Pesë avokatë amerikanë përgjatë kufirit me Meksikën, përfshirë tre të emëruar nga Presidenti Trump, u tërhoqën në maj 2018 kundër një urdhri për të ndjekur penalisht të gjithë emigrantët e padokumentuar edhe nëse kjo do të thoshte ndarjen e fëmijëve nga prindërit e tyre. Ata u thanë zyrtarëve të lartë të Departamentit të Drejtësisë se ishin “thellësisht të shqetësuar” për mirëqenien e fëmijëve.
Por Prokurori i Përgjithshëm në atë kohë, Jeff Session, e bëri të qartë atë që Z. Trump deklaroi në një konferencë më vonë atë pasdite, sipas një hetimi dy-vjeçar nga inspektori i përgjithshëm i Departamentit të Drejtësisë në politikën “tolerancë zero “ për ndarjen nga familja të Z. Trump.
“Ne kemi nevojë për të marrë me vete fëmijët”, u tha Z. Session prokurorëve, sipas shënimeve të pjesëmarrësve. Njëri shtoi shkurtimisht: “Nëse kujdeseni për fëmijët, mos i fusni brenda. Nuk do t’u jepni amnisti njerëzve me fëmijë.”
Rod J. Rosenstein, atëherë zëvendësprokuror i përgjithshëm, shkoi edhe më tej në një telefonatë të dytë rreth një javë më vonë, duke u thënë pesë prokurorëve se nuk kishte rëndësi se sa të vegjël ishin fëmijët. Ai tha se avokatët qeveritarë nuk duhet të kishin refuzuar të ndiqnin penalisht dy çështje thjesht sepse fëmijët ishin pak më të mëdhenj se një foshnjë, shkruan Nju Jork Tajms.
“Këto dy raste nuk duhet të ishin refuzuar,” i shkruajti John Bash, avokati i SHBA në Teksasin Perëndimor, stafit të tij menjëherë pas telefonatës. Z. Bash kishte hedhur poshtë çështjet, por z. Rosenstein e kishte anuluar atë. “Sipas politikës së A.G., ne nuk duhet të heqim kategorikisht ndjekjet penale të imigracionit për të rriturit në njësitë familjare për shkak të moshës së një fëmije.”
Zyrtarët e lartë të Departamentit të Drejtësisë ishin “një forcë shtytëse” prapa politikës që nxiti ndarjen e mijëra familjeve, shumë prej tyre duke ikur nga dhuna në Amerikën Qendrore dhe duke kërkuar azil në Shtetet e Bashkuara, para se Z. Trump ta braktiste atë në mes të zemërimit global, sipas në një raporti të rezultateve të hetimit nga Michael E. Horowitz, inspektori i përgjithshëm i departamentit.
Draft-raporti, duke cituar më shumë se 45 intervista me zyrtarë kryesorë, posta elektronike dhe dokumente të tjera, ofron vështrimin më të plotë të diskutimeve brenda Departamentit të Drejtësisë pasi politika e ndarjes familjare u zhvillua, u shty dhe në fund të fundit u krye me pak shqetësim për fëmijët.
Ky artikull bazohet në një përmbledhje të raportit 86-faqesh dhe intervistave me tre zyrtarë qeveritarë që e lexuan atë muajt e fundit dhe përshkruan përfundimet e tij dhe shumë prej detajeve në të. Zyrtarët, të cilët folën në kushte anonimiteti sepse nuk ishin autorizuar ta diskutonin atë publikisht, paralajmëruan që raporti përfundimtar të mund të ndryshonte.
Para publikimit të gjetjeve të hetimeve të saj, zyra e inspektorit të përgjithshëm zakonisht u ofron drafte kopje drejtuesve të Departamentit të Drejtësisë dhe të tjerëve të përmendur në raporte për të siguruar që ato të jenë të sakta.