Vendosni fjalën kyçe....

“Mrekulli, banalitet i së keqes, revolucion, mbikëqyrje” – ChatGPT ‘provokon’ intelektualët


Që nga debutimi i ChatGPT në nëntor, ai dhe chatbot-et e tjera të fuqizuara nga A.I. nga Google dhe Microsoft kanë revolucionarizuar jo pak marrëdhënie, mes shqetësimit në rritje të përdorimit të tij.

Përdoruesit janë përfshirë në biseda shqetësuese dhe kanë dhënë informacione të pasakta.

Por kufizimi më i madh i A.I.-së mund të jetë ajo për të cilën neurologët kanë paralajmëruar prej kohësh: Mund të mos jetë kurrë në gjendje të përsërisë plotësisht se si funksionon truri i njeriut.

Ndërsa A.I. dhe chatbotet inteligjentë si ChatGPT mund të jenë të dobishëm për të shkruar kodet dhe planifikimin e udhëtimeve, teknologjia nuk mund të jetë kurrë e aftë për diskutimet origjinale, të menduara dhe potencialisht të diskutueshme në të cilat truri i njeriut shkëlqen, sipas Noam Chomsky, ndër gjuhëtarët dhe filozofët më me ndikim bashkëkohor.

Megjithatë ai nuk është i vetmi që ka shprehur shqetësim lidhur me përdorimin e Inteligjencës Artificiale në të gjitha fushat.

“ChatGPT i OpenAI, Bard i Google dhe Sydney i Microsoft janë mrekullitë e të mësuarit të makinerive,” shkroi Chomsky me profesorin e gjuhësisë Ian Roberts dhe A.I. studiuesin Jeffrey Watumull në një ese të botuar në New York Times të mërkurën.

Por ndërsa Chomsky thotë se ChatGPT mund të konsiderohet një hap i hershëm përpara, A.I. që mund të barazojë ose tejkalojë inteligjencën njerëzore është ende larg.

Chomsky shkroi se mungesa e moralit dhe e mendimit racional të A.I. e bën atë një shembull të ‘banalitetit të së keqes’, ose indiferent ndaj realitetit dhe të vërtetës, ndërsa thjesht kalon nëpër lëvizjet e përshkruara në programimin e tij.

“Ne e dimë nga shkenca e gjuhësisë dhe filozofia e dijes se ato ndryshojnë thellësisht nga mënyra se si njerëzit arsyetojnë dhe përdorin gjuhën. Këto dallime vendosin kufizime të rëndësishme në atë që këto programe mund të bëjnë. Në të vërtetë, programe të tilla janë ngecur në një fazë paranjerëzore ose jo njerëzore të evolucionit kognitiv. Inteligjenca e vërtetë demonstrohet në aftësinë për të menduar dhe shprehur gjëra të pamundura, por të thella. E meta e tyre më e thellë është mungesa e kapacitetit më kritik të çdo inteligjence. Të thuash jo vetëm çfarë është rasti, çfarë ishte rasti, dhe çfarë do jetë rasti – ky është përshkrim dhe parashikim – por edhe çfarë nuk është rasti, dhe çfarë mund dhe nuk mund të ishte rasti. Ata janë përbërësit e shpjegimit, shenja e inteligjencës së vërtetë. Aftësia për të arsyetuar mbi informacionin e disponueshëm dhe për të arritur në përfundime të reja dhe të detajuara është një shenjë dalluese e trurit njerëzor. Mendja njerëzore është një sistem çuditërisht efikas dhe madje elegant që funksionon me sasi të vogla informacioni. Për të qenë i dobishëm, ChatGPT duhet të fuqizohet për të gjeneruar rezultate me pamje të re; për të qenë i pranueshëm për shumicën e përdoruesve të tij, ai duhet të shmangë përmbajtjen moralisht të kundërshtueshme.” – shkroi ai me bashkautorët e tij.

Një tjetër studiues i njohur, Yuval Noah Harari, shkruan se edhe pse AI është thelbësisht e ndryshme, mund të krijojë ide krejtësisht të reja, kulturë krejtësisht të re.

Në një editorial ai bën thirrje për themelimin e rregullave për të mbikëqyrur AI dhe përdorimin e saj për qëllime të mira që i shërbejnë njerëzimit.

“Në fillim, AI ndoshta do të imitojë prototipet njerëzore mbi të cilat është trajnuar në fillimet e tij. Por çdo vit që kalon, kultura AI do të shkojë me guxim atje ku asnjë njeri nuk ka shkuar më parë. Për mijëvjeçarë qeniet njerëzore kanë jetuar brenda ëndrrave të njerëzve të tjerë. Në dekadat e ardhshme ne mund ta gjejmë veten duke jetuar brenda ëndrrave të një inteligjence aliene. Revolucioni i AI po na sjell ballë për ballë me demonin e Dekartit, me shpellën e Platonit, me Majat. Nëse nuk jemi të kujdesshëm, mund të mbetemi në kurth pas një perde iluzionesh, të cilat nuk mund t’i heqim dot – madje as ta kuptojmë se ekziston. Sigurisht, fuqia e re e AI mund të përdoret edhe për qëllime të mira. Detyra e historianëve dhe filozofëve si unë është të vënë në dukje rreziqet. Por sigurisht, AI mund të na ndihmojë në mënyra të panumërta, nga gjetja e kurave të reja për kancerin deri te zbulimi i zgjidhjeve për krizën ekologjike. Ne ende mund t’i rregullojmë mjetet e reja AI, por duhet të veprojmë shpejt. Ndërsa bërthamat nuk mund të shpikin bërthama më të fuqishme, AI mund të bëjë AI në mënyrë eksponenciale më të fuqishme. Hapi i parë vendimtar është të kërkohen kontrolle rigoroze të sigurisë përpara se mjetet e fuqishme AI të lëshohen në domenin publik.” – shkruan Harari.

Biznesmenë të fuqishëm mes të cilëve Elon Musk e Bill Gates janë vlerësuar zhvillimin  e inteligjencës artificiale e chatboteve por kanë bërë thirrje për një frenim të përkohshëm të zhvillimit të tij deri në përcaktimin e rregullave mbi funksionimin e përdorimin e tij.

“ChatGPT shfaq diçka si banaliteti i së keqes: plagjiaturë, apati dhe shmangie. Ai përmbledh argumentet standarde në literaturë me një lloj super-auto-plotësimi, refuzon të mbajë qëndrim për çdo gjë, pretendon jo thjesht injorancë, por mungesë inteligjence, dhe në fund ofron një mbrojtje ‘vetëm duke ndjekur urdhrat’, duke zhvendosur përgjegjësinë te krijuesit e saj.” – shton Chomsky.