Lëvizja e aleancës së donatorëve konservatorë mund të sigurojë një nxitje të madhe për një alternativë republikane ndaj ish-presidentit.
Rrjeti i donatorëve i krijuar nga vëllezërit industrialistë miliarderë Charles G. Koch dhe David H. Koch po përgatitet të përfshihet në zgjedhjet presidenciale në vitin 2024, me synimin ‘për të çelur një faqe të re’, në një qortim të fshehtë ndaj ish-presidentit Donald. J. Trump, sipas një memoje të brendshme.
Rrjeti, i cili përbëhet nga një sërë grupesh politike dhe avokuese të mbështetur nga qindra konservatorë tepër të pasur, ka qenë ndër forcat më me ndikim në politikën amerikane gjatë 15 viteve të fundit, duke shpenzuar afro 500 milionë dollarë për të mbështetur kandidatët republikanë dhe politikat konservatore në zgjedhjet e vitit 2020 vetëm. Por kurrë më parë nuk ka mbështetur kandidatët në zgjedhjet presidenciale.
Lëvizja e mundshme kundër Trump mund të motivojë donatorët që të rreshtohen pas një kandidati tjetër të mundshëm. Deritani, vetëm ish-presidenti ka hyrë në garë.
Memorandumi është vendosur t’u dërgohet aktivistëve dhe donatorëve të lidhur pas një konference të fundjavës në Palm Springs, Kaliforni, ku drejtuesit e rrjetit parashtruan qëllimet e tyre për ciklin e ardhshëm të zgjedhjeve presidenciale. Në seanca të ndryshme, ata e bënë të qartë se planifikonin të përfshiheshin në zgjedhjet primare për zyra të ndryshme dhe herët.
“Partia Republikane po emëron kandidatë të këqij që mbrojnë gjëra që bien ndesh me parimet thelbësore amerikane”, thuhet në memorandum.
“Dhe populli amerikan po i kundërshton ato.”
Ai pohon se demokratët po përgjigjen me ‘politika që shkojnë gjithashtu kundër parimeve tona thelbësore amerikane’.
Autore e memos është Emily Seidel, shefe ekzekutive e grupit kryesor jofitimprurës në rrjet, ‘Americans for Prosperity’ dhe këshilltare e një komiteti politik republikan. Megjithatë parimet e skicuara në memorandum pritet të zbatohen për disa grupe të tjera në rrjet, i cili tani njihet si ‘Qëndroni së bashku’.
Komiteti i ‘Americans for Prosperity’ shpenzoi gati 80 milionë dollarë gjatë zgjedhjeve afatmesme të 2022-shit, por kjo ka të ngjarë të jetë vetëm një pjesë e shpenzimeve të përgjithshme të rrjetit, shumica e të cilave u ndërmorën nga grupe jofitimprurëse që nuk do t’u kërkohet të zbulojnë financat e tyre deri në këtë vjeshtë.
Një nga mësimet e nxjerra nga fushatat parësore në ciklin e zgjedhjeve afatmesme të vitit 2022, thotë memoja duke e theksuar ‘është se zëri më i lartë në çdo parti politike vendos tonin për të gjitha zgjedhjet. Në një vit presidencial, ky është kandidati presidencial’.
Më tej memoja vijon, ‘dhe për të shkruar një kapitull të ri për vendin tonë, duhet të çelim një faqe të re dhe të ndahemi nga e shkuara. Pra, gjëja më e mirë për vendin do të ishte të kishte një president në vitin 2025, i cili përfaqëson një kapitull të ri. Populli amerikan ka treguar se është gati të ecë përpara, dhe kështu A.F.P. do t’i ndihmojë ata ta bëjnë këtë’.
Megjithëse memoja nuk përmendte emrin e Donald Trump, duke lënë të hapur mundësinë që rrjeti të mund të mbështesë atë nëse ai fitonte nominimin republikan, referencat e tij për një ‘kapitull të ri’ dhe duke lënë pas të kaluarën ishin të pagabueshme.
Hyrja e hershme e Trump në garë, në nëntor, e ka ngrirë kryesisht fushën. E vetmja kandidate tjetër që pritet të hyjë së shpejti në garë është Nikki Haley, ish-guvernatorja e Karolinës së Jugut, aleatët e së cilës, pavarësisht punës së saj si ambasadore e OKB-së nën zotin Trump, e kanë konsideruar atë si një ndryshim nga e kaluara.
Rrjeti Koch kundërshtoi publikisht disa nga politikat e Trump, duke përfshirë tarifat që ai vendosi si president, megjithëse funksionoi me administratën e tij në një rishikim të sistemit të drejtësisë penale që uli disa dënime.
Nëse rrjeti do bashkohej pas një alternative të Trump, ai mund t’i jepte atij kandidati një shtysë të jashtëzakonshme, duke pasur parasysh burimet që disponon, të cilat ndonjëherë kanë rivalizuar – madje edhe tejkaluar – ato të Komitetit Kombëtar Republikan.
Do të ishte gjithashtu një largim dramatik për rrjetin Koch, i cili u nis nga vëllezërit Koch gjatë administratës së ish-Presidentit George W. Bush si një përpjekje për të riorientuar Partinë Republikane dhe politikën amerikane rreth konservatorizmit të tyre.
Memoja vjen në një moment kur një numër i donatorëve më pjellorë të partisë kanë mbetur mënjanë, me një fushë primare republikane që ende nuk ka marrë formë.
Rrjeti ka pasur lidhje me ish-zëvendëspresidentin Mike Pence, i cili po ndërmerr hapa që mund të çojnë në një fushatë presidenciale. Dhe disa donatorë të mëdhenj kanë shprehur interes për guvernatorin Ron DeSantis të Floridës, i cili po peshon gjithashtu një fushatë të mundshme. Por nëse DeSantis hyn në garë, ai ka të ngjarë të jetë disa muaj larg për ta bërë këtë, sipas njerëzve të njohur me të menduarit e tij.
“Duket sikur demokratët kanë zgjedhur tashmë rrugën e tyre për presidenciale, kështu që nuk ka asnjë mundësi për të pasur një ndikim pozitiv atje”, thuhet në memorandum. Komiteti i ‘Americans for Prosperity’ është i përgatitur të mbështesë një kandidat në zgjedhjet presidenciale republikane, i cili mund ta udhëheqë vendin tonë përpara dhe që mund të fitojë’.
Një numër donatorësh të mëdhenj që e mbështetën Trump në zgjedhjet e vitit 2016 dhe 2020 nuk kanë thënë ende se do ta bëjnë këtë përsëri. Grupe të tjera donatorësh, si ata që i përkasin Aleancës Amerikane të Mundësive të miliarderit Paul Singer, e cila mbivendoset me rrjetin Koch, janë gjithashtu kryesisht mënjanë deri tani.
Në ciklet e kaluara zgjedhore, diversiteti ideologjik i donatorëve të rrjetit, si dhe angazhimi i Grupit Koch ndaj ideologjisë së tyre, kanë qenë pengesa për t’u bashkuar pas një kandidati të vetëm presidencial.
Ndërsa Charles Koch është figura më e spikatur në rrjet – vëllai i tij David filloi të tërhiqej prej tij përpara vdekjes së tij në 2019 – ai e merr ndikimin e tij pjesërisht nga aftësia e tij për të grumbulluar burime nga një sërë donatorësh të mëdhenj që përfaqësojnë krahë ndonjëherë divergjentë të Partia Republikane, duke përfshirë jo-ndërhyrësit, skifterët e politikës së jashtme dhe konservatorët fetarë.
Ndoshta gjëja më e afërt ku rrjeti arriti të futej në një kontekst të emërimit presidencial republikan ishte në vitin 2016, kur u bë presion nga disa donatorë dhe operativëve për të mbështetur një kundërshtar të Trump.
Por rrjeti u lëkund. Dhe një nga operativët kryesorë të tij, Marc Short, u largua për fushatën presidenciale të senatorit Marco Rubio të Floridës, i cili u konsiderua nga shumë donatorë të lidhur me Koch-un se kishte mundësinë më të mirë për të mposhtur Trump.
Rrjeti mbeti kryesisht në periferi të garës presidenciale të 2016-ës pasi Trump fitoi nominimin republikan: Charles Koch në një moment krahasoi detyrimit për të vendosur nëse do të mbështeste Trump apo Hillary Clinton, kandidaten demokrate, njësoj sikur po zgjidhte midis kancerit ose atakut në zemër.
Ai vazhdoi të qëndrojë jashtë politikës presidenciale në vitin 2020, kur Koch shprehu keqardhjen për mbështetjen financiare të rrjetit të republikanëve dhe shpalli se kishte ‘braktisur partishmërinë’ në favor të përpjekjeve dypartiake si rishikimi i sistemit të drejtësisë penale.
Rrjeti kundërshton idenë se është tërhequr krejtësisht nga politika, megjithatë, duke vënë në dukje në memo se ‘Americans for Prosperity’ u angazhuan në më shumë zgjedhje paraprake vitin e kaluar – rreth 200 në nivel shtetëror dhe federal – se kurrë më parë, dhe se kandidatët që mbështeti fituan në më shumë se 80 për qind të atyre garave.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e New York Times
