Blloku Shiit, i përbërë nga Hezbollah dhe Lëvizja Amal, po bllokojnë formimin e qeverisë së re të Libanit duke këmbëngulur që posti i Ministrit të Financave t’i jepet një personi nga komuniteti i tyre. Qëndrimi i tyre i ka izoluar ata nga pjesa tjetër e klasës politike të vendit, si dhe aleati i krishterë i Hezbollahut, Presidenti Michel Aoun.
Procesi i formimit të një qeverie mbetet i bllokuar në Liban. Negociatat kanë ngecur, me lëvizjet e dyfishta Shiite të Hezbollah dhe Amal duke këmbëngulur që posti i Ministrit të Financave t’i jepet një personi nga komuniteti i tyre.
Të dy grupet insistojnë që një person i zgjedhur nga komuniteti i tyre të drejtojë Ministrinë e Financave, siç ka qenë rasti që nga 2014.
Në Liban, dekretet zakonisht nënshkruhen nga Presidenti i Republikës, i cili është Maronit; nga Kryeministri, i cili është nga komuniteti sunit; dhe nga Ministri i Financave.
Heqja dorë nga ky privilegj do të thoshte, për ta, humbja e nënshkrimit shiit për vendimet kryesore në një sistem politik që varet nga sektarizmi dhe pazaret politike. “Ne nuk pranojmë që ministrat tanë të emërohen për ne,” tha Hezbollah në një deklaratë të lëshuar në 17 Shtator që përsëriti këmbënguljen e tyre për të mbajtur kontrollin e Ministrisë së Financave.
Ngecja mbi ministrinë rrezikon përpjekjet diplomatike të udhëhequra nga Franca, e cila është angazhuar shumë për reformën politike në Liban që nga shpërthimi i dyfishtë në portin e Bejrutit më 4 gusht.
Franca gjithashtu ka bërë presion për formimin e shpejtë të një qeverie pasi vendi përballet me një krizë të mprehtë ekonomike.
Ndërsa Kryeministri i caktuar Mustapha Adib synon të sfidojë ndarjen historike të portofoleve ministrorë mbi një bazë sektare, këmbëngulja e Hezbollahut dhe Lëvizjes Amal për të ruajtur territorin e tyre, të udhëhequr nga Kryetari i Parlamentit i lidhur me Lëvizjen Amal, Nabih Berri, po izolon të dy grupet.
Edhe patriarku me influencë maronite Bechara Rai shau në mënyrë të nënkuptuar bllokun shiit gjatë predikimit të tij të së Dielës. “Në cilin kapacitet një komunitet pretendon një ministri sikur të ishte e veta dhe pengon formimin e qeverisë derisa të marrë atë që dëshiron, duke provokuar kështu paralizë politike? Ku lejon Kushtetuta një monopol në një portofol ministror?” ai pyeti.
Aleanca Hezbollah-Aoun dobësohet
Gurëvënia shiite duket se e vë në siklet Presidentin Aoun, i cili ka qenë një aleat i palëkundur politik i Hezbollahut që nga viti 2006.
Nëse një kabinet nuk formohet, “ne po shkojmë drejt ferrit”, tha ai të hënën. Aoun propozoi heqjen e shpërndarjes së të ashtuquajturve portofole “Regalian” për komunitete të veçanta në mënyrë që të zgjidhet kriza.
Të Shtunën, Lëvizja Patriotike e Lirë (FPM), e themeluar nga Aoun dhe e udhëhequr nga dhëndri i tij Gebran Bassil, lëshoi një deklaratë duke dënuar parimin se “një parti mund të imponojë kundër nënshkrimin e saj libanezëve në një mënyrë në kundërshtim me Kushtetutën dhe në zakonet mbizotëruese “. Komunikata ishte një goditje e nënkuptuar në të dy partitë Shiite.
Deklarata ndezi thashetheme se Aoun, të cilin kundërshtarët e tij e quajnë “një mbështetje e krishterë e Hezbollahut”, mund të jetë duke i kthyer shpinën aleancës së tij me lëvizjen pro-iraniane. Ai i mohoi këto raporte gjatë konferencës së tij për shtyp të hënën.
Ndërsa siguroi se marrëveshja e vitit 2006 me partinë Shia ishte akoma në fuqi dhe se “aleancat nuk i parandalojnë mosmarrëveshjet”, ai megjithatë vendosi topin në fushën e aleatit të tij, duke specifikuar që zgjidhja do të kërkohej nga ata. “Kur ka mosmarrëveshje, të gjithë i nënshtrohen bindjeve të tyre dhe të miat bazohen në Kushtetutë,” tha ai.
“Kjo nuk është hera e parë që ka pasur mosmarrëveshje midis Hezbollahut dhe CPL, por është e vërtetë që ngërçi rreth portofolit të financave izolon më tej ekipin Shiit,” Joseph Daher, një akademik dhe autor i librit “Hezbollah, Neoliberalism dhe Ekonomia Politike ”, tha FRANCE 24.
Ai shtoi: “Edhe pse partia e Presidentit Aoun duket se po distancohet nga aleati i saj Shiit kohët e fundit, është shumë herët të flitet për një pyetje të aleancës së tyre, sepse asnjëra palë nuk ka interes në një ndarje në të cilën të dy do të humbnin“.
Media libaneze raportoi se sanksionet e vendosura nga administrata amerikane më 8 shtator ndaj dy ish-ministrave nga partitë aleate të Hezbollahut, e konsideruar një organizatë “terroriste” nga Uashingtoni, provokuan valë tronditëse brenda klasës politike libaneze.
Duke synuar qëllimisht Ali Hassan Khalil, një nga shtyllat e lëvizjes Shiite Amal dhe Youssef Fenianos, një udhëheqës i krishterë i partisë Marada (pro-Siriane), Uashingtoni po nënkupton se askush nuk është imun ndaj strategjisë së tij për të dobësuar dhe izoluar Hezbollah .
“Izolimi i udhëheqjes Shia vjen në një kohë të gabuar, gjatë një periudhe në të cilën Shtetet e Bashkuara nuk janë dakord me gjithçka që ka të bëjë me Iranin dhe aleatët e tij,” tha Daher.
Në mënyrë paradoksale, ishte kjo politikë sanksionesh, e cila erdhi pikërisht kur Franca i ofroi një frymë të freskët partisë së Hassan Nasrallah përmes dialogut publik, që shtyu ekipin Shiit të ishte më pak pajtues gjatë negociatave për të formuar një qeveri.
