Jeta e dyfishtë e një spiuni të dyshuar rus të arrestuar në veriun e largët të Norvegjisë filloi më shumë se një dekadë më parë në një qytet prodhues misri dhe soje në botën e largët, thonë autoritetet braziliane.
Autoritetet norvegjeze thonë se një studiues universitar që mbante dokumentacion brazilian është në fakt një agjent i fshehtë për Moskën, duke e akuzuar atë për spiunazh. Hetuesit gjurmuan nënshtetësinë e tij braziliane në një certifikatë lindjeje të marrë me mashtrim nga Padre Bernardo, në atë që është bërë një model i njohur i vjedhjes së identitetit dhe spiunazhit me origjinë nga ky vend i Amerikës së Jugut.
Një tjetër rus që përdor një identitet të falsifikuar brazilian është i burgosur në Brazil dhe përballet me akuza për spiunazh në SHBA. Autoritetet holandeze e ndaluan atë vitin e kaluar pasi ai dyshohet se u përpoq të depërtonte në Gjykatën Penale Ndërkombëtare si praktikant. Një spiun i tretë i dyshuar rus që jetoi për vite me identitet brazilian në Rio de Zhaneiro është zhdukur.
Incidentet kanë ndezur një hetim në Brazil nëse Moska po e përdor vendin si një inkubator për agjentët e fshehtë që kërkojnë të depërtojnë në Perëndim dhe e kanë vënë Brazilin në një pozitë të pakëndshme ndërkombëtare.
Hetuesit brazilianë kanë ofruar pak hollësi publike në lidhje me hetimin e tyre, por ata besojnë se më shumë agjentë të fshehtë mund të fshihen të pazbuluar brenda vendit ose në mbarë botën, sipas njerëzve të njohur me këtë çështje.
Ambasada ruse në Brasília nuk iu përgjigj kërkesave për koment mbi akuzat për spiunazh. Moska ka mohuar që agjentët rusë veprojnë fshehurazi në Brazil, Norvegji apo gjetkë.
Për SHBA-të, dy agjentët e dyshuar tani në paraburgim paraqesin gjithashtu një mundësi për një shkëmbim të mundshëm të të burgosurve. Zyrtarët amerikanë kanë thënë se janë duke u angazhuar me vendet që mbajnë shtetas rusë dhe janë të hapur për të përfshirë të burgosur të tillë në një marrëveshje që synon lirimin e amerikanëve të mbajtur në Rusi.
Kjo përfshin gazetarin e Wall Street Journal, Evan Gershkovich, i cili u ndalua me një akuzë për spiunazh që ai, Wall Street Journal dhe qeveria e SHBA-së e mohojnë me forcë.
Në rastin e Sergey Cherkasov, i cili dyshohet se u përpoq të depërtonte në Gjykatën Penale Ndërkombëtare nën identitetin brazilian të Victor Muller Ferreira, Brazili po lufton me kërkesat për ekstradim nga SHBA-ja dhe Rusia. Cherkasov po vuan një dënim me 15 vjet burg në Brazil për përdorimin e dokumenteve false dhe është nën hetim atje për spiunazh të dyshuar.
Paulo Ferreira, një avokat që përfaqëson Cherkasov, tha se klienti i tij pranoi përdorimin e dokumenteve false, por mohoi se ai ishte një spiun rus.
SHBA-të e paditën Cherkasovin në mars, duke e akuzuar atë për hyrje të paligjshme në SHBA me pseudonimin e tij brazilian dhe duke vepruar si agjent rus gjatë ndjekjes së një programi të diplomuar në Uashington, D.C.
Rusia ka kërkuar gjithashtu ekstradimin e tij, duke thënë se ai është një trafikant droge, një pretendim që ka tërhequr skepticizëm nga shumë zyrtarë amerikanë dhe brazilianë, por që vetë Cherkasov ka thënë se është i saktë.
Sipas aktakuzës së SHBA-së, Cherkasov mori me mashtrim një certifikatë lindjeje braziliane që e identifikonte atë si Victor Muller Ferreira, i lindur në prill 1989, dhe e përdori atë certifikatë lindjeje për të marrë identitete të tjera mashtruese, duke ndërtuar jetën e tij të dyfishtë në Brazil gjatë disa viteve.
Kjo strategji e supozuar nënvizon boshllëqet e sigurisë brenda sistemit të dokumentacionit të Brazilit që mund të shfrytëzojnë spiunët e fshehtë: Zyrtarët e zbatimit të ligjit thonë se vetëm me një procesverbal lindjeje në dorë, një person mund të marrë karta identiteti braziliane dhe një pasaportë, për sa kohë që ato dokumente nuk i kanë tashmë të tjerë persona me atë identitet.
Kur autoritetet e morën Cherkasovin në paraburgim, ata gjetën një mesazh prej tij që përshkruante se si një burim në Brazil e kishte ndihmuar të merrte dokumente të rreme dhe mund t’i ndihmonte të tjerët të bënin të njëjtën gjë, sipas aktakuzës.
“Ajo ndihet e lumtur kur mund të ndihmojë, t’i kërkosh ndihmë është shumë e lehtë,” shkroi Cherkasov në mesazh, sipas aktakuzës. Ai shkroi se i dha burimit një gjerdan me vlerë 400 dollarë në këmbim të shërbimeve të saj.
Në Norvegji, autoritetet arrestuan një burrë që ata thonë se është Mikhail Mikushin në tetor dhe e akuzuan për spiunazh. Në atë kohë, ai punonte si studiues në Universitetin e Tromso nën identitetin brazilian José Assis Giammaria dhe më parë kishte kaluar vite në universitete në Kanada me atë pseudonim.
Avokatja e Mikushin në Norvegji, Marijana Lozic, tha se ajo nuk mund të komentonte mbi akuzat kundër tij sipas nenit 122 të kodit penal norvegjez, i cili mbulon ‘aktivitetet e rënduara të mbledhjes së inteligjencës që synojnë sekretet shtetërore’ dhe dënohet me burgim deri në 10 vjet.
Autoritetet braziliane gjurmuan dokumentacionin brazilian të Mikushin në Padre Bernardo, një qytet me rreth 30,000 banorë në shtetin brazilian të Goias. Të dhënat në zyrën kryesore të noterit publik të qytetit rendisin José Assis Giammaria si një person i lindur në nëntor 1984 nga një biznesmen me origjinë italiane, i cili ishte një shtetas brazilian i natyralizuar dhe një grua që ishte një punonjëse shkolle nga Rio de Zhaneiro.
Autoritetet po përpiqen të konfirmojnë se çfarë ka ndodhur me Giammaria-n e vërtetë. Një zyrtar tha se beson se Giammaria ishte një person i vërtetë që tani ka vdekur.
“Kam lindur këtu, ku jetoj prej 54 vitesh. Unë nuk e njoh këtë person, as me emrin, as nga fotografia e tij,” tha Milton Oliveira, i cili punon në bashkinë në Padre Bernardo, duke iu referuar fotografisë së Mikushin dhe certifikatës braziliane të lindjes së Giammaria.
Banorët e tjerë të Padre Bernardo, duke përfshirë njerëz që punonin në noterët në qytet, thanë gjithashtu se nuk kishin dëgjuar kurrë për të apo për prindërit e tij.
Në një incident tjetër nga fundi i vitit të kaluar, pronari i një kompanie printimi 3D në Rio de Zhaneiro i quajtur Gerhard Daniel Campos Wittich u zhduk papritur ndërsa udhëtonte jashtë shtetit, duke shkaktuar një fushatë në media sociale nga miqtë për informacion mbi vendndodhjen e tij.
Ajo fushatë përfundoi në mars kur zyrtarët e inteligjencës greke e identifikuan njeriun si një spiun të dyshuar rus me mbiemrin Shmyrev. Ata thanë se ai u kthye në Rusi me një grua që e identifikuan si gruan e tij, e cila ishte gjithashtu një spiune që jetonte me një identitet të rremë në Greqi.
Zyrtarët grekë nuk kanë dhënë hollësi të mëtejshme mbi rastin dhe zyrtarët brazilianë nuk pranuan të komentojnë.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Wall Street Journal
