Vaksinat e para për mpox, një sëmundje infektive e shkaktuar nga virusi mpox që ka shkaktuar shqetësim global, do të mbërrijnë javën e ardhshme në Afrikë, ku një variant i ri i rrezikshëm i virusit ka qenë i pranishëm për dekada.
Këto vaksina, të cilat tashmë janë shpërndarë në më shumë se 70 vende jashtë Afrikës, po vijnë ngadalë, duke treguar se mësimet e nxjerra nga pandemia e COVID-19 për pabarazitë në kujdesin shëndetësor global nuk kanë sjellë ende ndryshime të mjaftueshme.
Vonesa të Shumta në Procesin e Vaksinimit:
Ndër pengesat kryesore ishte koha që iu desh Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) për të filluar zyrtarisht procesin që do t’u jepte vendeve të varfra akses të lehtë në sasi të mëdha të vaksinave përmes agjencive ndërkombëtare.
Ky proces mund të kishte filluar vite më parë.
Mpox është një infeksion potencialisht vdekjeprurës që shkakton simptoma të ngjashme me gripin dhe lezione të mbushura me qelb dhe përhapet nëpërmjet kontaktit të ngushtë fizik.
OBSH shpalli një emergjencë globale të shëndetit më 14 gusht, pasi varianti i ri, i njohur si klada Ib, filloi të përhapet nga Republika Demokratike e Kongos në vendet afrikane fqinje.
Vaksinat dhe problemet e financimit:**
Blerja e vaksinave të shtrenjta është e pamundur për shumë vende me të ardhura të ulëta. Ekzistojnë dy vaksina kryesore për mpox, njëra e prodhuar nga Bavarian Nordic në Danimarkë dhe tjetra nga KM Biologics në Japoni.
Kostoja për një dozë të Bavarian Nordic është 100 dollarë; çmimi për KM Biologics nuk është i njohur.
Pritja e gjatë për miratimin e OBSH-së për agjencitë ndërkombëtare për të blerë dhe shpërndarë vaksinën ka detyruar qeveritë afrikane dhe agjencinë shëndetësore të kontinentit, Qendrat Afrikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), të kërkojnë në vend të tyre donacione të vaksinave nga vendet e pasura.
Problemet me donacionet dhe prioritetet:
Vaksinat e para që po shkojnë në Afrikë – të prodhuara nga Bavarian Nordic – u dhuruan nga Shtetet e Bashkuara dhe nuk u siguruan nga sistemi i OKB-së.
Sidoqoftë, vaksinat e para 10,000 të dhuruara nga Shtetet e Bashkuara nuk janë të destinuara për Kongon, vendi më i prekur nga mpox, por për Nigerinë, si rezultat i disa viteve bisedimesh midis të dyja qeverive.
Ndërkohë, Qeveria e Kongos ende nuk ka kërkuar zyrtarisht furnizime me vaksina nga Gavi, Aleanca e Vaksinave, dhe mori muaj për të biseduar me qeveritë donatore.
Sfida të tjera dhe rruga përpara:
Edhe kur vaksinat të mbërrijnë, mbeten pyetje se si do të përdoren ato. Vaksina e Bavarian Nordic është e disponueshme vetëm për të rriturit, ndërsa ajo e KM Biologics mund t’u jepet fëmijëve, por është më komplekse për t’u administruar.
Shkencëtarët ende nuk kanë rënë dakord se cilat grupe duhet të vaksinohen të parat, por një strategji e mundshme është vaksinimi i kontakteve të rasteve të njohura.
Përveç vaksinave, masa të tjera të shëndetit publik si rritja e ndërgjegjësimit dhe përmirësimi i diagnostikimit janë gjithashtu kyçe për ndalimin e përhapjes së mpox.
Kritika dhe përmirësime të mundshme:
Roli i OBSH-së në miratimin e produkteve mjekësore ka revolucionarizuar furnizimin në vendet me të ardhura të ulëta, por gjithashtu është përballur me kritika për ngadalësinë dhe kompleksitetin e saj.
Disa ekspertë shëndetësorë globalë besojnë se OBSH dhe të tjerët duhet të kishin përqendruar më herët përpjekjet për të përmirësuar aksesin në vaksinat për mpox si dhe testet dhe trajtimet për sëmundjen.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
