Njerëzit po diskutojnë edhe një herë misterin e disqeve të gramafonit dhe se si ato ndoshta janë krijuar me të vërtetë nga magjia. Por pa thirrur magjistarët, si mund të përmbajnë muzikë disqet e gamafonit, muzikë që më pas mund të dëgjohet.
Regjistrimi i parë i zërit u bë në vitin 1860 nga shpikësi francez Édouard-Léon Scott de Martinville. Pajisja e tij, të cilën ai e quajti fonautograf, ishte një mënyrë mjaft e thjeshtë për të regjistruar zërin.
“Mbuloj një pllakë xhami me një shtresë jashtëzakonisht të hollë të zezë llambash. Sipër fiksoj një bori akustike me një membranë me diametër të monedhës pesë frangëshe në skajin e saj të vogël – timpanin fiziologjik (daullen e veshit). Në qendër vendos një majë shkruese që është një qime derri një centimetër ose më e gjatë, e imët por mjaft e ngurtë”, shpjegoi Scott de Martinville.
“Unë rregulloj me kujdes borinë në mënyrë që maja shkruese të lëvizë ngadalë mbu të zezën e llambës. Më pas, ndërsa pllaka e qelqit rrëshqet horizontalisht në një brazdë të formuar mirë me një shpejtësi prej një metër në sekondë, dikush flet në afërsi të borisë, duke bërë që membranat të dridhen dhe majë shkruese të gjurmojë zërin.”
Megjithëse kjo metodë prodhoi një regjistrim të tingullit, problemi ishte se ishte pothuajse e pamundur të luhej në të vërtetë. Fonautografi prodhoi një paraqitje vizuale të tingujve që ai kishte bërë, një interpretim i bezdisshëm i këngës popullore franceze “Au Clair de la Lune” por u desh të vinte viti 2012 që ato shenja të dekodoheshin dhe të ktheheshin përsëri në tingull.
Pak kohë më vonë në 1877, Thomas Edison krijoi një pajisje që mund të regjistronte dhe riprodhonte zërin. Në “makinën e folur” ose gramafon të Edisonit, tingulli i kapur përmes një zëri lëviz një diafragmë, e cila lëviz një majë shkruese lart e poshtë për të bërë dhëmbëza në një daulle të mbështjellë me fletë kallaji.
Më pas, maja shkruese u fut mbi këto dhëmbëzime, duke përsëritur (në cilësi shumë të keqe) tingullin origjinal.
Disqet e gramafonit prodhohen në një mënyrë të ngjashme, megjithëse metodat tona të kapjes dhe luajtjes së zërit janë përmirësuar ndjeshëm. Tingujt udhëtojnë si valë nëpër ajër. Ashtu si me pajisjet e mëparshme, këto valë regjistrohen si dhëmbëzime fizike, në këtë rast nga një gjilpërë lëvizëse që pret brazda në një regjistër kryesor. Duke përdorur një kallëp, këto përkthime të shëndosha të tingullit mund të vendosen në disqe të tjera gramafoni.
Riprodhimi i një disku gramafoni përfshin një gjilpërë, zakonisht të mbështjellë me një material të fortë si diamanti, që kalon nëpër këto kanale. Ndërsa kjo ndodh, maja lëviz lart e poshtë. Më tej në krah, një magnet është brenda një spiraleje teli, duke lëvizur lart e poshtë me të.
Kjo lëvizje e magnetit krijon një rrymë elektrike luhatëse, e cila më pas kthehet në zë duke vibruar altoparlantin e bashkangjitur.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e IFL
