Kina planifikon të ofrojë marrëveshje të rëndësishme ekonomike dhe sigurie për një sërë kombesh të Paqësorit, sipas një projektdokumenti që doli në shtyp ndërsa kryediplomati i vendit viziton rajonin. Propozimet e supozuara do të vinin pasi Pekini nënshkroi një marrëveshje të madhe me Ishujt Solomon, e cila çoi në kundërshtime të forta nga Australia dhe SHBA.
I quajtur një ‘vizion gjithëpërfshirës zhvillimi’, dokumenti u mor nga AFP dhe The Guardian të mërkurën dhe parashtron oferta për ndihmën kineze për 10 vende të vogla ishullore.
Përveç miliona dollarëve ndihma, propozimet do ‘u jepnin gjithashtu vendeve një qasje më të madhe në tregun e stërmadh të Kinës dhe do të përmirësonte bashkëpunimin e sigurisë, duke lejuar Pekinin të stërvisë forcat e policisë, për shembull.
Rrjedhja e dokumentit përkoi me turneun e ministrit të Jashtëm kinez Wang Yi në disa vende ishullore të Paqësorit këtë javë, gjatë së cilës ai pritet të diskutojë ofertat e përshkruara në draft, sipas AFP-së. Gazeta vuri në dukje se miratimi për të paktën disa nga propozimet mund të vendoset gjatë një takimi të ministrave të Jashtëm rajonalë në Fixhi më vonë këtë muaj.
Udhëtimi i Wang pason nënshkrimin e një pakti dypalësh sigurie midis Kinës dhe Ishujve Solomon në prill, i cili u përball me kritika të forta nga qeveria australiane dhe disa nga aleatët e saj perëndimorë.
Një qeveri e sapozgjedhur laburiste në Canberra është zotuar të ‘rrisë’ praninë e saj në Paqësor pasi e bëri Kinën një çështje kryesore të fushatës gjatë garës së fundit, me ministren e Jashtme Penny Wong që pritet të udhëtojë në Fixhi të enjten për t’u takuar me kryeministrin e vendit.
Wong më herët kritikoi qeverinë e Scott Morrison për dobësi ndaj Pekinit, duke thënë se marrëveshja e saj me Ishujt Solomon ndodhi nën mbikëqyrjen e tij dhe krijoi ‘perspektivën e një baze kineze më pak se 2,000 kilometra nga vija bregdetare e Australisë’. Megjithatë, zyrtarët kinezë kanë mohuar në mënyrë të përsëritur çdo plan për një bazë ushtarake në ishuj.
Duke folur pas raporteve në lidhje me draftin e zbuluar, kryeministri australian Anthony Albanese këmbënguli se vendi i tij ‘duhet të përgjigjet’, duke u zotuar të rrisë shpenzimet e sigurisë dhe infrastrukturës në Paqësor me 350 milionë dollarë amerikanë.
Uashingtoni, i cili gjithashtu reagoi negativisht ndaj marrëveshjes së Kinës me Ishujt Solomon, në mënyrë të ngjashme paralajmëroi kombet kundër nënshkrimit të marrëveshjeve ‘hije’ me Pekinin.
