Shumica e atyre që kanë ndjekur skandalin e Unazës së re janë fokusuar tek dyshimet për një grabitje të madhe ku një segment rruge 2 kilometra kushton plot 40 milionë euro. Tenderi i fituar nga kompani me letra fallco, nga ndërmarje që ligji ua ndalonte garën, dhe i zhvilluar me një konkurencë fiktive, ka lënë në publik përshtypjen e abuzimeve që dëgjojmë rëndom, ku dikush fut në xhep paratë e një vepre që në realitet kushton shumë më lirë.
Por, në fakt pjesa e përfitimit nga ato 40 milionë është vetëm maja e ajzbergut e krimit që po tenton të kryhet tek unaza. Ana e padukshme gjendet tjetër kund, qëndron në faktin se shtëpitë që do të prishen, nuk po shkatërrohen vetëm për të kaluar rruga, por edhe për të liruar anash saj sheshe të pa mata ndërtimi që shumë shpejt do të shndërrohen në pallate.
Pra sa herë që debatojë se çfarë po ndodh tek unaza dhe biem në kurthin e mbrojtësve patetikë të rilindjes që thonë se duhen shkatërruar “zaptuesit” në emër të zhvillimit, jemi duke dëgjuar një narrative të rreme: shtëpitë e banorëve janë planifikuar të prishen sepse aty lirohen afërsisht 90 mijë metra katrorë truall ndërtimi.
Po si po ndodh e gjitha kjo?
Lapsi.al i është futur një investigimi të letrave dhe dokumentave ku ka parë shkelje skandaloze. Ne kemi mbërritur në përfundimin se pas propagandës së zhvillimit, pas gazit lotësjellës dhe dhunës policore qëndrojnë interesa kolosale financiare.
Ku duken ato ?
Për të qenë të kuptueshëm duhet bërë një shpjegim i vogël. Pjesa në të djathtë të unazës kur vjen nga pallati me shigjeta e deri tek Shqiponja, në të cilën janë planifikuar të bëhen prishjet më të mëdha (foto poshtë) qe planifikuar të ishte një brez prej 15 metrash. Pra gjithçka që do të qe nga korsia aktuale e 15 metra në të djathtë të saj do të shembej, për tu bërë rruga e re dhe ajo dytësore. Por kohë pas kohe kjo hapsirë erdhi duke u rritur, në 25 metra, në 35 metra e deri sa tani thuhet se po shkon deri në 40 metra largësi nga unaza aktuale.
Gjendja aktuale e Unazës. Krahu i djathtë nga rrethrrotullimi që duket poshtë e lart në vazhdim do të lirohet duke prishur ndërtesa deri në 40 metra largësi nga rruga
Përse duhen këto metra pa fund, për të shtuar më shumë korsi ? Jo. Thjeshtë për të hapur sheh për ndërtim.
E thënë kështu duket si një fantazi pa asnjë bazë. Por faktet për këtë nuk mungojnë.
Dhe ato i ilustron një shembull që Lapsi.al e ka verifikuar. Fjala është për objektin e ndërtuar nga shtetasi Haxhi Billa, i cili ndodhet në largësi 32 metra nga rruga aktuale.
Ai u interesua pranë drejtorisë së rrugëve (ARRSH) në fillim të këtij viti. Përgjigjja që mori me shkresë zyrtare në 11 janar 2019 ishte se “nuk rrezulton një pronë që preket nga projekti” (faksimile poshtë).
Po çfarë ndodhi? Sot kjo godinë është shkatërruar nga bultozerët e shoqëruar me polici.
Po si ka mundësi që një prone, për të cilën shteti të thotë se del jashtë projektit dhe s’ka rrezik të prishet, pastaj i çojn fadromat?
Përgjigjja është haluçinante…
Pjesëtarë të familjes Billa duke qëndruar mbi gërmadhat e ndërtesës së tyre të shkatërruar, pavarësisht se fillimisht nga ARRSH u ishte thënë se ata nuk i kapte projekti i Unazës
Thjesht sepse ata që prishin nuk kanë një projekt zyrtar, të miratuar, në bazë të të cilit të bëjnë shkatërrimet. Dhe pikërisht kjo u jep mundësinë planifikuesve të këtij projekti makabër, që hedh në rrugë familje të tëra dhe shkatërron jetë, të kenë në dorë të hapin sheshe të leverdishme ndërtimi shumë më larg se vendi nga duhet të kalojë unaza.
Dhe këtu vijmë tek pika më e nxehtë që e ka bërë të mundur këtë katrahurë… tek ai që u shit si projekti i Unazës së re. Të gjithë e kanë parë atë në videot “3D” që shet propaganda e Veliajt, por askush nuk ka pasur mundësi ta shfletojë të detajuar.
Thjeshtë sepse ai ka mangësi të mëdha dhe shkelje flagrante të ligjit.
Shkelja e parë është ajo që u trumbetua si sukses nga qeveria Rama: se projekti i bërë nga kompania “Ave Consulting” ishte një dhuratë bamirëse e këtij biznesi në konflikt interesi, si shenjë e zemërgjerësisë së tij për shtetin e varfër shqiptar.
Por kjo dhuratë e ka bishtin mbrapa.
Se asaj i mungon një element i veçantë: studimi topografik. Disa grupe interesi i janë drejtuar Drjtorisë së rrugëve me kërkesën ligjore për ta marrë këtë studim. Ndonëse konform ligjit, ARRSH nuk e ka dorëzuar asnjëherë studimin topografik.
Faksimile e shkresës që Ministria e e infrastrukturës i dërgon shoqatës së gjeodetëve dhe ku pranohet se firma “Ave Consulting” nuk ka gjeodet, pra përgjegjësin që duhet të firmoste projektin
Po pse ky studim nuk bëhet publik?
Për faktin e thjeshtë se donatorin e projektit “Ave Consulting” e detyron ligji që për të bërë një projekt të ketë një gjeodet që ta marrë përsipër dhe që ta firmosë atë.
Por në dokumentat që ajo ka dorëzuar firma e gjeodetit mungon.
Por siç shojegoi për Lapsi.al një burim nga shoqata e Gjeodetëve, që donte të mbetej anonim, një studim pa rilevim topografik, i një projekti infrastrukturor, “lë shkas për zhvendosje të trupit të rrugës gjatë zbatimit, sipas interesave të momentit”.
Pra pikërisht këtu vijmë tek fakti që sollëm ne fillim. Ndërtesa e Haxhi Billës të cilit ARRSH në fillim i konfirmoi se nuk do të prishet dhe pastaj u shkatërrua, pësoi këtë fat se urdhëruesit e fadromave kanë vendosur të punojnë pa projekt.
Pra, jo për të hapur vend për unazën, që s’do të jetë aspak më e madhe sesa gjurma ekzistuese, por për të hapur sheshe ndërtimi buzë saj. Dhe ato nuk janë pak.
Nëse ashtu sikurse thuhet në nismën pa projekt të saktë, prishjet e shtëpive shkojnë deri tek brezi i tretë, pra deri 40 metra thellësi në të djathtë të korsisë aktuale (shiko harten lart), ajo shndërrohet në një përfitim multimilionësh: plot 90 mijë metra katror truall ndërtimi ku mund të ngrihen pallate deri në dhjetë kate.
Që kjo sipërfaqe nuk duhet vetëm për unazën e vërteton edhe një fakt tjetër. Në të njëjtën thellësi ku janë planifikuar prishje të shtëpive, këtë vit bashkia e Tiranës ka lëshuar leje të reja për ndërtim.
Ndryshe nga sa propogandohet në ekrane se fradromët janë një sakrificë për të sjellë zhvillim, ato janë thjeshtë një barbari për të hapur një kantjer të ri vjedhjeje.
Për të penguar këtë megaskandal, Partia Demokratike ka çuar në prokurori edhe një kallëzim penal me të gjitha shkeljet flagrante të këtij projekti. Por pavarësisht nga kjo, deri më tani institucioni akuzës nuk ka filluar një çështje. Interesat multimilionëshe janë aq të mëdha, sa me sa duket edhe prokuroria, po ashtu si dhe mediat duan ta mbajnë të mbyllur këtë dosje me një vdhedhje të disa fishtë: edhe duke shtuar koston e rrugës edhe duke shfrytëzuar tamtamet mediatike se po bëhet unaza për të hapur shesh ndërtimi për kulla të reja.
VINI RE: Ky artikull është pronë intelektuale e Lapsi.al
