Për muaj të tërë, forcat qeveritare të mbështetur nga Kombet e Bashkuara kanë luftuar komandantin rebel Khalifa Haftar për kontrollin e Libisë, me fuqitë e huaja gjithnjë e më shumë duke u zvogëluar.
Por kush janë lojtarët kryesorë të përfshirë në konflikt:
Qeveria e Akordit Kombëtar
Kombet e Bashkuara ndihmuan krijimin dhe miratimin zyrtarisht të Qeverisë së Akordit Kombëtar të Libisë (QAK) ose (GNA në anglisht) në 2015 për të unifikuar administratat rivale që dolën nga zgjedhjet e vendit më 2014. Me qendër në kryeqytetin e Tripolit, QAK drejtohet nga Kryeministri Fayez al-Serraj dhe kontrollon pjesë të perëndimit të vendit. Forcat e armatosura të QAK përbëjnë mbetjet e ushtrisë zyrtare të Libisë si dhe milicitë lokale, me më shumë se tridhjetë mijë luftëtarë. Merr ndihmë të konsiderueshme ushtarake nga Turqia, Italia dhe Katari.
Ushtria Kombëtare e Libisë
Ushtria Kombëtare e Libisë me qendër në Bengazi (UKL) ose (LNA-anglisht) një forcë prej rreth njëzet e pesë mijë luftëtarësh, udhëhiqet nga Khalifa Haftar, një ish-gjeneral që ndihmoi Muammar Qaddafin të kapte pushtetin në 1969 dhe gjoja ndihmoi CIA-n në vitet 1990 pasi u nda me Kadafin . LNA nisi një sulm në Tripoli në Prill 2019 dhe sot kontrollon një pjesë të madhe të lindjes dhe jugut të Libisë. Haftar pretendoi sundimin ushtarak mbi pjesët lindore të vendit në prill të vitit 2020, megjithëse nuk është materializuar, dhe fushata e tij për të marrë Libinë perëndimore në thelb është shembur në kundërshtim me forcat e GNA-së. Mbështetësit e LNA-së përfshijnë Egjiptin, Francën, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Rusinë. Veçanërisht, Emiratet e Bashkuara Arabe i kanë siguruar LNA-së dronë të armatosur, ndërsa Rusia dyshohet se ka dërguar mercenarë. Në janar, LNA-ja mbylli prodhimin dhe eksportet shtetërore të naftës, duke i kushtuar Libisë mbi 4 miliardë dollarë.
Dhoma e përfaqësuesve
Duke kundërshtuar GNA-në me qendër perëndimore është Dhoma e Përfaqësuesve (HoR në anglisht), një legjislaturë e krijuar në vitin 2014 për të qeverisur derisa të mund të shkruhej një kushtetutë. Ajo refuzon të njohë GNA-ë sepse ajo ishte instaluar nga bashkësia ndërkombëtare dhe gjoja mbështet islamistët. HoR u zhvendos në qytetin lindor të Tobruk kur militantët islamikë kapërcyen Tripolin. Kryetari i Dhomës Aguilah Saleh kryeson qeverinë rivale dhe kontrollon ish gjeneralin Khalifa Haftar për të udhëhequr LNA-në në 2014, duke e quajtur atë forcat e armatosura zyrtare të vendit, megjithëse ekspertët thonë se HoR ka pak kontroll mbi Haftar.
Rusi
Rusia mbështet HoR dhe LNA-në, duke kërkuar të sigurojë marrëveshje nafte dhe rindërtimi në Libi, e cila posedon rezervat më të mëdha të naftës dhe rezervat e gazit natyror si vendi i katërt në kontinent. Komanda Amerikane e Afrikës tha që rreth dy mijë mercenarë që i përkisnin Grupit Wagner me qendër në Rusi besohej se kishin luftuar së bashku me LNA-në. Moska ka mohuar raportet se ai i dënon rusët që operojnë në Libi, por në maj të vitit 2020, raportohet se dërgoi më shumë se një duzinë avionë luftarakë për të mbështetur kontraktorët ushtarakë privatë. Ndërkohë, Moska ka bllokuar dënimin e LNA-së në Kombet e Bashkuara dhe lejoi HoR të shtypte një monedhë rivale libiane në Rusi.
Turqi
Ashtu si Rusia, përfshirja e Turqisë në Libi, ku mbështet GNA, buron nga dëshira për një prani më të madhe në rajon. Në veçanti, Ankaraja kërkon të zgjerojë kontrollin e saj mbi rezervat e energjisë në Mesdheun Lindor, dhe shpreson të rimarrë disa kontrata ndërtimi që humbi pas rrëzimit të Qaddafi në 2011. Në janar, ajo dërgoi më shumë se njëqind oficerë dhe dy mijë militantë sirianë, të joshur nga premtime për paga të larta dhe kombësi turke, për të luftuar së bashku me GNA-në pas disa muajsh sigurimi të armëve të tilla si drone dhe sistemet e mbrojtjes ajrore.
Grupet Militante
Dobësia e institucioneve shtetërore të Libisë ka lejuar që grupet e armatosura lokale të shfaqen dhe të lulëzojnë. Në disa zona, ato sigurojnë siguri dhe zbatim të ligjit që shteti nuk mundet. Sidoqoftë, grupe të fuqishme militante islamike si al-Kaeda, Ansar al-Sharia dhe Shteti i vetëshpallur Islamik veprojnë gjithashtu në të gjithë vendin.
Civilët
Lufta ka marrë një numër të madh të civilëve libianë, të cilët i janë nënshtruar bombardimeve pranë vijave të para, lëndimeve nga pajisjet eksplozive dhe rrëmbimeve për shpërblim. Pranë qytetit perëndimor të Tarhuna, GNA zbuloi varre të shumta masive pasi nxori LNA-në jashtë zonës. Misioni i Mbështetjes së Kombeve të Bashkuara në Libi vlerëson se qindra civilë janë vrarë në mbarë vendin që kur Haftar filloi sulmin e tij në Tripoli. Ndërkohë, Komisioneri i Lartë i Kombeve të Bashkuara për Refugjatët vlerëson se më shumë se 200,000 njerëz janë zhvendosur dhe rreth 1.3 milion njerëz kanë nevojë për ndihmë humanitare.
SHBA
Megjithëse SHBA-të ndihmuan në udhëheqjen e koalicionit të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) të rrëzonte Qaddafi në 2011, ajo nuk ka më një prani në Libi dhe ka luajtur një rol të kufizuar në konfliktin aktual. SHBA-të zyrtarisht mbështesin GNA-në, por nuk i kanë siguruar asaj mbështetje ushtarake në betejën e saj kundër LNA-së. Shqetësimet kryesore të ShBA-së në rajon janë të lidhura me terrorizmin, dhe ato kanë kryer sulme ajrore të përbashkëta me GNA kundër grupeve islamike të Libisë./Hashtag.al
