Ekziston një shans zero që themeluesi i “WikiLeaks”-it Julian Assange të marrë Çmimin Nobel për Paqe, por nuk është se do ndodhë edhe për Edward Snoëdenin.
Snoëden shpërtheu në të qeshura gjatë një interviste me mediat ruse të enjten, kur drejtuesi e pyeti nëse Assange ose ai mund të imagjinonte që nominimet e tyre për çmimin prestigjioz ndërkombëtar të çonin në marrjen nga njëri prej tyre. “Kjo nuk do të ndodhë kurrë,” siguroi ai.
“Dhe unë mendoj se bërja e veprave të mira është shpërblimi i vetëm që kërkohet.”, u shpreh Snowden.
Assange, themeluesi i “WikiLeaks”-it është i famshëm për publikimin e sekreteve përmes organizatës së tij, përfshirë ato që ekspozojnë anët e errëta të operacioneve ushtarake amerikane në Afganistan dhe Irak. SHBA-të po përpiqen të përmbysin refuzimin e Mbretërisë së Bashkuar për të ekstraduar Assange për një gjyq nën akuzat e spiunazhit. Kërkesa fillestare u refuzua nga një gjykatës, i cili tha se australiani ishte në rrezik të vriste veten,nëse do të detyrohej të shkonte në SHBA. Assange mbetet në paraburgim në një burg britanik të sigurisë së lartë.
Snowden u kthye në një figurë me famë botërore pasi dolën në media dokumente sekrete që detajonin programet e paligjshme të mbikëqyrjes elektronike masive elektronike nga SHBA-të dhe aleatët e saj. Ndryshe nga Assange ai ka ruajtur lirinë e tij, duke shijuar azil politik në Rusi. Kritikët e quajnë atë tradhtar, madje disa pretendojnë se Snoëdeni është një agjent sekret i qeverisë ruse.
Në intervistën e së enjtes ai foli për disa çështje serioze, si rezultati i ndërhyrjes ushtarake amerikane në Afganistan apo shkelja e privatësisë së koorporatës, e ilustruar nga qëllimi i “Apple” për të skanuar përmbajtje në telefona me qëllimin e deklaruar për të goditur pornografinë e fëmijëve.
Gjigandi i teknologjisë i Silicon Valley, i cili shpall sigurinë e ekosistemit të tij të mbyllur si një pikë kryesore shitjeje, bëri një betejë ligjore me FBI -në, duke refuzuar të deshifrojë përmbajtjen e telefonave të kriminelëve. Rasti më njohur i këtij lloji përfshinte pajisjen në pronësi të autorit të sulmit terrorist të vitit 2015 në San Bernardino, California.
Snowden tha se vendimi i “Apple”-it për të skanuar telefonat krijon një precedent të rrezikshëm. Kështu do të ishte shumë më e vështirë t’i thuash jo ndonjë qeverie të fuqishme që do të donte ta përdorte këtë gjë për të rritur aftësitë e saj të mbikëqyrjes për çfarëdo arsye. Kërcënimi kryesor është i njëjtë, pavarësisht se cili vend e bën këtë, tha Snoëden, qofshin SHBA-të, Gjermania, Rusia apo Kina.
Ai shtjelloi një problem më të gjerë, atë të dobësive të telefonit dhe industrinë në rritje të shërbimeve të hakerimit që i synonin ato, përfshirë ato në emër të qeverive, si kompleti famëkeq i sulmit izraelit Pegasus. Tendenca për kompromis është shqetësuese, duke marrë parasysh sa potencial për abuzim krijon, tha Snowden.
“Ne duhet të kemi pajisje më të sigurta, jo më pak të sigurta. Ideja se ne po krijojmë një industri që zhvillon pasiguri, ose kundërsiguri, në krahasim me përmirësimin e sigurisë, është shumë problematike, “tha ai.
Duke folur për tërheqjen nga Afganistani, Snoëdeni tha se përvoja duhet t’i bëjë njerëzit të ndalojnë dhe të rishqyrtojnë nocionin se drejtësia për sulmin terrorist të 11 Shtatorit duhet të vijë “nga tyta e një arme” dhe jo nga një gjykatë.
“Bin Laden ishte një kriminel. Dhe çfarë bëni me kriminelët? Ju i çoni në gjyq, tregoni provat dhe i dënoni. Dhe pastaj ju i ndëshkoni ata, “tha ai. SHBA “zgjodhi të mos” arrestojë organizatorin e komplotit kryesor terrorist dhe “në vend të kësaj ne thjesht e qëlluam atë”.
Si çdo luftë, pushtimi amerikan i Afganistanit ka një kosto jo vetëm për Afganistanin, por edhe për vetë SHBA -në, tha Snoëden. Ajo u mat jo vetëm në dollarë dhe jetë të humbura, por me fraksione politike dhe dëme shoqërore. Amerikanët duhet të pyesin veten nëse lufta ia vlente, “dhe nëse jo, pse ishim atje”.
Pyetje të tjera iu bënë Snoëdenit në lidhje me çështjet personale, si përparimi i tij në mësimin e gjuhës ruse. Snoëdeni jeton në Rusi që nga viti 2013, kur ai u bllokua në një aeroport të Moskës pasi iu hoq pasaporta nga qeveria amerikane gjatë fluturimit të tij tranzit nga Hong Kongu në Amerikën Latine. Moska i ofroi azil dhe më vonë qëndrim të përhershëm për veten dhe gruan e tij, Lindsay Mills.
Snowdeni pranoi se rusishtja e tij ka të ngjarë të mos jetë kurrë aq e mirë sa ajo e një rusi dhe tha se një ditë djali i tij, të cilin Mills e lindi në Rusi, do t’i mësonte atij gjuhën. Ai gjithashtu bëri shaka duke thënë se propozimi i tij për martesë në 2017 për Millsin ishte mjaft i vonuar dhe se nëse do të kishte pritur më gjatë, “ajo ndoshta do ta kishte marrë atë për keq”.
Intervista ishte pjesë e një eventi kushtuar fillimit të vitit shkollor në Rusi.
*Ky shkrim është pronësi intelektuale e “Russia Today”
