Bankat e mëdha globale, duke përfshirë JPMorgan Chase, HSBC, Citigroup dhe Credit Agricole, janë duke ‘kryer krime lufte’ duke financuar kompanitë që transportojnë naftë ruse, ka thënë një zyrtar i lartë ukrainas.
Në një intervistë me Financial Times, pjesë të së cilës u botuan vonë të premten, Oleg Ustenko, këshilltar ekonomik i presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky, pretendoi se institucionet financiare ishin fajtore për ‘ndihmimin e regjimit të Putinit në këtë mënyrë specifike’, duke iu referuar tregtisë në hidrokarburet ruse. Të ardhurat, nga ana tjetër, dyshohet se po përdoren për të financuar sulmin e Moskës kundër fqinjit të saj, pretendon Kievi.
Zyrtari u tha gjithashtu gazetarëve se Ministria e Drejtësisë e Ukrainës do padisë bankat në Gjykatën Penale Ndërkombëtare pasi të përfundojë konflikti. Ustenko vuri në dukje se shërbimet e sigurisë së Kievit po i mbajnë nën kontroll ata huadhënës, të cilët po mbështesin tregtinë ruse të karburanteve fosile.
Sipas FT, në fillim të kësaj jave këshilltari presidencial u dërgoi letra drejtuesve të JPMorgan Chase, HSBC, Citigroup dhe Credit Agricole, në të cilat Ustenko u kërkoi institucioneve financiare të ndalonin ofrimin e kredive për kompanitë që tregtojnë naftë ruse dhe shesin e blejnë aksione te grupet e naftës dhe gazit Gazprom dhe Rosneft.
Zyrtari ukrainas thuhet se akuzoi bankat për ‘zgjatjen’ e konfliktit dhe paralajmëroi se ato nuk do të lejoheshin të merrnin pjesë në rindërtimin e Ukrainës pas luftës.
Letrat thuhet se theksonin, ndër të tjera, se degët e menaxhimit të aseteve të HSBC dhe Credit Agricole ende mbajnë aksione te Gazprom dhe Rosneft, firmat shtetërore të naftës dhe gazit të Rusisë. Citigroup dyshohet se ofron lehtësira krediti për një tjetër gjigant rus të naftës dhe gazit, Lukoil, si dhe për Vitol, një kompani holandeze energjetike që tregton naftë ruse, sipas dokumenteve të para nga FT.
JPMorgan Chase është një tjetër bankë globale që shtrin linja krediti për tregtarin holandez, thuhet se pohoi Ustenko. Për më tepër, Kievi beson se huadhënësi ende mban aksione në bankën më të madhe shtetërore të Rusisë, Sberbank, si dhe në Gazprom dhe Rosneft, të cilat të gjitha u përshkruan në letër si disa nga asetet më të vlerësuara ekonomike të Kremlinit.
Në fillim të korrikut, JPMorgan Chase paralajmëroi se përpjekjet për të vendosur një kufi çmimi për naftën ruse mund të shohin që çmimet globale të rriten në ‘380 dollarë/fuçi’.
Në letrën e tij drejtuar drejtorit ekzekutiv të bankës, Jamie Dimon, Ustenko këmbënguli se vlerësimi i JPMorgan Chase nuk ishte asgjë më shumë se ‘frikësues, bazuar në analizat e cilësisë së dobët’, raportoi FT. Zyrtari ukrainas gjithashtu dyshohet se e qortoi Dimonin për referimin e situatës në Ukrainë si një ‘krizë’.
Në një deklaratë të mëvonshme, JPMorgan Chase argumentoi se ka zbatuar ‘me zell’ dhe në mënyrë aktive të gjitha sanksionet perëndimore kundër Rusisë.
Citigroup dhe Credit Agricole, megjithëse nuk iu përgjigjën drejtpërdrejt letrave të zyrtarit ukrainas, përsëritën deklaratat që kishin lëshuar më parë për pezullimin dhe zvogëlimin e aktiviteteve në Rusi. HSBC nuk pranoi të komentojë.
Megjithatë, privatisht, bankierët u zbuluan gazetarëve se është rezultuar e pamundur të zhveshnin disa nga pronat e tyre ruse për shkak të sanksioneve dhe kufizimeve të tjera tashmë në fuqi.
Vitol, një tregtar holandez i energjisë, emri i të cilit u shfaq më shumë se një herë në letrat e Ustenkos, vuri në dukje se kishte ulur biznesin e tij të naftës ruse me 80% që nga fundi i shkurtit, me vëllimet e mbetura në përputhje të plotë me sanksionet perëndimore.
