SHBA iu afrua Turqisë me shpresën se vendi do t’i jepte Uashingtonit qasje në sistemet e saj të mbrojtjes ajrore S-400 të prodhuara nga Rusia ose do t’ia dorëzonte Ukrainës, pohoi të dielën ministri i Jashtëm turk Mevlut Cavusoglu. Ankaraja e kundërshtoi kërkesën me arsyetimin se një veprim i tillë do minonte sovranitetin dhe pavarësinë e saj, shtoi ai.
Në një intervistë me gazetën Habertürk të dielën, Cavusoglu tregoi se si SHBA kishte ‘bërë oferta që kanë të bëjnë drejtpërdrejt me sovranitetin tonë, të tilla si dhënia e kontrollit të S-400 dhe dhënia e tij diku tjetër’.
Ministri sqaroi se Uashingtoni kishte sugjeruar t’i jepte Ukrainës sistemet e mbrojtjes ajrore, por Ankaraja tha jo.
Turqia mori grupin e parë të S-400 nga Rusia në vitin 2019. Duke komentuar perspektivat e kthimit të Ankarasë në programin e avionëve luftarakë F-35 të Uashingtonit, Cavusoglu tha se vendi i tij nuk është më i interesuar sepse tani po punon në avionët e tij ushtarakë.
Marsin e kaluar, disa media perëndimore raportuan se SHBA i kishte ofruar Turqisë një ‘kthim në programin F-35’ në këmbim të ‘heqjes dorë nga sistemi S-400 dhe dërgimit të tij në Kiev’.
Duke komentuar mbi pretendimet, presidenti Rexhep Tajip Erdogan e bëri të qartë se përdorimi i S-400 nga Turqia ishte një ‘marrëveshje e përfunduar për ne’.
“Ato janë prona jonë që i shërbejnë mbrojtjes sonë, kështu që kjo ka mbaruar”, theksoi ai në atë kohë.
Zëdhënësi i Erdoganit, Fahrettin Altun, ndërkohë, vuri në dukje se ‘ajo që Perëndimi duhet të bëjë është të dorëzojë në Turqi avionët luftarakë F-35 dhe bateritë Patriot pa parakushte’.
Në vitin 2020, Uashingtoni vendosi sanksione ndaj industrisë turke të mbrojtjes dhe e përjashtoi vendin nga programi i tij i avionëve luftarakë F-35 mbi vendimin e Ankarasë për të blerë pajisje ushtarake ruse.
SHBA kundërshtoi t’i dorëzonte avionin e porositur tashmë anëtarit të NATO-s, duke pretenduar se blerja e sistemit rus nga Turqia ‘do rrezikonte sigurinë e teknologjisë ushtarake amerikane’.
