Më 16 Prill 2021, firma ligjore S&P paraqiti një kërkesë referimi në Dhomën e Madhe sipas nenit 43 të Gjykatës Europiane për të Drejtat e Njeriut në lidhje me vendimin e Dhomës të dhënë nga Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut më 9 Shkurt 2021 në çështjen Xhoxhaj kundër Shqipërisë në lidhje me shkarkimin e një gjyqtari të Gjykatës Kushtetuese Shqiptare (dhe gjyqtar ad hoc të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut) pas procedurës për rivlerësimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve (e ashtuquajtur “veting”) e futur nga reforma e vitit 2016.
Duke adresuar për herë të parë çështjen e përputhshmërisë së verifikimit me standardet e GJEDNJ-së, gjykimi i Dhomës nuk ka gjetur asnjë shkelje të neneve 6 dhe 8 të GJEDNJ-së duke u mbështetur në thelb në karakterin ‘e jashtëzakonshëm’ dhe sui generis të procedurës së rivlerësimit dhe haptazi duke u larguar nga praktika gjyqësore e mëparshme e Gjykatës.
Gjetjet e Dhomës – të cilat u miratuan me shumicë me mendime të ndryshme të gjyqtarëve Serghides dhe Dedov – ngre çështje serioze të interpretimit dhe zbatimit të Konventës, si dhe një çështje me rëndësi të përgjithshme për sistemin juridik shqiptar dhe për shtetet e tjera kontraktuese.
Kohët e fundit, një Dhomë e Gjykatës ka hequr dorë nga juridiksioni në favor të Dhomës së Madhe në çështjen Grzęda v Polonisë në lidhje me reformën e gjyqësorit 2017 në Poloni si rezultat i së cilës, zyra e një gjykatësi të Gjykatës Supreme Administrative të zgjedhur në Këshillin Kombëtar Këshilli të Gjyqësorit u përfundua para përfundimit të mandatit të tij katër vjeçar.
Për këto arsye, aplikanti beson se paneli prej pesë gjyqtarësh të Dhomës së Madhe do të pranojë kërkesën e saj për referim, duke ofruar kështu mundësinë për formimin më autoritar gjyqësor të Gjykatës për të vendosur mbi pajtueshmërinë e vettingut me standardet e Konventës dhe për të rregulluar aspektet e tij kritike në mënyrë që të sigurojë plotësisht pavarësinë e gjyqësorit dhe për të shmangur rrezikun e sanksioneve arbitrare që nuk i nënshtrohen shqyrtimit adekuat gjyqësor.
