Nga David D. Kirkpatrick
“Hapi sytë”, filloi postimi në internet, duke pretenduar, “Shumë në qeverinë tonë adhurojnë Satanin”.
Ky paralajmërim, i botuar në një tabelë mesazhesh në internet në tetor 2017, ishte fillimi i lëvizjes së njohur tani si QAnon. Paul Furber ishte apostulli i parë i saj.
Pretendimi i çuditshëm kishte kuptim të përsosur për z. Furber, një zhvillues softuerësh dhe gazetar teknologjik nga Afrika e Jugut, i magjepsur prej kohësh me politikën amerikane dhe teoritë e konspiracionit, tha ai në një intervistë.
Ai ende ishte ngjitur pas “Pizzagate”, gënjeshtrës në internet se satanistët liberalë trafikonin fëmijë nga një restorant në Uashington. Ai ishte gjithashtu ndër të paktët që kuptoi një referencë të paqartë në mesazhin e ‘Operation Mockingbird’, një skemë e supozuar e CIA-s për të manipuluar median e lajmeve.
Ndërsa rryma e mesazheve, shumica e nënshkruar vetëm me ‘Q’, u rrit në një teori konspirative të përhapur, misteri që rrethonte autorësinë e tyre u bë edhe më misterioz për ndjekësit e tij – kush ishte ‘Q’ anonime?
Tani dy ekipe gjuhëtarësh mjeko-ligjorë thonë se analiza e tyre e teksteve Q tregon se z. Furber, një nga komentuesit e parë në internet që tërhoqi vëmendjen te mesazhet më të hershme, në fakt luajti rolin kryesor në shkrimin e tyre.
Ekspertët që kërkojnë shkrimtarin që qëndron pas ‘Q’ e kanë anashkaluar gjithnjë e më shumë z. Furber dhe i kanë përqendruar spekulimet e tyre në një tjetër përforcues të QAnon: Ron Watkins, i cili drejtonte një faqe interneti ku mesazhet Q filluan të shfaqen në 2018 dhe tani po kandidon për Kongresin në Arizona. Dhe shkencëtarët thonë se kanë gjetur prova për të mbështetur këto dyshime gjithashtu. Z. Watkins duket se ka marrë rolin e z. Furber në fillim të 2018. Të dy mohojnë të shkruajnë si ‘Q’.
Studimet ofrojnë provat e para empirike se kush e shpiku mitin toksik ‘Qanon’ dhe shkencëtarët që kryen studimet thanë se shpresonin që demaskimi i krijuesve mund të dobësonte zotërimin e tij mbi ndjekësit e ‘Qanon’.
Disa sondazhe tregojnë se miliona njerëz ende besojnë se ‘Q’ është një insajder i lartë ushtarak, mesazhet e të cilit kanë zbuluar se ish-Presidenti Trump do ta shpëtojë botën nga një kabala e pedofilëve demokratë ‘deep state’. ‘Qanon’ ka qenë i lidhur me shumë incidente të dhunshme, shumë nga personat që sulmuan Kapitolin vitin e kaluar ishin adhurues të tij, dhe FBI e ka etiketuar lëvizjen një kërcënim të mundshëm terrorist.
Analizat mjeko-ligjore nuk janë raportuar më parë. Dy ekspertë të shquar në një punë të tillë detektive gjuhësore, të cilët rishikuan gjetjet për ‘The Times’, i quajtën përfundimet të besueshme dhe bindëse.
Në një intervistë telefonike nga shtëpia e tij pranë Johanesburgut, z. Furber, 55 vjeç, nuk e kundërshtoi që shkrimi i ‘Q’ i ngjante atij. Në vend të kësaj, ai pretendoi se postimet e ‘Q’-së kishin ndikuar aq thellë tek ai sa që ndryshuan prozën e tij.
Mesazhet e Q-së ‘kanë pushtuar jetën tonë’, tha z. Furber. “Ne të gjithë filluam të flasim si ai.”
Ekspertët gjuhësorë thanë se kjo ishte e papranueshme dhe shkencëtarët që kryen studimet vunë re se analizat e tyre përfshinin postime në Tëitter të z. Furber që nga ditët e para të shfaqjes së ‘Q’.
Z. Watkins, në një intervistë telefonike, tha: “Unë nuk jam Q”.
Por ai i vlerësoi postimet.
“Ndoshta ka më shumë gjëra të mira se të këqija,” tha ai, duke renditur si shembuj ‘lufën për sigurinë e vendit dhe për sigurinë e fëmijëve të vendit’. Shenjat e tij të fushatës në zgjedhjet paraprake republikane i referohen emrit në internet që ai përdor në qarqet ‘Qanon’, CodeMonkeyZ, dhe ai pranoi se shumica e mbështetjes fillestare për fushatën e tij erdhi nga lëvizja.
Duke u mbështetur kryesisht në donatorë të vegjël, z. Watkins, 34 vjeç, ndjek kandidatët kryesorë të zgjedhjeve paraprake në mbledhjen e fondeve. (Dy republikanë të tjerë që kanë shprehur mbështetje për QAnon u zgjodhën në 2020 – Përfaqësuesja Marjorie Taylor Greene e Georgia-s dhe Përfaqësuesja Lauren Boebert e Kolorados.)
Shkencëtarët e kompjuterave përdorën kompjuterin për të krahasuar modele delikate në tekste që një lexues i rastësishëm nuk mund t’i zbulojë. Besimtarët e ‘Qanon’ ia atribuojnë këtë mesazh të vitit 2017 një personi të brendshëm anonim ushtarak të njohur si ‘Q’.
Paul Furber e shkroi këtë postim në Twitter pas një sulmi masiv në Zelandën e Re. Shkencëtarët që studiuan postimet ‘Q’ thonë se zoti Furber luajti një rol udhëheqës në shkrimin e mesazheve më të hershme, formuese.
Shkencëtarët thonë se në vitin 2018 një bashkëpunëtor mori kontrollin e shkrimit si ‘Q’: Ron Watkins. Ky mesazh nga ‘Q’ u shfaq në vitin 2019 dhe zoti Watkins e shkroi këtë postim në Twitter menjëherë pas zgjedhjeve të 2020.
Dy analizat – një nga Claude-Alain Roten dhe Lionel Pousaz nga OrphAnalytics, një start-up zviceran; tjetri nga gjuhëtarët francezë të përllogaritjes Florian Cafiero dhe Jean-Baptiste Camps – i ndërtuar mbi forma të krijuara prej kohësh të gjuhësisë mjeko-ligjore që mund të zbulojë variacione treguese, tregojnë të njëjtën dorë në dy tekste. Në shkrimin e Dokumenteve Federaliste, për shembull, James Madison favorizoi ‘whilst në vend të ‘while’ dhe Alexander Hamilton priret të shkruante ‘upon’ në vend të ‘on’.
Në vend që të mbështeteshin në opinionin e ekspertëve, shkencëtarët kompjuterikë përdorën një qasje matematikore të njohur si stilometri. Praktikuesit thonë se kanë zëvendësuar artin e studimeve të vjetra me një formë të re të shkencës, duke dhënë rezultate që janë të matshme, të qëndrueshme dhe të përsëritshme.
Softueri i sofistikuar i zbërtheu tekstet Q në modele sekuencash me tre karaktere dhe gjurmoi përsëritjen e secilit kombinim të mundshëm.
Teknika e tyre nuk nxjerr në pah zgjedhje fjalësh të paharrueshme, idiosinkratike, siç bënin shpesh gjuhëtarët e mëparshëm mjeko-ligjorë. Por mbështetësit e stilometrisë vërejnë se ata mund të përcaktojnë sasinë e shkallës së gabimit të softuerit të tyre.
Ekipi zviceran tha se shkalla e saktësisë së tij ishte rreth 93 përqind. Ekipi francez tha se softueri i tij identifikoi saktë shkrimin e z. Watkins në 99 për qind të testeve dhe atë të z. Furber në 98 për qind.
Pajisjet zbuluan se J.K. Roëling, krijuesja e Harry Potter, kishte shkruar misterin e vitit 2013 “Cuckoo’s Calling” me një emër tjetër. FBI përdori një formë stilometrie për të treguar se Ted Kaczynski ishte ‘Unabomber’. Vitet e fundit, teknika të tilla kanë ndihmuar detektivët në Shtetet e Bashkuara dhe Britani të zgjidhin rastet e vrasjeve që përfshijnë një shënim të falsifikuar vetëvrasjeje dhe mesazhe të falsifikuara.
Ekipet që studionin ‘Q’ ranë në kontakt me njëri-tjetrin pasi shkencëtarët zviceranë publikuan një studim të mëparshëm, paraprak që tregonte se shkrimi kishte ndryshuar me kalimin e kohës. Secili ekip aplikoi teknika të ndryshme.
Shkencëtarët zviceranë përdorën softuer për të matur ngjashmëritë në modelet me tre karaktere nëpër tekste të shumta, ndërsa krahasonin kompleksitetin e fjalorit dhe sintaksës. Ekipi francez përdori një formë të inteligjencës artificiale që mëson modelet e shkrimit të një autori në të njëjtën mënyrë që softueri i njohjes së fytyrës mëson tiparet njerëzore.
Ekipet ndanë mostra tekstesh, duke përfshirë më shumë se 100,000 fjalë nga ‘Q’ dhe të paktën 12,000 fjalë nga secili prej 13 shkrimtarëve të tjerë që ata analizuan.
Gerald McMenamin i Universitetit të Nevadës, Reno, një gjuhëtar i njohur mjeko-ligjor, kritik i teknikave të mësimit të makinerive, tha se dyshonte se softueri mund të dallonte variacionet e veçanta individuale nga veçoritë e zërit dallues të supozuar në mesazhet ‘Q’ – plot me mesazhe të shkurtra, deklarata të fshehta, zhargon ushtarak dhe pyetje sokratike.
Paul Furber
Për të kundërshtuar rrezikun që tekstet që përfshijnë forma ose zhanre të ndryshme mund të ngatërrojnë softuerin, thanë shkencëtarët, ata krahasuan mostrat e tjera të shkrimit që ishin të gjitha të të njëjtit lloj: postime në mediat sociale, kryesisht tëeete. Dhe shkrimet e z. Furber dhe z. Watkins u dalluan mbi të gjithë të tjerët në ngjashmëri me ‘Q’.
David Hoover, një profesor anglez në Universitetin e Nju Jorkut dhe një ekspert në identifikimin e autorit, tha se shkencëtarët dukej se trajtonin në mënyrë efektive problemin e mundshëm të zërit të veçantë të ‘Q’. Ai e gjeti punën ‘mjaft bindëse’.
“Unë do ta blija atë,” tha Patrick Juola nga Universiteti Duquesne, një matematikan që e identifikoi zonjën Roëling si autorin e “Cuckoo’s Calling”.
“Ajo që është me të vërtetë e fuqishme është fakti që të dyja analizat e pavarura treguan të njëjtin model të përgjithshëm,” shtoi Dr. Juola.
Asnjë ekip nuk përjashtoi mundësinë që shkrimtarë të tjerë të kishin kontribuar në mijëra mesazhe të ‘Q’, veçanërisht gjatë asaj që duket të ketë qenë një periudhë bashkëpunimi midis z. Furber dhe z. Watkins rreth fundit të 2017.
Por shkencëtarët u mbështetën në fakte të tjera për të ngushtuar listën e shkrimtarëve të mundshëm për t’u testuar. Kjo provë, thanë shkencëtarët, rriti besimin e tyre se ata kishin demaskuar autorët kryesorë.
Disa ndjekës të QAnon kishin filluar të dyshonin që nga mesi i vitit 2018 se një ose më shumë nga komentuesit që pretenduan fillimisht se u penguan në mesazhet ‘Q’, i kishin shkruar vetë ato. Pa njohuri paraprake, si mund t’i kishte nxjerrë dikush ato postime pothuajse të pakuptimta në internet?
Një raport i lajmeve të NBC atë verë identifikoi nxitësit më të hershëm të ‘Q’ si Z. Furber (i njohur në internet si Baruch the Scribe) dhe tre të tjerë. Raporti theksoi se tre të tjerët kishin motive të mundshme financiare për të ndezur maninë sepse kishin kërkuar donacione për ‘hulumtim’ Q. (Z. Furber jo.)
Ekipi zviceran studioi shkrime nga ata të katër, si dhe nga z. Watkins dhe babai i tij, i cili zotëron tabelën e mesazheve.
Përveç ekzaminimit të këtyre gjashtë autorëve të mundshëm, shkencëtarët francezë shtuan edhe shtatë të tjerë në përzierje. Ata testuan postime nga një tjetër përforcues online ‘Q’, afër Watkins-ëve, si dhe nga zoti Trump, gruaja e tij, Melania, djali i tij Eric, dhe tre të tjerë të afërt me ish-presidentin që e kishte inkurajuar publikisht QAnon: Michael T. Flynn, dikur këshilltar për sigurinë kombëtare; konsulenti politik Roger Stone; dhe Dan Scavino, një zëvendës shef i stafit të Shtëpisë së Bardhë të Trump.
Ron Watkins
Ron Watkins tha në një intervistë telefonike, “Unë nuk jam Q.”
“Në fillim pjesa më e madhe e tekstit është nga Furber,” tha z. Cafiero, i cili punon në Qendrën Kombëtare Franceze për Kërkime Shkencore.
“Por nënshkrimi i Ron Watkins u rrit gjatë muajve të parë pasi Paul Furber u ul dhe më pas ra plotësisht.”
Z. Furber tha në një intervistë se pasionin e tij për politikën amerikane e kishte trashëguar nga prindërit e tij, të cilët kishin dhënë mësim në Kanada dhe kishin udhëtuar nëpër Shtetet e Bashkuara. Ai vizitonte shpesh ndërsa ndërtoi një karrierë në zhvillimin e softuerit dhe shkrime për botime tregtare.
Magjepsja e tij me teoritë e konspiracionit, tha ai, filloi me pyetjet në lidhje me vrasjen e Presidentit John F. Kennedy. Më pas, rreth vitit 1996, ai gjeti një faqe që tregonte histori alternative rreth vetëvrasjes së Vincent Foster, këshilltarit të Shtëpisë së Bardhë të Clinton dhe vdekjeve të tjera që thuhej në mënyrë të rreme se ishin të lidhura me Clinton-ët.
“Kjo gjë ngacmoi interesin tim,” tha ai.
Mesazhet e hershme ‘Q’, për të cilat shkencëtarët thonë se ngjajnë me shkrimet e z. Furber, parashtrojnë mitet dhe parullat thelbësore të QAnon që mesazhet e mëvonshme përsërisin. Ishte gjithashtu koha kur z. Furber dhe disa promovues të tjerë të hershëm ndihmuan në tërheqjen e interesit të krijuesve sipërmarrës të YouTube, të cilët përforcuan mesazhet.
Por në fillim të vitit 2018, të dy studimet zbuluan se shkrimi ndryshoi dukshëm. Aty ku postimet e vitit 2017 ishin të mbushura me pyetje sokratike, postimet e mëvonshme ishin më shumë deklarative dhe shpjeguese, me përdorim të rënduar të pasthirrmave dhe fjalëve të shkruara me të gjitha shkronjat e mëdha. Ndonjëherë, ‘Q’ ndante meme në internet.
Mesazhet ‘Q’ kohët e fundit kishin kaluar nga një tabelë mesazhesh më e vjetër në atë të drejtuar nga Ron Watkins dhe në pronësi të babait të tij, Jim – faqja e njohur atëherë si 8chan dhe tani si 8kun.
Jim Watkins, një ish-riparues i helikopterëve të Ushtrisë Amerikane, i cili ishte vendosur në Filipine, zotëronte gjithashtu ferma të derrave dhe mjaltit dhe merrej me biznesin e pornografisë në internet. Rreth zgjedhjeve të vitit 2016, ai kishte krijuar një faqe interneti pro-Trump me qasje konspirative, me djalin e tij që mbikëqyrte anën teknike.
Ndryshimi i dukshëm në stilin e të shkruarit në fillim të vitit 2018 përkoi me një shkëmbim të pazakontë midis llogarisë ‘Q’ dhe Ron Watkins. Pas një periudhe konfuzioni, kushdo që shkruante si ‘Q’ i kërkoi publikisht z. Watkins të konfirmonte se mesazhet vinin ende nga ‘Q’ origjinali. Z. Watkins e bëri menjëherë, dhe më pas ‘Q’ deklaroi se të gjitha postimet e ardhshme do të shfaqen ekskluzivisht në platformën e z. Watkins.
Z. Furber filloi të ankohej se ‘Q’ ishte ‘rrëmbyer’ dhe se z. Ëatkins ishte bashkëpunëtor.
Që atëherë e tutje, thanë shkencëtarët, mesazhet përputheshin shumë me shkrimin e vetëm të Ron Watkins.
“Kur QAnon filloi të ishte i suksesshëm, njëri prej tyre mori kontrollin,” tha z. Roten i OrphAnalytics.
Në një intervistë në podcast në 2020, Fredrick Brennan, i cili filloi bordin e mesazheve që tani zotërojnë Watkins-ët, pohoi pa prova se ‘Q’ ishte shpikja e z. Furber. Një dokumentar i HBO-së i publikuar vitin e kaluar, “Q: Into the Storm”, ndërtoi skemën se Ron Watkins ishte pas mesazheve, dhe në të z. Watkins shkurtimisht dukej se pranonte se kishte shkruar si ‘Q’. Më pas buzëqeshi, qeshi dhe rifilloi mohimet e tij.
‘Q’ tani ka heshtur, pa postuar një mesazh që nga dhjetori 2020.
Z.Furber, në një intervistë, tha se ai besonte se QAnon ishte ‘një operacion që ka ndjekur rrjedhën e tij’. Ai tha se ishte ende i bindur se ishte orkestruar nga një i brendshëm i vërtetë ‘për të zgjuar njerëzit në këtë luftë masive sekrete kundër kabalës’ dhe se ‘faza tjetër po vjen’.
Në një memo në internet që ai postoi për lëvizjen QAnon, ai shkruan duke mallkuar ditët e para para ‘rrëmbimit’. Mesazhet e ‘Q’, thotë ai, dukej se vërtetonin teoritë e konspiracionit ku ai ishte abonuar prej vitesh – duke i lidhur Clinton-ët dhe George Soros me Rothschildët dhe Iluminatët.
“Ashtu si një fëmijë që shkon për herë të parë në punën e babait të tij,” shkruan Z. Furber, “ne po na jepej një vështrim nga prapaskenat në botën e shëmtuar dhe të korruptuar të gjeopolitikës”.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e NY Times
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
