Virusi që shkaktoi pandeminë Covid-19 ka shumë të ngjarë të jetë krijuar në një laborator, pohon një studim nga shkencëtarët gjermanë dhe amerikanë.
Një ekip prej tre studiuesish arriti në përfundimin se Sars-CoV-2 nuk ishte gjë tjetër veçse një virus i modifikuar gjenetikisht, pasi e krahasuan strukturën e tij gjenetike me atë të viruseve ‘natyralë’ dhe atyre të lindur nga laboratori.
Sars-CoV-2 fjalë për fjalë ka ‘gjurmë gishtash’ të manipulimeve gjenetike, sipas një studimit të lëshuar nga Valentin Bruttel i Universitetit të Würzburg-ut të Gjermanisë, Alex Washburne i qendrës kërkimore ‘Selva Analytics’ me bazë në SHBA dhe Antonius VanDongen i Universitetit Duke, gjithashtu në SHBA.
Studimi i botuar këtë javë raportoi se tre shkencëtarët kishin gjetur një element të strukturës gjenetike të përsëritur të quajtur ‘pikë kufizimi’, të cilin ata e përshkruajnë si një shenjë se gjenomi i virusit ishte ‘qepur’ së bashku.
“Për të bërë një virus në laborator, studiuesit zakonisht inxhinierojnë gjenomën virale për të shtuar dhe hequr vendet e qepjes, të quajtura vende kufizuese. Mënyrat se si studiuesit i modifikojnë këto vende mund të shërbejnë si gjurmë gishtash të gjenomit in vitro.” – pohon punimi, i cili ende nuk është rishikuar nga kolegët.
Struktura e Sars-CoV-2 është ‘anormale në koronaviruset e lirë në natyrë’, por ‘e zakonshme në viruset e montuara në laborator’, shton ai, duke treguar për disa ‘mutacione sinonime ose të heshtura’ që dallojnë vendet e kufizimit. Përqendrimi i mutacioneve të tilla ‘ka shumë pak gjasa të ketë lindur nga evolucioni i rastësishëm’, thotë studimi.
Rezultatet e studimit tregojnë se ‘ky virus është 99.9 për qind një kopje artificiale, ndoshta e manipuluar, e një virusi natyror’, tha Bruttel për median gjermane të lajmeve Ntv. Studiuesi tha se, gjatë studimit të tij, ai gjeti shenjat e manipulimeve të ngjashme që ai kryen çdo ditë për të krijuar ilaçe me bazë proteinash për sëmundjet autoimune.
Bruttel, i cili ka një diplomë doktorature në fushën e imunologjisë dhe iu dha Çmimi i Inovacionit të këtij viti në Ditët Gjermane të Bioteknologjisë – forumi kombëtar i industrisë së bioteknologjisë – tha për Ntv se kishte punuar në studim që nga vera 2021, kur vuri re për herë të parë anomalitë në gjenomin e virusit.
Studimi, megjithatë, është kritikuar menjëherë nga imunologë të tjerë, duke përfshirë Kristian Andersen nga Instituti i Kërkimeve Scripps në La Jolla, Kaliforni. Andersen e quajti studimin ‘marrëzi’ që ishte ‘aq thellë me të meta sa nuk e kalonte biologjinë molekulare të kopshtit’. Ai gjithashtu prezantoi versionin e tij të analizës së gjenomit Sars-CoV-2 në një seri postimesh në Twitter.
Virologu gjerman Friedemann Weber, i cili drejton Institutin për Virologjinë në Universitetin e Giessen, tha se ‘gjurmët e gishtërinjve’ të gjetura nga Bruttel dhe kolegët e tij nuk tregojnë domosdoshmërisht origjinën artificiale të virusit, pasi manipulimet gjenetike me të janë të mundshme edhe pa teknikat që tregonte studimi.
Në të njëjtën kohë, ai pranoi se dikush ‘mund ta bëjë në të vërtetë ashtu si studimi sugjeron se ishte bërë’, por e quajti një metodë të tillë ‘jo të nevojshme dhe në fakt më të ndërlikuar’.
