Një hulumtim i medias britanike ‘Guardian’ ka ekspozuar gjerësinë e manipulimit të mbështetur nga shteti të Facebook. Rrjeti social i ka lejuar vazhdimisht udhëheqësit dhe politikanët botërorë të përdorin platformën e tij për të mashtruar publikun ose për të ngacmuar kundërshtarët, pavarësisht se është paralajmëruar.
Guardian ka parë një dokumentacion të gjerë të brendshëm që tregon se si Facebook trajtoi më shumë se 30 raste në 25 vende të sjelljes manipuluese politike që u zbuluan në mënyrë proaktive nga stafi i kompanisë.
Hulumtimi tregon se si Facebook ka lejuar abuzime të mëdha me platformën e saj në vendet e varfëra, të vogla dhe jo-perëndimore në mënyrë që t’i jepet përparësi adresimit të abuzimeve që tërheqin vëmendjen e medias ose prekin SHBA-në dhe vendet e tjera të pasura.
Kompania veproi shpejt për të adresuar manipulimin politik që prek vende të tilla si SHBA, Tajvani, Koreja e Jugut dhe Polonia, ndërsa veproi ngadalë ose aspak në vende si Afganistan, Irak, Mongoli, Meksikë dhe pjesën më të madhe të Amerikës Latine.
Të dhënat janë bërë publike nga Sophie Zhang, një ish-shkencëtare për përpunimin e të dhënave në Facebook. Facebook u zotua të luftojë manipulimin politik të mbështetur nga shteti të platformës së tij pas fiaskos historike të zgjedhjeve amerikane në vitin 2016.
Por kompania ka dështuar në mënyrë të përsëritur për të ndërmarrë veprime në kohë kur u paraqiten prova të manipulimit të shfrenuar dhe abuzimit të mjeteve të saj nga udhëheqësit politikë në të gjithë botën.
Në hulumtimin e Guardian përmendet edhe rasti i Shqipërisë. Zhang paraqiti dhjetëra përshkallëzime brenda sistemit të menaxhimit të detyrave të Facebook për të njoftuar ekipin e inteligjencës së kërcënimeve në rrjetet e llogarive të rreme ose faqet që po shtrembërojnë ligjërimin politik, përfshirë ato në Shqipëri, Meksikë, Argjentinë, Itali, Filipine, Afganistan, Kore të Jugut, Bolivi, Ekuador , Irak, Tunizi, Turqi, Tajvan, Paraguai, El Salvador, Indi, Republika Dominikane, Indonezi, Ukrainë, Poloni dhe Mongoli.
Në disa prej rasteve që Zhang zbuloi, përfshirë ato në Korenë e Jugut, Tajvan, Ukrainë, Itali dhe Poloni, Facebook ndërmori veprim të shpejtë, duke rezultuar në hetime nga stafi nga inteligjenca e kërcënimit dhe, në shumicën e rasteve, heqja e llogarive jo-autentike.
Në raste të tjera, Facebook vonoi ndërmarrjen e veprimeve për muaj të tërë. Kur Zhang zbuloi një rrjet të llogarive të rreme duke krijuar një angazhim të rremë me cilësi të ulët, të shkruar për politikanë në Filipine në tetor 2019, Facebook e la atë të lëngonte. Por kur një nëngrup i vogël i këtij rrjeti filloi të krijonte një sasi të parëndësishme të angazhimit të rremë në faqen e Donald Trump në Shkurt 2020, kompania lëvizi shpejt për ta hequr atë.
Në disa raste, Facebook nuk ndërmori ndonjë veprim. Një hetues i inteligjencës së kërcënimeve gjeti prova se rrjeti shqiptar, i cili po prodhonte komente jo-autentike, ishte i lidhur me individë në qeveri, dhe më pas hoqi dorë nga çështja, thuhet ndër të tjera në të dhënat e siguruara nga Zhang e të publikuara nga Guardian.
Dy ditë më parë, Lapsi.al publikoi një shkrim lidhur me një database të dhënash personae të më shumë se 910 mijë qytetarëve shqiptarë që është në duart e Partisë Socialiste. Në këtë rrjet të dhënash bëjnë pjesë emrat, numrat e elefonit, kartat e identitetit, vendet e punës, numrin e qendrës së votimit e të dhëna të tjera konfindenciale.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e The Guardian
