Vendosni fjalën kyçe....

Rritja rekord, 9 vende shpenzuan 250 milionë dollarë në ditë për armë bërthamore vitin e kaluar


Bota shpenzoi 91,393,404,739 dollarë për armët bërthamore në vitin 2023. Shuma është rreth 250 milionë dollarë çdo ditë, 173,884 dollarë në minutë, ose 2,898 dollarë në sekondë.

Nëntë vende zotërojnë armë bërthamore – SHBA-ja, Rusia, Franca, Kina, Britania e Madhe, Pakistani, India, Izraeli dhe Koreja e Veriut – dhe të gjitha e kanë rritur sasinë e parave që kanë vënë në arsenalet e tyre atomike vitin e kaluar.

Shpenzimet e vitit 2023 janë 10.7 miliardë dollarë më të larta se në vitin 2022, një prirje që u drejtua kryesisht nga SHBA-ja, që përbënte 80 për qind të rritjes. Vitin e kaluar, superfuqia e Amerikës së Veriut shpenzoi më shumë se të gjitha vendet e tjera të armatosura bërthamore së bashku me një shpenzim prej 51.5 miliardë dollarësh.

Shpenzuesi tjetër më i madh ishte Kina, që shpenzoi mbi 11.8 miliardë dollarë për arsenalin e saj të armëve bërthamore, e ndjekur nga Rusia me një shpenzim prej 8.3 miliardë dollarësh. Mbretëria e Bashkuar dhe Franca nuk ishin shumë prapa, duke shpenzuar përkatësisht 8.1 miliardë dhe 6.1 miliardë dollarë.

Të gjitha këto të dhëna vijnë nga një raport i ri i Fushatës Ndërkombëtare për Heqjen e Armëve Bërthamore (ICAN), që i përshkroi shpenzimet luksoze si një “shpërndarje të papranueshme të fondeve publike”.

“Përshpejtimi i shpenzimeve për këto armë çnjerëzore dhe shkatërruese gjatë pesë viteve të fundit nuk po përmirëson sigurinë globale, por përbën një kërcënim global”, tha në një deklaratë Alicia Sanders-Zakre, Bashkërenduesja e Politikave dhe Kërkimeve në ICAN, që ishte bashkëautore e raportit. Miliarda e miliarda dollarë u shpenzuan për modernizimin dhe mirëmbajtjen e arsenaleve bërthamore ose, në disa raste, edhe zgjerimin e tyre.

Megjithatë, qeveritë dhe ushtritë janë vetëm gjysma e historisë. Raporti i ri hedh dritë mbi 20 korporata që grumbulluan mbi 30 miliardë dollarë për punën në zhvillimin, prodhimin, mbështetjen dhe prodhimin e armëve bërthamore.

Industria e armëve bërthamore mori të paktën 7.9 miliardë dollarë në kontrata të reja në vitin 2023, sipas raportit të ICAN. Fituesi më i madh ishte “Honeywell International”, që grumbulloi rreth 6.2 miliardë dollarë përmes punës së armëve bërthamore, e ndjekur nga Northrop Grumman (5.9 miliardë dollarë), BAE Systems (3.3 miliardë dollarë), Lockheed Martin (2.89 miliardë dollarë) dhe General Dynamics (2.7 miliardë dollarë).

E gjithë kjo u lehtësua përmes grupeve lobiste, të cilat shpenzuan më shumë se 118 milionë dollarë për t’u ballafaquar me qeveritë në vitin 2023.

Kjo është pa përmendur punën për armët bërthamore të disa organizatave të kontrolluara nga shteti si Bharat Dynamics Limited (Indi), China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC) ose Rostec (Rusi) – të cilat dihet se kontribuojnë në mënyrë të konsiderueshme në prodhimin e arsenalit bërthamor të vendit të tyre, por nuk i zbulojnë publikisht shumë nga të dhënat e tyre.