“Nga 500 pacientë që kanë ardhur në klinikë që nga mëngjesi, 200 kanë vdekur” – ky është vlerësimi që bën Muhammad Gul, një anëtar i stafit në një klinikë të vogël në fshatin Gyan, që ndodhet në Afganistanin lindor.
Objekti spitalor ka vetëm pesë shtretër, por tërmeti i së martës i la të papërdorshme edhe këto burime të pakta.
“Të gjitha dhomat e klinikës janë shkatërruar.”– tha Gul për BBC.
Ai tha se një helikopter kishte transportuar një pjesë të vogël të pacientëve në qytete për trajtim dhe dy mjekë po drejtonin një klinikë të improvizuar në natyrë për t’u përpjekur të trajtonin njerëzit që nuk kishin ku të shkonin tjetër.
Gjeneratori që furnizon ata me energji ka vetëm një furnizim të kufizuar me karburant dhe ndihma e premtuar nga provincat e tjera ende nuk është realizuar.
Ndërkohë, vazhdojnë të vijnë të plagosur.
“Ka dhjetëra njerëz që kanë nevojë për ndihmë të menjëhershme mjekësore. Unë nuk mendoj se ata do të mbijetojnë natën.”– shtoi Gul.
Tërmeti goditi zonat e varfra kodrinore me ndërtesa të dobëta, të pajisura keq për të përballuar goditjen. Qindra shtëpi janë shkatërruar dhe ka pasur rrëshqitje dheu. Gyan është një nga zonat më të goditura. Shumë njerëz mbeten ende të bllokuar nën rrënoja.
Agjencitë ndërkombëtare të zhvillimit e ngritën klinikën atje disa vite më parë. Kjo klinikë kishte për qëllim të merrej me probleme të vogla shëndetësore dhe t’i referonte njerëzit në spitale në qytetet e mëdha për trajtim më të rëndësishëm. Nuk kishte asnjë aksident dhe as urgjenca.
Që kur talebanët islamikë morën pushtetin në të gjithë vendin gushtin e kaluar, shumë agjenci ndërkombëtare të ndihmës janë larguar nga vendi. Sistemi mjekësor është përballur me mungesa të mëdha të furnizimeve dhe personelit.
Kur ushtruesi i detyrës së guvernatorit të qarkut të talebanëve vizitoi Gyan të martën, njerëzit i bërtitën, duke i thënë të largohej.
“Talibanët nuk janë të aftë të merren me këtë fatkeqësi. Nuk ka asnjë sistem.”- tha vullnetari për BBC, i cili nuk donte që emri i tij të bëhej publik.
“Dhe ne nuk mund të shpresojmë për ndihmën ndërkombëtare. Bota e ka harruar Afganistanin.”
Edhe para marrjes së pushtetit nga Talibanët, shërbimet e urgjencës së vendit në qytetet e tij më të mëdha kishin kapacitet të kufizuar për t’iu përgjigjur fatkeqësive natyrore. Kishte pak avionë dhe helikopterë në dispozicion. Sipas autoriteteve mjekësore të provincës së Paktikës ku ndodhet dhe Gyani, ka një mungesë të madhe të ilaçeve kundër dhimbjeve dhe antibiotikëve në rajon.
Një nga mjekët në klinikën e improvizuar të Gyan tregon se kishte shkuar si vullnetar, nga distrikti fqinj.
Mjeku tregoi se si një baba i ri i cili kishte pësuar një frakturë në gjoks qante dhe kërkonte anëtarët e familjes së tij, përfshirë fëmijët e tij: “Ai më kërkoi ta lija të vdiste nëse ata nuk ishin gjallë”.
