Kryeministri Edi Rama ka dhënë një intervistë për median greke MEGA TV ku ka folur për të gjitha çështjet që janë në diskutim mes Greqisë dhe Shqipërisë.
Për çështjen më të nxehtë që ka të bëjë me zgjerimin e detit territorial në 12 milje të Greqisë, kryeministri theksoi se kjo nuk mund të bëhet pa një marrëveshje mes dy vendeve.
Rama theksoi se një marrëveshje mes dy vendeve do të arrihet edhe pse Konventa e Montego Bay e lejon zgjerimin atje ku nuk është e mundur vendet e zgjidhin midis tyre.
“Ne nuk e mirëpritëm asnjë marrëveshje. Ne sapo kaluam një përvojë absurde tipike ballkanike dhe klasike të patriotizmit të rremë, i cili ndezi formën më ekstreme të zjarrit, pasi Kryeministri juaj iu drejtua parlamentit, gjatë diskutimit të marrëveshjeve detare me Italinë dhe Egjiptin. Kishte një diskutim në lidhje me të drejtën e vendit për të zgjatur ujërat territoriale në 12 milje, e cila bazohet në traktatin ndërkombëtar të Montegos. Çdo vend që ka dalje në det ka të drejtën dhe nuk është diçka për të cilën negocioni ose kërkoni nga të tjerët të zgjerojnë ujërat tuaja atje ku është e mundur.
Kur kjo nuk është e mundur, vendet duhet të vijnë në një marrëveshje, ndërsa çështja midis Greqisë dhe Shqipërisë është e veçantë, sepse të dy vendet nuk mund të vazhdojnë me zgjerimin e tyre në mënyrë të njëanshme, pa marrëveshjen ndërmjet tyre, sepse natyrisht një gjë e tillë nuk është e mundur. Ne jemi pranë njëri-tjetrit, nuk mund të bëjmë gjëra vetëm ose nuk mund të jetojmë pa e kuptuar dhe pa respektuar faktin që tjetri është pranë nesh. Ne duhet të arrijmë një marrëveshje dhe jam i bindur që do të gjejmë një zgjidhje”- thotë kryeministri.
Rama edhe njëherë përsëriti se nësr vendet nuk arrijnë një marëveshje mes tyre të dakordësuar mund t’i drejtohen gjykatës ndërkombëtare.
“Pas disa javësh unë do të pres Ministrin e Jashtëm në Shqipëri për të diskutuar këtë çështje dhe menjëherë më pas shpresoj të pres Kryeministrin grek. Ai vetë ka vizituar Shqipërinë përpara se të merrte post politik dhe është koha që ai të kthehet. Babai i tij ishte zyrtari i parë grek që vizitoi vendin edhe para rënies së regjimit. Ishte një vizitë shumë interesante dhe e rëndësishme”-thotë Rama.
Kreu i qeverisë preku edhe çështjen e minoriteteve duke lajmëruar se së shpejti po përgatitet projektligji për vetëpërcaktimin e minoriteteve.
Ndërsa lidhur me çështjen e pronave, ai theksoi se është një çështje e përgjithshme e trashëguar nga një situatë kaotike nga e kaluara.
“Nuk është e vërtet që nuk lejojmë vetëpërcaktimin e minoritarëve, së shpejti projektligj i ri për këtë çështje.
Problemet me pronat janë të ngjashme me të gjithë shqiptarëve, kemi trashëguar një situatë kaotike nga e kaluara”-tha Rama.
Intervista e plotë:
Giannis Moutsos (GM): Mbrapa, në 2009, kishte një marrëveshje të ngjashme (me atë të Italisë) midis Shqipërisë dhe Greqisë për EEZ.
Rama: Pas marrëveshjes, kishte disa grupe shoqërore që shprehën shqetësimin e tyre të fortë, duke argumentuar se marrëveshja nuk ishte e drejtë. Në atë kohë unë isha udhëheqësi i opozitës dhe vendosëm ta ngrinim çështjen në Gjykatën Kushtetuese, në vend që ajo të bëhej çështje e polemikave politike, siç është zakon në Ballkan, kur të krijohet mundësia të sillemi “patriotikisht”, duke minuar kështu konceptin e patriotizmit . Gjykata vendosi që marrëveshja ishte e pasaktë”
Giannis Moutsos: Për cilat arsye?
Edi Rama: Gjykata vendosi që marrëveshja ishte e dëmshme për interesat tona kombëtare. Që atëherë ne kemi hyrë në fazën e mosmarrëveshjeve, pastaj të dialogut. Tani më duhet të them se jam befasuar pozitivisht nga qeveria Greke, Kryeministri Z. Mitsotakis dhe Ministri i Jashtëm Z. Dendias, sepse ata janë njerëz të mahnitshëm. Vetëm disa orë pas tragjedisë që ndodhi atë natë, ai më thirri mua (Mitsotakis) dhe më pyeti “çfarë a mund të bëj për ty dhe vendin tënd? Ekipet greke të shpëtimit ishin të mahnitshme. I pashë në veprim. Ata kryen një operacion dhe shpëtuan një fëmijë të vogël që ishte në një situatë krejtësisht makthi. Ata trimërisht hynë nën rrënoja. Të shohësh këta njerëz që flasin një gjuhë tjetër të gatshëm për të sakrifikuar jetën e tyre – sepse mund të kishte ndodhur – ishte vërtet e mrekullueshme.
Giannis Moutsos: Ishte një befasi që Shqipëria e mirëpriti marrëveshjen (Greqi-Itali) kur në të kaluarën marrëveshja midis Greqisë dhe Shqipërisë nuk ishte ratifikuar.
Edi Rama: Ne kaluam një përvojë absurde tipike ballkanike dhe klasike të patriotizmit të rremë, i cili nxiti formën më ekstreme të zjarrit, pasi Kryeministri juaj iu drejtua parlamentit, gjatë diskutimit të marrëveshjeve me Italinë dhe Egjipti për zonat detare. Çështja midis Greqisë dhe Shqipërisë është e veçantë, sepse të dy vendet nuk mund të vazhdojnë me zgjerimin e tyre në mënyrë të njëanshme, pa një marrëveshje midis tyre.
Pas disa javësh unë do të pres Ministrin e Jashtëm në Shqipëri për të diskutuar këtë çështje dhe menjëherë më pas shpresoj të pres Kryeministrin Grek. Jam krenar që jam mik i Erdoganit. Ai kurrë nuk u përpoq të më tregonte asgjë për këtë. Ka qenë një çështje që nga viti 2009 që duhet të zgjidhet. Ne mund ta zgjidhim atë.
Giannis Moutsos: Cila është pikëpamja e Shqipërisë për çështjet që lindin nga Zonat Ekskluzive Ekonomike midis Greqisë dhe Turqisë?
Edi Rama: Greqia dhe Turqia janë mjaft të pjekura për të zgjidhur çështjen më vete. Secili prej vendeve ka këndvështrimin e tij, të cilat padyshim që janë në konflikt, por të dy kanë një interes të plotë në zgjidhjen e çështjes. Të gjitha provat sugjerojnë se Greqia dhe Turqia duhet të takohen, ta zgjidhin atë dhe të bashkëjetojnë në të ardhmen
Giannis Moutsos (GM): Ka pretendime (për të mërguarit) se të drejtat e tyre po shkelen dhe se nuk u lejohet të vetë-identifikohen?
Edi Rama: Kjo nuk është e vërtetë… Duhet ta kuptoni që tani po punojmë për një projektligj të ri për pakicat. Çështjet me të cilat përballet minoriteti grek në Shqipëri janë po aq të zakonshme sa çështjet me të cilat përballet i gjithë vendi. Ne trashëguam një rrëmujë me çështjet e pronës.