idenë përpara të martën kur tha se Ukraina duhet të lejohet të “neutralizojë” bazat në Rusi të përdorura për të nisur sulmet.
Kancelari gjerman Olaf Scholz, megjithatë, mbeti më pak i përkushtuar, duke thënë se Ukraina duhet të veprojë brenda ligjit — dhe Berlini nuk kishte furnizuar me armë që mund të godasin Rusinë gjithsesi.
Përtej Atlantikut, Shtëpia e Bardhë tha se ende kundërshton përdorimin e armëve amerikane nga Ukraina për të goditur brenda Rusisë, megjithëse Sekretari i Shtetit Antony Blinken la të kuptohet se strategjia mund të ndryshojë.
Presidenti rus Vladimir Putin ka paralajmëruar se do të kishte “pasoja serioze” nëse vendet perëndimore miratojnë Ukrainën.
“Vendet anëtare të NATO-s, Shtetet e Bashkuara dhe kryeqytetet në Evropë në ditët dhe javët e fundit kanë hyrë në një raund të ri përshkallëzimi të tensioneve,” tha të enjten zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.
Ata që kërkojnë që Ukrainës t’i lirohen frerët thonë se shpresojnë që Uashingtoni dhe të tjerët të ndryshojnë kursin, ndërkohë që Kievi përpiqet të ndalojë ofensivën e Rusisë në rajonin e Kharkivit.
“Unë i kuptoj shqetësimet, e kuptoj se ka sisteme armësh që mund të përdoren shumë larg. Por unë mendoj se ne madje po ecim përpara në sferën ndërkombëtare“, tha ministri i jashtëm çek Jan Lipavsky.