Qeveritë e Spanjës, Greqisë dhe Portugalisë kanë deklaruar të gjitha se kundërshtojnë një skemë të BE-së që do i detyronte ato të ulin konsumin e gazit natyror me 15% gjatë dimrit.
I shpallur nga Komisioni Evropian të mërkurën, propozimi ‘Kurseni gazin për një dimër të sigurt’ do të kërkonte që shtetet anëtare të BE të pakësojnë përdorimin e tyre të gazit duke kaluar në burime të tjera të energjisë dhe duke urdhëruar qytetarët e tyre të racionojnë përdorimin e tyre.
Nëse propozimi i komisionit miratohet, shteteve anëtare do t’u kërkohet të raportojnë për progresin e tyre drejt objektivit prej 15% çdo dy muaj dhe autoritetet e BE-së do të kenë fuqinë të shpallin gjendjen e jashtëzakonshme dhe ta bëjnë uljen e detyrueshme.
“Me keqardhje të thellë them se Spanja nuk e mbështet këtë propozim.” – tha ministrja spanjolle e Energjisë Teresa Ribera menjëherë pas njoftimit të tij. Duke përmendur se plani ishte zbuluar pa një debat në Këshillin Evropian, Ribera deklaroi se komisioni ‘nuk mund të kërkojë një sakrificë’ kur ‘nuk kanë kërkuar as mendimin tonë paraprak’.
Duke i bërë jehonë pohimit të ish-kancelares gjermane Angela Merkel në vitin 2009 se vendet mesdhetare ‘po jetonin përtej mundësive të tyre’ në prag të krizës financiare, vërejtja e Riberës ka të ngjarë të synonte drejtpërdrejt Berlinin.
Duke u mbështetur shumë në gazin rus për të fuqizuar industrinë e saj, Gjermania po përballet me rrënim ekonomik pas anulimit vullnetar të tubacionit të gazit Nord Stream 2 dhe mbështetjes së sanksioneve të BE-së ndaj Moskës.
Greqia doli kundër planit një ditë më vonë, me zëdhënësin e qeverisë Giannis Oikonomou duke u thënë gazetarëve të enjten se Athina ‘nuk pajtohet në parim me propozimin e BE-së për një zvogëlim 15% të përdorimit të gazit’. Oikonomou tha se në vend të kësaj qeveria ‘ka dorëzuar propozimet tona’ në BE. Greqia varet nga Rusia për 40% të gazit të saj natyror.
Edhe Portugalia ‘nuk e pranon’ propozimin e BE-së, tha ministri i Energjisë Joao Galamba për gazetën portugeze Publico të enjten.
“Ka vende që nuk e kanë mbrojtur veten dhe tani po kërkojnë ndihmë.” – tha ai në një referencë të dukshme për Gjermaninë, duke shtuar se një program racionalizimi në mbarë bllokun nuk merr parasysh faktin se Portugalisë i mungon lidhja e tubacioneve me pjesën tjetër të Evropës, që do të thotë se gazi i kursyer në Portugali nuk mund të përdoret për të mbuluar mungesat diku tjetër.
Ndërsa Spanja, Greqia dhe Portugalia kanë folur publikisht kundër planit, zyrtarët në Itali, Poloni dhe Hungari kanë gjithashtu rezervat e tyre, raportoi Bloomberg të enjten. Kundërshtimi i Hungarisë nuk është befasues, pasi Budapesti ka kundërshtuar me vendosmëri sanksionimin e naftës dhe gazit rus gjatë raundeve të njëpasnjëshme të sanksioneve të BE-së ndaj Moskës.
Putin deklaroi të martën se firma ruse energjetike Gazprom është ‘gati të pompojë aq sa është e nevojshme, por BE mbylli gjithçka vetë’. Putini i ka quajtur më parë sanksionet e bllokut ndaj Rusisë ‘të çmendura dhe të pamenduara’ dhe ka akuzuar liderët evropianë për vetëvrasje ekonomike nën drejtimin e SHBA-së.
