Kryeministri danez tha se një vlerësim nga autoritetet tregoi se rrjedhjet nga tubacioni “Nord Stream 2” do të zgjasin “të paktën një javë”.
Kryeministrja daneze Mette Frederiksen tha të martën se rrjedhjet në tubacionet Nord Stream ishin “të qëllimshme” dhe jo të rastësishme në natyrë.
Zyrtarët danezë dhe suedezë thanë të martën se dy rrjedhje ishin identifikuar në tubacionin e gazit Nord Stream 1 Rusi-Evropë në Detin Baltik.
Lajmi erdhi vetëm disa orë pas një zhvillimi të ngjashëm në gazsjellësin e tij binjak, Nord Stream 2.
Të dy tubacionet janë bërë pika ndezjeje në luftën e përshkallëzuar të energjisë që ka bërë që çmimet e gazit të rriten që nga pushtimi rus i Ukrainës.
Çfarë dihet deri tani?
Zyrtarët thanë se një rënie presioni u zbulua në tubacionin e gazit nënujor Nord Stream 1 menjëherë pasi u zbulua një rënie e ngjashme në tubacionin simotër të tij, Nord Stream 2.
Të dy linjat e Nord Stream 1 janë prekur, ndërsa një nga tubacionet e Nord Stream 2 tregoi një rënie të presionit.
Autoritetet detare identifikuan një rrjedhje gazi në juglindje të ishullit danez të Bornholm si shkaktarin e mundshëm të problemit që prek Nord Stream 2. Zyrtarët danezë paralajmëruan për një kërcënim për transportin në zonë dhe u kërkuan anijeve të largoheshin.
Autoritetet suedeze thanë të martën se kishte dy rrjedhje në Nord Stream 1 – një në zonën ekonomike detare daneze dhe tjetra në atë suedeze. Dy rrjedhjet u raportuan se ishin shumë afër njëra-tjetrës.
Ministria gjermane e ekonomisë tha se po hetonte incidentin.
“Aktualisht nuk e dimë arsyen e rënies së presionit,” tha ministria
Shpërthimet e regjistruara nga sizmologët suedezë
Sizmologët nga Qendra Kombëtare e Sizmologjisë së Suedisë (SNSN) i thanë transmetuesit publik SVT se shpërthime të fuqishme ishin regjistruar në zonat e rrjedhjeve të gazit të hënën.
“Nuk ka dyshim se këto ishin shpërthime,” tha sizmologu i SNSN Bjorn Lund për SVT.
Ndërkohë, forcat e armatosura të Danimarkës publikuan pamjet që tregojnë flluska në sipërfaqen e Detit Baltik mbi tubacionet Nordstream 1 dhe 2 dhe raportuan se rrjedhjet më të mëdha kishin shkaktuar shqetësime sipërfaqësore prej rreth 1 kilometër (0.62 milje) në diametër.
Çfarë rëndësie ka?
Të dy tubacionet u ndërtuan për të transportuar gaz natyror nga Rusia në Evropë, megjithëse tubacioni Nord Stream 2 nuk u aktivizua kurrë.
Zyrtarët gjermanë nuk kanë dhënë ende asnjë informacion për shkakun e mundshëm të dëmit. Megjithatë, gazeta Tagesspiegel e Berlinit citoi qarqet gjermane të sigurisë duke thënë se dyshohej fuqishëm për sabotim. “Imagjinata jonë nuk lejon më një skenar në të cilin ky nuk është një sulm i synuar,” citoi gazeta të thoshte burimi i saj.
Policia suedeze nisi një hetim paraprak për sabotim të mundshëm, tha një zëdhënës i policisë kombëtare.
Kryeministri i Danimarkës Frederiksen tha se ishte “e vështirë të imagjinohej” që rrjedhjet ishin “aksidentale”.
Duke folur për mediat daneze gjatë një vizite në Poloni, Frederiksen tha: “Është një situatë e pazakontë, të kesh tre rrjedhje në distancë nga njëra-tjetra. Kjo është arsyeja pse është e vështirë të imagjinohet se është aksidentale.”
Ukraina fajësoi Moskën për rrjedhjet.
“Rrjedhja e gazit” në shkallë të gjerë nga Nord Stream 1 nuk është gjë tjetër veçse një sulm terrorist i planifikuar nga Rusia dhe një akt agresioni ndaj BE-së,” shkroi në Twitter këshilltari presidencial i Kievit, Mikhaylo Podolyak.
Ai akuzoi Rusinë se kërkon të “destabilizojë situatën ekonomike në Evropë dhe të shkaktojë panik para dimrit”.
Nga ana tjetër zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se Rusia ishte “jashtëzakonisht e shqetësuar” nga raportet e dëmeve dhe se asnjë opsion, përfshirë sabotimin, nuk mund të përjashtohet për momentin.
“Natyrisht, ka një shkatërrim të tubacionit. Dhe cila është arsyeja, nuk ka asnjë opsion që mund të përjashtohet derisa të dalin rezultatet e hetimit,” u citua të ketë thënë Peskov nga agjencia shtetërore e lajmeve Interfax. “Kjo është një situatë absolutisht e paprecedentë që duhet të zgjidhet shpejt.”
Ndërsa asnjë tubacion nuk ka ofruar furnizime në Evropë, të dy janë ende të mbushur me gaz.
Pse nuk përcillet gaz nga Rusia?
Nord Stream 1 transportonte gaz në Gjermani deri në fillim të këtij muaji, por gjigandi rus i energjisë Gazprom ndërpreu furnizimin, duke pretenduar se kishte nevojë për punë urgjente mirëmbajtjeje për të riparuar komponentët kryesorë.
Zyrtarët gjermanë kanë kundërshtuar shpjegimin e Gazprom-it shtetëror për problemet teknike, duke thënë se ndalimi është thjesht një lojë pushteti në përgjigje të sanksioneve perëndimore.
Gazprom filloi të shkurtojë furnizimet përmes Nord Stream 1 në mes të qershorit, duke fajësuar një vonesë në dorëzimin e një turbine që ishte dërguar në Kanada për riparim.
Gazsjellësi më i ri Nord Stream 2 ishte plotësisht i përfunduar kur kancelari gjerman Olaf Scholz pezulloi certifikimin e tij, dy ditë përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën.
Gjermania ka qenë prej kohësh shumë e varur nga importet e lëndëve djegëse fosile nga Rusia për të plotësuar nevojat e saj për energji, por është detyruar të kërkojë burime të reja që nga fillimi i luftës në Ukrainë.
