Neuro-inxhinierët në Universitetin Kolumbia të Nju Jorkut thonë se kanë krijuar një sistem, që mund të përkthejë mendimet njerëzore në tekst që mund të lexohet, gjë që do revolucionarizonte, jo vetëm mjekësinë, por komunikimin.
Duke vëzhguar aktivitetin e trurit të subjekteve që iu nënshtruan studimit, studiuesit në Institutin “Mind Brain Behavior Mortimer B. Zuckerman”, ishin në gjendje të trajnonin inteligjencën artificiale për të përkthyer modelet e mendimit në fjali të kuptueshme, thotë një gazetë e botuar të martën në revistën shkencore “Raportet Shkencore”. Sipas autorëve përfituesit e parë nga kjo teknologji do jenë pacientët me të folur të dëmtuar nga sëmundja ose trauma.
“Ne kemi treguar se me teknologjinë e duhur, mendimet e këtyre njerëzve mund të dekodohen dhe të kuptohen nga çdo dëgjues.” – tha Dr. Nima Mesgarani, autorja kryesore në studim.
Pasi përpjekjet e mëparshme të hulumtuesve për të përkthyer aktivitetin e trurit në një tekst të lexueshëm dështuan, ata iu kthyen një algoritmi kompjuterik që mund të prodhojë një fjalim, të quajtur një vocoder. Algoritmi përmirëson më shumë se është “trajnuar” nga regjistrimet e fjalës njerëzore.
“Kjo është e njëjta teknologji e përdorur nga Amazon Echo dhe Apple Siri për të dhënë përgjigje verbale për pyetjet tona.” – tha Dr. Mesgarani, i cili është gjithashtu profesore në Shkollën e Shkencave të Inxhinierisë dhe Shkencës së Aplikuar të Kolumbias.
“Vokoder” u trajnua për të interpretuar aktivitetin e trurit me ndihmën e Dr. Ashesh Dinesh Mehta, një neurokirurg në Institutin e Neuroshkencës së Shëndetit në Northwell në Long Island dhe bashkëautor i studimit.
“Duke punuar me Dr. Mehta, ne u kërkuam pacientëve që vuajnë nga epilepsa dhe që do i nënshtrohen një operacioni kirurgjik në tru, për të dëgjuar fjali të folura nga njerëz të ndryshëm, ndërkohë që masnim modelet të aktivitetit të trurit.” – tha Dr Mesgarani. “Këto modele nervore stërvitën vokoderin.”
Pas përfundimit të këtij trajnimi, filloi faza tjetër. Pacientët dëgjuan një person që lexonte numra nga 0 në 9, ndërsa algoritmi skanoi aktivitetin e trurit dhe u përpoq ta përkthente atë në tingull.
Rezultati ishte përftimi i leximit të numrave nga ana e robotit, të cilin dëgjuesit njerëzorë mund t’a kuptonin dhe përsëritnin me saktësi rreth 75 për qind.
Kjo mund të duket mjaft modeste, por Dr. Mesgarani tha se një rezultat i tillë është “mbi dhe përtej çdo përpjekjeje të mëparshme”. Studiuesit planifikojnë të përmirësojnë sistemin më tej, në mënyrë që të mund të marrë si modele të trurit të një personi që mendon rreth fjalës, jo duke dëgjuar atë.
“Kjo do të ishte një arritje revolucionare. Do t’u jepte të gjithë atyre që kanë humbur aftësinë e tyre për të folur, qoftë përmes lëndimit apo sëmundjes, shansin e ripërtërirë për t’u lidhur me botën rreth tyre.” – tha Dr. Mesgarani.
Teknologjia gjithashtu do të duhet të punojë me fjalë dhe fjali më komplekse për tu bërë më praktike. Qëllimi përfundimtar për ekipin është të krijojë një implant që do të sintetizonte fjalën direkt nga mendimi. /Hashtag.al
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e RT
