Uashingtoni dhe NATO kanë refuzuar zyrtarisht kërkesat kryesore të Rusisë për garanci se blloku ushtarak i udhëhequr nga SHBA nuk do të zgjerohet më afër kufijve të tij, thuhet se tregon një korrespondencë e rrjedhur.
Sipas dokumenteve të para nga e përditshmja spanjolle El Pais dhe të publikuara të premten në mëngjes, thirrjet e Moskës për një garanci me shkrim se Ukraina nuk do të pranohej si anëtare e NATO-s u hodhën poshtë pas disa raundeve bisedimesh midis diplomatëve rusë dhe perëndimorë.
Megjithatë, zyrtarët thonë në përgjigje, se ata mbeten të hapur për dialog dhe kanë ofruar disa fusha të mundshme bashkëpunimi. Përgjigja me shkrim ndaj propozimeve të dhjetorit të Moskës pasqyron kryesisht atë që zyrtarët perëndimorë kanë thënë publikisht gjatë bllokimit të tensionuar në Evropë.
NATO fajësoi Rusinë për grumbullimin e konsiderueshëm të trupave ushtarake në kufi me Ukrainën. Blloku përsëriti mbështetjen e tij për ‘të drejtën e shteteve të tjera për të zgjedhur ose ndryshuar marrëveshjet e sigurisë’, duke qortuar kërkesën e Rusisë që të mos pranojë as Ukrainën dhe as ndonjë anëtar të ri.
Blloku i udhëhequr nga SHBA-ja mohoi që ajo përbënte një kërcënim për Rusinë dhe argumentoi se ajo kishte ‘shtrirë dorën e miqësisë’, duke i ofruar Moskës dialog pas përfundimit të Luftës së Ftohtë në fillim të viteve 1990.
Asnjë partneri tjetër nuk i është ofruar një marrëdhënie e krahasueshme ose një kornizë e ngjashme institucionale. Megjithatë Rusia ka thyer besimin në thelb të bashkëpunimit tonë dhe ka sfiduar parimet themelore të arkitekturës globale dhe euroatlantike të sigurisë.
Nga ana e tij, blloku ofroi transparencë të përgjithshme dhe masa për ndërtimin e besimit, të tilla si shkëmbimi i informacioneve për stërvitjet ushtarake të njëri-tjetrit, konsultimet, ngritja e një linje telefonike civile dhe rivendosja e misioneve përkatëse në Moskë dhe Bruksel.
Në mënyrë të ngjashme, SHBA-ja hodhi poshtë kërkesën që NATO të mos zgjerohet edhe më afër kufijve të Rusisë.
“Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të mbështesin me vendosmëri politikën e dyerve të hapura të NATO-s”, thuhej në përgjigjen me shkrim.
Uashingtoni tha se ishte i gatshëm të diskutonte ‘angazhimet reciproke si nga Shtetet e Bashkuara ashtu edhe nga Rusia për t’u përmbajtur nga vendosja e sistemeve raketore sulmuese tokësore dhe forcave të përhershme me një mision luftarak në territorin e Ukrainës’.
Sa i përket forcave të SHBA-së dhe NATO-s në Evropën Lindore, vendosja e tyre aktuale ishte ‘e kufizuar, proporcionale dhe në përputhje të plotë me angazhimet sipas Aktit Themelues NATO-Rusi’, pretendonte dokumenti, duke shtuar se aleatët do të ‘forcojnë qëndrimin mbrojtës’ nëse Rusia sulmon Ukrainën ose rrit ‘qëndrimin e forcës’ së saj.
Duke pasqyruar përgjigjen e NATO-s, SHBA-ja shkruan se përparimi në dialog mund të arrihet vetëm ‘në një mjedis pa tensione në lidhje me veprimet kërcënuese të Rusisë ndaj Ukrainës’.
SHBA tha se ishte gati të vazhdonte diskutimet mbi kontrollin strategjik të armëve me Moskën, duke përfshirë kufizimet në vendosjen e raketave balistike dhe bombarduesve të pajisur me armë bërthamore.
Kur u pyet për rrjedhjen e korrenspondencës, sekretari i shtypit i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se ai nuk do të komentonte mbi këtë çështje, pasi Moska nuk kishte asnjë lidhje me publikimin e përgjigjeve.
Rusia ka mohuar planet për të sulmuar Ukrainën dhe ka deklaruar vazhdimisht se e sheh infrastrukturën ushtarake të Perëndimit përgjatë kufijve të saj si një kërcënim. Në dhjetor, Moska propozoi që SHBA dhe NATO të nënshkruajnë traktate ligjërisht të detyrueshme për këtë çështje.
Presidenti rus Putin tha të martën se përgjigjet me shkrim të dërguara në Moskë kanë treguar shpërfilljen e Uashingtonit për shqetësimet ‘themelore’ të sigurisë së Rusisë.
