Joachim Ronneberg, luftëtar i rezistencës norvegjeze, që sabotoi ambiciet për armë bërthamore të Gjermanisë naziste gjatë Luftës së Dytë Botërore, u nda nga jeta në moshën 99 vjeçare.
‘BBC’ shkruan se në vitin 1943, ai drejtoi një bastisje në një uzinë të armëve të rënda në rajonin jugor të Telemarkut të Norvegjisë. Po ashtu operacioni thuhet se u përjetësua në filmin e Hollywood të “Heroes of Telemark” në vitin 1965.
Ronneberg më vonë ka punuar si gazetar i radios dhe ka ndihmuar në rritjen e ndërgjegjësimit për rreziqet e luftës tek të rinjtë.
Ai tha për BBC në vitin 2013 se e kuptoi rëndësinë e misionit, vetëm pas hedhjes së bombave atomike në Hiroshima dhe Nagasaki të Japonisë në vitin 1945.
“Ai është një nga heronjtë tanë të mëdhenj,”-tha kryeministrja e Norvegjisë, Erna Solberg për agjencinë e lajmeve NTB.
KUSH ISHTE HEROI I FUNDIT I TELEMARKUT?
I lindur në vitin 1919 në qytetin e Aalesund, Joachim Ronneberg iku nga Norvegjia pasi nazistët e pushtuan në vitin 1940.
Atëherë 21 vjeç, u arratis me tetë miq me anije në Skoci, por ishte i vendosur të kthehej dhe të luftonte.
Gjermania në atë kohë kishte nevojë për të ashtuquajturën ujë të rëndë, me një grimcë atomike shtesë në bërthamën e hidrogjenit, në garën e saj kundër aleatëve për të prodhuar një bombë atomike.
Sasi të mëdha të ujit të rëndë, ose oksid deuteriumi, u prodhuan vetëm në fabrikën Norsk Hydro në Rjukan, Telemark. Por një ekip i vogël i ngarkuar për shkatërrimin e tij në vitin 1942 dështoi.
Pas një viti, Ronneberg zgjodhi një ekip prej pesë komandantësh të tjerë në një operacion aleatësh të koduar Gunnerside.
Ata u hodhën më parashuta në një rrafshnaltë, ecën me ski nëpër vend, zbritën në një luginë dhe kaluan një lumë të akullt përpara se të përdorin linjën hekurudhore për të hyrë në impiant dhe për të vendosur eksplozivët e tyre.
Pas shpërthimit, burrat u arratisën në Suedinë fqinjë duke bëri ski 320 km nëpër Telemark, pavarësisht se po ndiqeshin nga rreth 3,000 ushtarë gjermanë.
Me një buzëqeshje në fytyrë, Ronneberg e përshkroi atë si: “fundjavën më të mirë të skijimit që kisha provuar ndonjëherë”.
Operacioni, i shoqëruar me sulmet ajrore amerikane, bëri që gjermanët të braktisnin planet e tyre dhe më vonë u përshkrua si akti më i suksesshëm i sabotazhit të Luftës së Dytë Botërore.
Ronneberg ishte i gatshëm të fliste për përvojën e tij, pavarësisht nga librat e shumtë, dokumentarët dhe seritë televizive që e rikujtonin historinë.
