Shkencëtarët në Imperial College London kanë paralajmëruar një ‘panoramë të zymtë’ në lidhje me përdorimin tregtar të ndërfaqeve tru-kompjuter. Nëse lihet i parregulluar, thonë ata, teknologjia mund të çojë në robotët që mund të ‘vjedhin’ mendimet tona më të thella.
Disa kompani Big Tech, përfshirë Facebook dhe Microsoft dhe investitorë të teknologjisë si Elon Musk kanë financuar projekte që eksplorojnë përdorimin e pajisjeve ndërfaqe tru-kompjuter (BCI) për të hartuar lidhjet nervore. Agjencitë qeveritare amerikane po studiojnë gjithashtu aplikacionet e teknologjisë.
Në një studim të ri të botuar në revistën APL Bioengineering, studiuesit nga universiteti rishikuan gjendjen e kërkimit BCI. Ata dhanë alarmin në lidhje me shfrytëzimin e mundshëm tregtar të mendimeve dhe ndjenjave tona më të brendshme dhe paralajmëruan për një botë të ndarë përgjatë linjave të qasjes në teknologjinë BCI.
Bashkëautori i studimit Roberto Portillo-Lara përshkroi mundësinë e njësive të korporatave për të hyrë në leximet e BCI si ‘veçanërisht shqetësuese’ pasi ‘të dhënat nervore shpesh konsiderohen të jenë informacioni më intim dhe privat që mund të shoqërohet me çdo përdorues të caktuar’.
Qasja më e mundshme për aplikimet e botës reale të BCI është përmes elektroencefalografisë (EEG), një metodë relativisht me kosto të ulët, joinvazive për monitorimin e aktivitetit elektrik të trurit. Spitalet e përdorin atë, duke përdorur një mbulesë koke me elektroda të bashkangjitura në lëkurën e kokës, për të diagnostikuar epilepsinë dhe çrregullime të tjera.
Studiuesit pretendojnë se sistemet BCI të bazuara në EEG (eBCI) do ‘shndërrojnë thellë’ industri si kujdesi shëndetësor, argëtimi, siguria, edukimi dhe marketing në ‘të ardhmen e afërt’.
Sidoqoftë, Portillo-Lara paralajmëroi se të dhënat e EEG gjithashtu mund t’u japin kompanive ‘pasqyrë të pashembullt’ në ‘synimet, preferencat dhe emocionet’ e një personi.
Një shembull i fundit i një sipërmarrjeje BCI është një projekt i ‘neuroprotezës së të folurit’ i financuar nga Facebook që ka përdorur elektroda të implantuara në mënyrë kirurgjikale në sipërfaqen e trurit të një personi, për të krijuar modele kompjuterike për ‘zbulimin e fjalës’ dhe përdorimin e fjalëve.
Vitin e kaluar, projekti i teknologjisë së Elon Musk, Neuralink, njoftoi se kishte vendosur një çip në trurin e një derri për të studiuar rrugët e tij nervore – me qëllimin përfundimtar për të ndërtuar implantet njerëzore ‘Fitbit në kafkën e njeriut’ që do të mundësonte ndarjen e kujtimeve si dhe thirrjen e makinave Tesla në mënyrë telepatike.
Ndërkohë, krahu hulumtues i ushtrisë amerikane DARPA thuhet se po zhvillon teknologjinë BCI me synimin për të krijuar super ushtarë të cilët mund të kontrollojnë ‘tufat e dronëve, që veprojnë me shpejtësinë e mendimit’.
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
