Partia qeverisëse e Greqisë, Demokracia e Re, arriti një fitore dërrmuese në zgjedhjet parlamentare të dielën, por nuk arriti pragun e nevojshëm për të formuar një qeveri më vete, duke e bërë më të mundshëm balotazhin e zgjedhjeve brenda një muaji.
Me shumicën e votave të numëruara, Demokracia e Re konservatore mori një epërsi komanduese prej 40.8%, duke mposhtur të majtën radikale Syriza, e cila qeverisi nga viti 2015 deri në vitin 2019, me 20.1%.
Nga e hëna, presidentja greke Katerina Sakellaropoulou do t’u japë tre partive kryesore – Demokracisë së Re, Syriza-s dhe PASOK-ut socialist – nga tre ditë secilës për të formuar një qeveri koalicioni.
Nëse të gjitha dështojnë, Sakellaropoulou do emërojë një qeveri të përkohshme për të përgatitur zgjedhjet e reja rreth një muaj më vonë.
Kryeministri dhe kreu i Demokracisë së Re, Kyriakos Mitsotakis, i cili ka thënë vazhdimisht se dëshiron një qeveri të fortë njëpartiake, tha se besonte se atij iu dha një mandat i qartë.
“Rezultatet e votimit janë vendimtare. Ato tregojnë se Demokracia e Re ka miratimin e popullit për të sunduar, e fortë dhe autonome,” u tha ai turmave brohoritëse jashtë selisë së partisë në qendër të Athinës.
Rezultati ishte një nxitje mahnitëse për Mitsotakis, administrata e të cilit duhej të përballej me një skandal përgjimi, pandeminë COVID, një krizë të kostos së jetesës dhe një aksident hekurudhor vdekjeprurëse në shkurt që shkaktoi zemërim publik.
Në të njëjtën masë, ishte një katastrofë për Syrizën dhe liderin e saj Alexis Tsipras, i katapultuar në pushtet në vitin 2015, si pasojë e pakënaqësisë së votuesve me partitë e tjera mbi trajtimin e tyre të krizës së borxhit që shkatërroi ekonominë e Greqisë për më shumë se një dekadë.
Lëvizja MeRA25 e kryesuar nga Yanis Varoufakis, një ish-ministër Financash i Syriza-s, i detyruar të japë dorëheqjen nga Tsipras në negociatat kaotike të vitit 2015 me huadhënësit, nuk arriti të marrë një vend në parlament.
S’del matematika
Pa Mitsotakis, shifrat për periferitë, nëse atyre u jepet një mandate për të formuar qeverinë, nuk dalin. Syriza ka 72 vende, PASOK 41 mandate, Partia Komuniste KKE 26 vende dhe e djathta Helene Solution 16.
KKE ka thënë se nuk do të marrë pjesë në asnjë aleancë, ndërsa Hellenic Solution ka qenë kritike si ndaj Demokracisë së Re ashtu edhe ndaj Syrizës.
Tsipras, i cili tha se i telefonoi Mitsotakis për ta uruar për fitoren e tij, tha se gara nuk kishte përfunduar.
“Betejat kanë fitore dhe humbje,” tha ai.
“Cikli zgjedhor nuk ka përfunduar ende…është shumë e mundur që të ketë një zgjedhje të dytë.”
Greqia pothuajse u rrëzua nga euro në kulmin e krizës së saj të borxhit në 2015, duke e detyruar vendin, nën mbikëqyrjen e Tsipras, të marrë një paketë të tretë shpëtimi nga huadhënësit ndërkombëtarë.
Mitsotakis, i zgjedhur në vitin 2019, e kishte portretizuar veten si ‘duar të sigurta’ në fushatën e tij për të fituar votat e rreth 10 milionë grekëve, duke premtuar se do rriste pagat dhe pensionet e shkurtuara gjatë krizës.
Rezultati shpërbleu fokusin e Mitsotakis në përpjekjen për të përmirësuar kushtet financiare për grekët, tha Panos Koliastasis, asistent profesor i politikës në Universitetin e Peloponezit.
“Ai kishte gjithashtu një propozim të qartë se si do ishte në pushtet – atë të një qeverie autonome. Alternativa e Syrizës, e një qeverie koalicioni, nuk ishte aq realiste sepse të tjerët refuzuan të bashkëpunonin,” tha ai.
Zgjedhjet në Greqi mbahen çdo katër vjet për parlamentin prej 300 vendesh.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters