Fondet që buxheti i shtetit duhet të japë ndaj koncesionit të laboratorit janë bërë të paparashikueshme, me një rritje përtej projeksioneve në dy vitet e para të zbatimit, në një kohë që në mjediset spitalore mjekët janë nën presion për të mos autorizuar analiza rutinë.
Ministria e Financave në raportin zyrtar të Monitorimit të koncesioneve pohoi se pagesat më të mëdha ndaj koncesionarit po bëheshin për shkak të rritje së gamës së analizave.
“Gjatë vitit 2021 nga të dhënat e raportuara nga Autoriteti Kontraktues Shërbimi i laboratorëve është ofruar për 14 Spitale Referuese. E shprehur në terma financiare të dhënat tregojnë se për mbulimin e këtij shërbimi Qeveria Shqiptare kishte planifikuar një shumë prej 1,137,845 lekësh me TVSH, nga të cilat janë paguar në total 1,103,199 lekë me TVSH. Përfitimet e marra nga ky shërbim janë të shumta pasi kur shërbimi ofrohej nga spitalet gama e analizave në spitalet universitare ishte deri në 100, ndërsa sot janë 164 ekzaminime” theksoi Ministria e Financave.
Sakaq në të dhënat ditore të pagesave të thesarit kompania “Laboratory Network” është përfitues kryesor i fondeve buxhetore.
Në mes të këtij viti kur qeveria bëri disa ndryshime buxhetore i çoi fondet për pagesën e koncesionit të laboratorit në 1.6 miliardë lekë nga 1,3 miliardë lekë që ishin parashikuar në fillim të vitit. Vlera e financimeve për koncesionin e laboratorit vetëm këtë vit u rrit me 2.4 milionë euro.
Mirëpo numri i analizave të koncesionarit ishte i përcaktuar në kontratën ndërmjet qeverisë dhe koncesionarit duke projektuar edhe fondin përkatës.
Koncesioni i laboratorit para se të hynte në fuqi kaloi në dy vite negocime ndërmjet palëve me ndërmjetësimin e Bankës Botërore. Gjatë kësaj periudhe Kontrolli i Lartë i Shtetit përfundoi një auditim ku gjeti se projeksionet në kontratë ishin të gabuara dhe buxheti do të vihej në presion të pagesave shtesë.
Pagesat totale buxhetore që shteti do të kryejë kundrejt koncesionarit gjatë gjithë kohëzgjatjes janë rreth 13 miliardë Lekë, por rezultatet e zbatimit të kontratës në dy vitet e para kjo vlerë do të kalojë në mbi 16 miliardë lekë. Pavarësisht se në kontratën fillestare është përcaktuara vlera e pagesës rreth 1.3 miliardë ne vit, pagesat në realitet bëhen për çdo analizë. Duke qenë se analizat në volum janë më të larta se parashikimet në kontratë, buxheti do të përballet me pagesa të paparashikuara.
Sipas kontratës pala private ka mbajtur e ndërtimit, operimit dhe performancës dhe riskun e transferimit të aseteve, ndërsa palës publike i janë alokuar risku financiar, risku i ndryshimeve ligjore, risku material nga vendimet politike dhe riskun e ribalancimit të ekuilibrit financiar. Ndërkohë janë ndarë mes palëve risku i rinegocimit, risku i përfundimit të kontratës, risku i lejeve dhe licencave, forca madhore dhe risku i kërkesës./B.Hoxha
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Monitor