Një ilaç i ri eksperimental ka habitur shkencëtarët pasi u duk se zvogëloi rënien e aftësisë njohëse te minjtë e vjetër në moshë, brenda natës. Kërkimi ka implikime të gjera për një numër trajtimesh sëmundjesh degjenerative te njeriu.
Një studim i ri testoi se sa i efektshëm ishte një ilaç i quajtur ISRIB në kthimin e rënies së kujtesës dhe fleksibilitetit mendor të minjve. Ekipi i shkencëtarëve nga Universiteti i Kalifornisë, San Francisco (UCSF) gjeti rezultate befasuese.
Studimi sugjeron që humbjet njohëse të lidhura me moshën mund të shkaktohen nga një lloj ‘bllokimi’ fiziologjik i kthyeshëm, sesa nga ‘degradimi i përhershëm’, sipas studiueses Susanna Rosi.
Në vend të kësaj, duket se kapacitetet njohëse nuk janë humbur në mënyrë të pakthyeshme, por janë bllokuar dhe kanë qenë të fjetura si rezultat i një mekanizmi të njohur si reagimi i integruar i stresit (ISR). Ky bllokim shkaktohet nga një ‘cikël vicioz i stresit qelizor’, sipas Peter Ëalter, një profesor në Departamentin e Biokimisë dhe Biofizikës në UCSF.
Studimet e mëparshme mbi minjtë që përfshinin ISRIB zbuluan se edhe trajtimi i shkurtër me ilaçin mund të rikthejë funksionin normal të trurit pas një dëmtimi traumatik të trurit pothuajse brenda natës.
Shkencëtarët i shohin dëmtimet traumatike të trurit si analoge të rënies njohëse të përshpejtuar, të lidhur me moshën, kështu që ata donin të provonin ilaçin duke rindezur makineritë e prodhimit të proteinave të qelizave pasi ato të mbyten nga mekanizmi.
Përgjigja e padëshiruar ndaj stresit zakonisht mund të shkaktohet në përgjigje të parregullsive në prodhimin e proteinave në një qelizë, e cila mund të tregojë infeksion viral ose prani të kancerit.
Ai ngadalëson makinerinë e sintezës së proteinave të qelizës si një masë paraprake, por nëse qëndron e ndezur për një kohë të gjatë mund të dëmtojë seriozisht funksionin e qelizës me pasoja drastike për funksionin njohës.