Kartelet e drogës po përdorin remitancat – transferta parash nga punëtorët migrantë – për të dërguar të ardhurat e paligjshme në Meksikë. Ata po punësojnë ushtri njerëzish në të dy anët e kufirit për të lëvizur shuma të vogla që janë të vështira për t’u gjurmuar te narkotikët, thonë autoritetet. Reuters vizitoi Sinaloa, ku disa banorë pranuan se kishin arkëtuar remitanca për kartelin Sinaloa.
Nga Diego Ore
Një nënë meksikane hyri në një bankë në qytetin e saj të lindjes Culiacan në shtetin meksikan të Sinaloas, ku priste një dërgesë prej 8,000 dollarësh nga Shtetet e Bashkuara. Ajo tërhoqi fondet në monedhën vendase, më pas shëtiti nëpër qytet dhe i depozitoi pothuajse të gjitha në llogaritë në dy banka të ndryshme.
Paratë e dërguara në shtëpi nga punëtorët emigrantë janë një mjet shpëtimi për miliona meksikanë. Por gruaja nuk e kishte takuar kurrë personin që i kishte transferuar fondet, as pronarët e llogarive ku ajo mori paratë. Çfarë dinte ajo: Marrëveshja ishte rregulluar me kujdes nga Karteli Sinaloa, një nga grupet më të mëdha të trafikut të drogës në botë, për të riatdhesuar fitimet nga shitja e drogës në SHBA në Meksikë, të maskuara si një dërgesë rutinë.
Përfitimi i saj: 230 dollarë amerikanë në vlerën e tyre në pesos.
Ishte fillimi i parave të lehta për gruan, e cila tha se më parë kishte luftuar për të përballuar jetesën duke pastruar shtëpitë. Duke kujtuar atë ditë të prillit 2014 për Reuters, ajo vlerësoi se kishte fituar rreth 17,000 dollarë gjatë viteve duke rekrutuar të tjerë në skemë dhe duke arkëtuar remitanca që arrijnë në qindra mijëra dollarë – por asnjëherë shuma të mëdha ose shumë shpesh, në mënyrë që të shmangte shqyrtimin nga autoritetet bankare. Ajo tha se një fqinj e futi atë në lojë dhe se ajo kurrë nuk i kishte takuar shefat e saj personalisht.
“Gjithçka ishte me telefon,” tha ajo, “dhe numrat e telefonit ndryshonin çdo herë.”
Gruaja i tregoi Reuters mesazhe WhatsApp në telefonin e saj, që ajo tha se ishin nga trafikantët që bashkërendonin marrjen dhe dërgimin e remitancave të saj. Një mesazh nga fillimi i vitit 2022 shkruante: “Ata po ju presin jashtë. Ata e dinë se kush jeni. Jepu atyre paratë.”
Nëna nga Culiacán është pjesë e një ushtrie civilësh të rekrutuar nga Karteli Sinaloa dhe grupe të tjera të drogës në gjithë Meksikën për të ndihmuar në lëvizjen e fitimeve nga shitja e drogës së paligjshme në Shtetet e Bashkuara, në jug të kufirit. Skema kriminale në thelb bazohet në rrjetin e gjerë ligjor të firmave të transferimit të parave që ndihmojnë punëtorët emigrantë të dërgojnë para në shtëpi për familjet e tyre.
Remitancat në Meksikë, pothuajse të gjitha vijnë nga Shtetet e Bashkuara, arritën një rekord prej 58.5 miliardë dollarësh vitin e kaluar, sipas të dhënave nga Banka Qendrore e Meksikës. Kjo është një rritje prej 25 miliardë dollarësh, ose 74%, krahasuar me vitin 2018, kur presidenti Andrés Manuel López Obrador erdhi në pushtet. Ekonomia e Meksikës ka qenë e ngadaltë për t’u rikuperuar nga pandemia e koronavirusit, një faktor që ka nxitur emigrimin në Shtetet e Bashkuara në vitet e fundit së bashku me remitancat që punëtorët dërgojnë në shtëpi.
Ndërsa dërgesat e ligjshme janë rritur, është bërë gjithnjë e më e lehtë për kartelet që të maskojnë përfitimet e tyre të paligjshme në transferta të vogla dërguar njerëzve me fitime mesatare anembanë Meksikës, të cilët nuk kanë lidhje të dukshme me krimin e organizuar, sipas katër zyrtarëve të sigurisë amerikane dhe meksikane.
Kartelet janë të mbushura me para nga shitja e fentanilit, kokainës, heroinës, metamfetaminës dhe marihuanës në SHBA. Aktualisht, deri në 10% e të gjitha dërgesave të dërguara nga Meksika mund të jenë para droge të lëvizura nga organizata kriminale si Karteli Sinaloa dhe Karteli i Gjeneratës së Re Jalisco, sipas një zyrtari të qeverisë amerikane që punon në financat e paligjshme dhe kërkoi anonimitetin sepse ai nuk është i autorizuar për të folur publikisht për këtë temë. Një raport i marsit nga instituti i mendimit meksikan ‘Signos Vitales’ vlerësoi se të paktën 4.4 miliardë dollarë, ose 7.5%, e remitancave të dërguara në Meksikë vitin e kaluar mund të vijnë nga veprimtari të paligjshme.
Disa veçori të sektorit të remitancave e bëjnë atë një mjet tërheqës përmes të cilit fondet kriminale mund të hyjnë në sistemin financiar, sipas katër drejtuesve të industrisë dhe zyrtarëve të zbatimit të ligjit meksikanë dhe amerikanë.
Kryesorja midis tyre është shtrirja mbarëbotërore e këtij rrjeti dhe transaksionet modeste në para në dorë që e nxisin atë. Kërkesat e identifikimit për këto transferta janë më të lehta se ato që nevojiten për të krijuar një llogari bankare zyrtare ose për të grumbulluar shuma të konsiderueshme parash.
Rastet e grupeve kriminale që përdorin shërbime të njohura të transferimit të parave për të kryer aktivitete të paligjshme janë dokumentuar edhe më parë. Reuters raportoi më parë se si bandat që veprojnë në të dy anët e kufirit SHBA-Meksikë kanë rrëmbyer punëtorë emigrantë dhe i kanë mbajtur ata në këmbim të shpërblimit, duke kërkuar që të afërmit të dërgojnë remitanca për t’i liruar ata.
Tani agjencia e lajmeve është e para që jep hollësi se si bandat meksikane të drogës kanë shfrytëzuar rrjetet e ligjshme të dërgesave të emigrantëve për të riatdhesuar fitimet e tyre të drogës në SHBA, dhe faktorët që e bëjnë këtë veprimtari kaq të vështirë për autoritetet për ta zbuluar dhe penguar.
Reuters intervistoi dy duzina banorë të Meksikës, të cilët thanë se ishin paguar nga Karteli Sinaloa për të vepruar si kanal për dërgesat e emigrantëve, duke ua dorëzuar paratë operativëve të kartelit pasi i kishin marrë. Të dhënat nga tetë rastet e gjykatave federale të SHBA-së dhe intervistat me një duzinë personazh të brendshëm të industrisë, analistë dhe agjentë të zbatimit të ligjit në të dy anët e kufirit japin një pamje të hollësishme se si funksionon sipërmarrja kriminale.
Shtatë firma dhe banka të transferimit të parave që iu përgjigjën pyetjeve të Reuters thanë se po punojnë vazhdimisht për të penguar kriminelët. Western Union me bazë në Kolorado, operatori më i madh në botë i transferimit të parave, tha në një deklaratë se i kushton ‘burime të rëndësishme për të ndihmuar në zbulimin dhe parandalimin e keqpërdorimit të shërbimeve tona’.
Jorge Godínez, drejtor i Amerikës për WorldRemit, një shërbim i transferimit të parave me bazë në Londër, ishte skeptik se mashtruesit do t’i drejtoheshin remitancave për të lëvizur shuma të mëdha parash në pjesë të vogla.
“Ata do duhet të bëjnë shumë transaksione,” tha Godínez.
“Nuk e përjashtoj, por është pak më shumë punë.”
Por grupet e drogës duket se po bëjnë pikërisht këtë, pjesërisht për shkak të koronavirusit.
Remitancat e dërguara nga punëtorët emigrantë janë një mjet shpëtimi për miliona njerëz në Meksikë, ku pikat për të marrë këto fonde janë të kudogjendura. Por autoritetet thonë se kartelet meksikane të drogës po rikthehen në këtë rrjet ligjor për të riatdhesuar të ardhurat nga shitja e narkotikëve në SHBA
Përdorimi i remitancave për të lëvizur paratë e drogës u rrit nga pandemia COVID-19 pasi rrugët e udhëtimit të krijuara prej kohësh u prishën nga mbylljet dhe bllokimet, sipas katër zyrtarëve të sigurisë nga Shtetet e Bashkuara dhe Meksika. Midis marsit 2020 dhe nëntorit 2021, kufiri SHBA-Meksikë ishte i mbyllur për të gjithë udhëtimet, por jo për ato ‘thelbësore’.
Kjo e bëri shumë më të vështirë metodën tradicionale të riatdhesimit të fitimeve nga droga – kontrabandën me shumicë të parave të fshehura në makina, kamionë dhe rimorkio me mallra drejt jugut.
Trafikantët iu drejtuan mjeteve të tjera, thanë burimet e sigurisë, duke çuar në një varësi më të madhe nga remitancat. Është një qasje që ka duruar edhe kur urgjenca e shëndetit publik është tërhequr, thanë ata, sepse rrjetet e krijuara nga kartelet janë efektive.
Në shenjë shqetësimi në rritje brenda qeverisë amerikane, zyra e Drejtorit të Inteligjencës Kombëtare, ofruesi kryesor i inteligjencës për presidentin, përfshiu për herë të parë këtë vit në raportin e saj vjetor të vlerësimit të kërcënimit ‘shfrytëzimin e kanaleve të ligjshme të remitancave’ nga organizatat ndërkombëtare të krimit për të pastruar paratë. Raporti nuk veçoi asnjë kompani të transferimit të parave.
Përdorimi i transfertave të tilla nga kartelet nuk është një dukuri e re, por rritja e madhe e remitancave nga Shtetet e Bashkuara në Meksikë në vitet e fundit ‘ndihmon në errësimin e kësaj praktike’, sipas një personi të njohur me raportin. Karteli Sinaloa dhe Karteli i Gjeneratës së Re Jalisco besohet të jenë ndër kartelet e drogës që përdorin remitancat për të riatdhesuar të ardhurat nga droga, tha personi.
“Shumë për shumë”
Ekziston një model i qartë se si pastrohen paratë nëpërmjet remitancave, sipas zyrtarit amerikan që punon në financimin e paligjshëm, njerëzve që kanë marrë pjesë në skemë në Meksikë dhe dokumenteve të gjykatës federale të shqyrtuara nga Reuters, nga prokuroritë amerikane të pastrimit të parave.
Në Shtetet e Bashkuara, pjesa më e madhe e tregtisë së remitancave kryhet përmes dyqaneve në qoshe, shitësve zinxhirë dhe shkëmbimeve valutore. Këto biznese nënshkruajnë si agjentë me një ose më shumë kompani të transferimit të parave, për shembull Western Union, dhe shfaqin logot e njohura të këtyre firmave në dyqanet e tyre për të joshur klientët.
Shitësit me pakicë marrin trajnime nga kompanitë e transferimit të parave se si të përdorin platformat e tyre teknologjike, të dallojnë transaksionet dhe të respektojnë ligjet e SHBA-së kundër pastrimit të parave. Agjentëve u paguhet një komision për çdo transaksion që përpunojnë. Klientët mund të sjellin para në këto vitrina dhe t’i dërgojnë jashtë vendit. As dërguesit dhe as marrësit nuk kërkohet të kenë një llogari bankare.
Ky rrjet i fragmentuar është çelësi i funksionimit të skemës, sipas njerëzve dhe dokumenteve. Edhe pse kompanitë e transferimit të parave kanë sisteme të brendshme të krijuara për të identifikuar dhe kufizuar veprimtarinë e paligjshme, kontrollet kryesisht mbështeten në kontrollet e bëra ballë për ballë me klientët në nivel dyqani.
Kështu, mbrojtja është po aq e fortë sa ndershmëria dhe zelli i këtyre agjentëve si mamaja nga Culiacan-i, disa prej të cilëve supozohet se janë në lidhje me trafikantët e drogës, sipas burimeve të zbatimit të ligjit dhe tetë çështjeve të gjykatës federale të shqyrtuara nga Reuters që përfshinin pastrimin e dyshuar. të parave të drogës nëpërmjet transfertave të parave.
Senatori republikan amerikan John Cornyn i Teksasit në vitin 2019 prezantoi një projektligj që do t’i kërkonte Sekretarit të Thesarit të analizonte përdorimin e dërgesave nga kriminelët për trafik narkotikësh dhe veprimtari të tjera të paligjshme, dhe të dilte me një strategji për ta ndaluar atë. Legjislacioni i propozuar u bë pjesë e një projektligji më të madh kundër pastrimit të parave të prezantuar vitin e kaluar nga senatori Chuck Grassley nga Iowa, i cili nuk arriti të votohet në Kongres.
“Kriza e mbidozës në Shtetet e Bashkuara e bën edhe më urgjente sulmin ndaj karteleve në xhepin e tyre”, tha Grassley në një deklaratë për Reuters. Ai tha se po punon për rikthimin e legjislacionit.
Zyra e Cornyn nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Rrjeti i Zbatimit të Krimeve Financiare (FinCen) i Departamentit të Thesarit të SHBA, detyra e të cilit është të pengojë pastrimin e parave, tha në një deklaratë të dërguar me email se ‘mbikëqyr dhe vlerëson vazhdimisht çështjet e zbatimit të ligjit’ kundër institucioneve financiare, përfshirë kompanitë e dërgesave të emigrantëve. Deklarata tha se FinCen, si çështje politike, nuk komenton hetimet apo konfirmon nëse një hetim është duke u zhvilluar.
Aktualisht, ligji i SHBA-së urdhëron që transmetuesit e parave të mbajnë shënime për të gjitha transaksionet prej 3,000 dollarësh ose më shumë për pesë vjet, duke përfshirë emrat dhe adresat e njerëzve në të dy anët e çdo transferimi. Veprimtaria e dyshimtë duhet të raportohet në FinCen. Për të qëndruar nën radar, mashtruesit priren t’i mbajnë transaksionet e tyre nën pragun e 3,000 dollarëve, sipas dokumenteve të gjykatës dhe njerëzve që thanë se pastronin paratë në këtë mënyrë.
Dyqanet e remitancave kanë gjithashtu procedurat e tyre të brendshme, dhe shumë prej tyre kërkojnë në mënyrë rutinore nga dërguesit të tregojnë identifikimin dhe të ofrojnë numra telefoni për transfertat e çdo shume. Por ky informacion fabrikohet lehtësisht, veçanërisht nga persona të brendshëm të korruptuar që drejtojnë këto vitrina, duke e bërë të vështirë për zbatimin e ligjit identifikimin e modeleve, sipas dokumenteve nga tetë rastet federale dhe zyrtarëve në të dy anët e kufirit.
Fragment nga një ankesë penale e vitit 2019 e paraqitur nga prokurorët federalë në një rast të trafikut të drogës në Ohio. Ai përshkruan metodat e përgjithshme të përdorura nga dyqanet e remitancave me bazë në SHBA për të qëndruar jashtë radarit të autoriteteve kur pastrojnë paratë e drogës për narkotikë
Procesi i ndarjes së shumave të mëdha të parave në transaksione më të vogla për të shmangur kërkesat e raportimit njihet zakonisht si ‘smurfing’ ose ‘strukturim’. Mobilizimi i një numri të madh njerëzish ose ‘smurfësh’ për të dërguar dhe marrë ato shuma modeste referohet si ‘shumë për shumë’ nga agjentët e zbatimit të ligjit të SHBA.
Bashkëpunëtorët me bazë në SHBA që dërgojnë para në jug mund të fitojnë ryshfete nga kartelet deri në 10% të vlerës së transfertave individuale që rrallë tejkalojnë 1000 dollarë, sipas zyrtarit amerikan dhe një aktakuze federale të vitit 2019 të kriminelëve të dyshuar që drejtonin një rrjet të pastrimit të parave në Ohio.
Madhësia mesatare e dërgesave të dërguara në Meksikë në 2022 ishte 390 dollarë, sipas të dhënave nga Banka Qendrore e vendit. Këto fonde shpesh u dërgohen tregtarëve meksikanë, duke përfshirë dyqane komoditeti, supermarkete, farmaci dhe dyqane.
Fragment nga një memorandum dënimi i vitit 2020 i paraqitur nga prokurorët federalë në rastin e Jose Rosales-Ocampo. Ai është dënuar për pastrim parash nga droga nëpërmjet remitancave të dërguara në Meksikë nga tre dyqane të telefonave celularë në Columbus, Ohio
Dy duzina ‘smurfë’ me bazë në Meksikë, të cilët thanë se punojnë për kartelin Sinaloa i thanë Reuters se preferojnë të merren me shitës me pakicë, sepse ato biznese priren të bëjnë më pak pyetje sesa bëjnë bankat.
Ata thanë se zakonisht u kërkohet të tregojnë letërnjoftimin e tyre zyrtar të votuesit; të japin emrin e dërguesit dhe marrëdhënien e tyre me atë person; dhe të paraqesin një numër gjurmimi transaksioni që dërguesit e ndajnë vetëm me marrësit – hollësitë që u jepen atyre paraprakisht nga karteli përmes mesazheve me tekst ose mesazheve WhatsApp.
Marrësit në Meksikë zakonisht mbajnë 1% të të ardhurave si kompensim, thanë njerëzit, me rekrutët e rinj që marrin një pjesë më të madhe në transaksionin e tyre të parë për t’i tërhequr ata në skemë.
Zyrtarët e sigurisë thanë se ‘smurfët’ meksikanë paguhen më pak se homologët e tyre amerikanë, sepse rreziku i arrestimit është më i ulët. Një kërkim i Reuters në dosjet e gjykatës meksikane që datojnë që nga viti 2012 nuk gjeti asnjë rast që përfshinte pastrim parash përmes remitancave.
Presidenca e Meksikës dhe zyra e Prokurorit të Përgjithshëm nuk iu përgjigjën kërkesave për koment në lidhje me strategjinë e vendit për të luftuar pastrimin e dyshuar të parave nëpërmjet remitancave. Njësia e Inteligjencës Financiare, e cila heton krimet financiare, gjithashtu nuk pranoi të komentojë.
Në Shtetet e Bashkuara, të paktën shtatë raste të trafikut të drogës që përfshinin përdorimin e remitancave për të dërguar fitime në Meksikë janë ndjekur penalisht me sukses që nga viti 2017 në gjykatat federale në Kolorado, Xhorxhia, Ohio, Oklahoma, Teksas, Virxhinia dhe shtetin Uashington.
Kolektivisht, ato raste përfshinin pastrimin e më shumë se 100 milionë dollarëve midis viteve 2013 dhe 2020, sipas dokumenteve gjyqësore të paraqitura nga prokurorët. Të paktën 81 individë të akuzuar në ato raste janë deklaruar fajtorë për krime, duke përfshirë komplotin për pastrim parash dhe shpërndarje të lëndëve narkotike, si dhe posedim të paligjshëm të armëve të zjarrit.
Prokurori amerikan John Horn, i cili ndoqi penalisht çështjen e Xhorxhias, tha se kartelet meksikane ‘mund të kenë gjetur një mjet efektiv përmes dërguesve të paskrupullt’ për të kthyer fitimet e tyre nga droga në Meksikë, sipas një njoftimi për shtyp të 21 qershorit 2017 të lëshuar në kohën e aktakuzës në Xhorxhia. Horn nuk pranoi të komentonte.
Qeveria në atë rast pretendoi se 11 të pandehur përdorën remitancat për të pastruar më shumë se 40 milionë dollarë nga 2013 deri në 2017 në nëntë biznese të vogla në metro Atlanta që ofronin shërbime të transferimit të parave, duke përfshirë një pikë karburanti dhe një restorant taco.
Nëntë nga të pandehurit e pranuan fajësinë, ndërsa dy mbeten të arratisur. Të gjithë ishin menaxherë dyqanesh ose punonjës për të cilët prokurorët thanë se pranonin me vetëdije sasi të mëdha parash nga trafikantët e drogës, i ndanë në transaksione të vogla për të shmangur kërkesat e raportimit dhe i lidhnin me emra klientësh fiktive në këmbim të ryshfetit.
Nga nëntë të pandehurit e dënuar me burg, një mbetet në burg dhe gjashtë u liruan, sipas të dhënave të Byrosë Federale të Burgjeve, të cilat nuk përmbajnë asnjë informacion për dy të tjerët.
Reuters nuk ishte në gjendje të kontaktonte avokatët për gjashtë nga ata nëntë të pandehur, sepse shumica e të dhënave për rastin janë ende të pazbuluara, duke përfshirë emrat e avokatëve mbrojtës. Avokatët që përfaqësojnë tre të pandehur – Oscar Gustavo Perez-Bernal, Itzayana Guadalupe Perez-Bernal dhe Susan Fiorella Ayala-Chavez – nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Në çështjen e Ohios, prokurorët federalë në vitin 2019 pretenduan se një rrjet në pronësi të familjes me tre dyqane celulare në Columbus që ofronin shërbime të transferimit të parave, kishte transferuar 44 milionë dollarë fitime të paligjshme nga droga në Meksikë midis 2013 dhe 2019 në transaksione që nuk i kalonin kurrë 1000 dollarët.
Ato dyqane – Express Cellular, Los Rosales dhe Los Rosales 2 – shisnin shumë pak mallra dhe në thelb ishin pika të pastrimit të parave, klientët e vërtetë të të cilëve ishin trafikantë të heroinës, fentanilit dhe marihuanës, të cilët paguanin pronarët deri në 10% të çdo transferimi, thanë prokurorët. Paratë u transferuan në emrat e dërguesve të rremë, thuhej në aktakuzë, dhe shkuan në Nayarit, Jalisco, Michoacan dhe Sinaloa, shtetet meksikane që janë bastione të krimit të organizuar.
Mes atyre që u deklaruan fajtorë ishin katër anëtarë të familjes që drejtonin dyqanet e telefonave celularë: Jose Luis Rosales-Ocampo, Josue Gama-Perez, Thania Rosales-Guadarrama dhe Dulce Rosales-Guadarrama.
Të katër ata u dënuan me burgim nga 6 deri në 12 vjet. Avokatët e të pandehurve nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Fragment nga një ankesë penale e vitit 2019 e paraqitur nga prokurorët federalë në një rast të trafikut të drogës në Ohio. Ai përshkruan operatorët e një dyqani celularësh që punonin me trafikantë heroine për të çuar fitime nga droga në Meksikë. Të pandehurit u deklaruan fajtorë për pastrim parash
Prokurorët federalë në Misuri zbuluan vitin e kaluar akuza kundër pjesëmarrësve të supozuar në një komplot të supozuar prej 4.7 milionë dollarësh për të shpërndarë heroinë, fentanil dhe metamfetamina në tokën amerikane dhe për të dërguar disa nga të ardhurat në Meksikë përmes remitancave.
Midis 44 personave të akuzuar ishin pronarë të tre dyqaneve të vogla në Kansas City nga ku prokurorët thonë se paratë e drogës ishin gjurmuar. Tre pronarët – Ana Lilia Leal-Martinez, Ana Paola Banda, Maria de Lourdes Carbajal, të gjithë shtetas meksikanë – u deklaruan të pafajshëm.
Avokati i Banda-s, Henri Ëatson, tha se ‘çështja është e ndërlikuar dhe qeveria nuk ka dhënë ende të gjithë zbulimin e nevojshëm për të mbrojtur në mënyrë të përshtatshme çështjen’. Avokatët e Leal-Martinez dhe Carbajal nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Asnjë kompani e transferimit të parave, agjentët e pavarur të të cilave u zunë në grackën e rrjetit, nuk u akuzua në tetë rastet federale. Megjithatë, prokurorët në ato raste përmendën disa nga ato firma në dokumentet e gjykatës, sepse ata thanë se të pandehurit kishin përdorur platformat e tyre për të mbledhur paratë e drogës.
Kompanitë e përmendura ishin: DolEx me bazë në Teksas, Girosol me bazë në Florida, Boss Revolution (në pronësi të IDT Corporation me bazë në New Jersey), Intermex me bazë në Miami, Omnex me bazë në New Jersey, Ria (në pronësi të Euronet me bazë në Kansas), Sigue me bazë në Kaliforni dhe Transfast me bazë në Nju Jork.
DolEx, Girosol, Intermex, Omnex, Euronet dhe Sigue nuk iu përgjigjën kërkesave për koment. IDT nuk pranoi të komentojë.
Sangita Bricker, nënkryetare e lartë e komunikimeve globale në gjigantin e pagesave Mastercard, e cila bleu Transfast në 2019, tha se kompania përdor teknologjinë më të fundit dhe praktikat më të mira për të mbikëqyrur veprimtarinë e dyshimtë dhe për ta raportuar atë tek autoritetet e zbatimit të ligjit.
Të paktën katër prej këtyre kompanive – Intermex, Ria, Sigue dhe Transfast – u bënë të vetëdijshëm për pastrimin e mundshëm të parave të drogës në platformat e tyre dhe kërkuan ta ndalonin atë, sipas një deklarate të 2019 të paraqitur nga një hetues IRS që ndihmoi prokurorët federalë të rëzonin pronarët e dyqaneve të telefonave celularë në Ohio.
Secila prej katër firmave hetoi transaksione të dyshimta të kryera nga një ose më shumë dyqane të telefonave celularë që përdorën platformat e tyre, më pas ndërprenë marrëveshjet e tyre të agjentëve me ato biznese midis 2015 dhe 2017 bazuar në atë që gjetën, thuhet në dokument.
Fragment nga një ankesë penale e vitit 2019 e paraqitur nga prokurorët federalë në një rast të trafikut të drogës në Ohio. Një agjent i pavarur për kompaninë e transferimit të parave me bazë në Majami, Intermex, akuzohet se ka ndihmuar narkotikët të përdorin remitancat për të dërguar të ardhurat e paligjshme nga droga në Meksikë. Një hetim i brendshëm nga Intermex tregoi transaksione të shumta të dyshimta të ekzekutuara nga agjenti, sipas ankesës
Sigue, për shembull, ekzaminoi 375 transaksione të kryera nga Express Cellular nga marsi deri në gusht 2017 dhe gjeti tregues të shumëfishtë të ‘transfertave bankare të lidhura me trafikun e narkotikëve’, thuhet në deklaratë.
Ndër shenjat paralajmëruese të shënuara në dokument: Gati dy të tretat e transaksioneve u dërguan në shtetin meksikan ‘me rrezik të lartë’ të Nayarit, një vend i njohur si një qendër e kultivimit të lulekuqes së opiumit. Dhe shumë nga transaksionet ishin për shuma midis 800 dhe 999 dollarë, një gamë e Sigue e shënuar si tregues i ‘të ardhurave nga narkotikët’. Sigue e ndërpreu marrëdhënien e saj me Express Cellular në nëntor 2017, thuhej në deklaratë.
Dokumenti nuk tregoi nëse Sigue, Intermex, Ria dhe Transfast nisën hetimet e tyre të brendshme të dyqaneve të telefonave celularë vetë, ose në përgjigje të zyrtarëve federalë të zbatimit të ligjit që hetonin veprimtari të dyshimta në ato dyqane.
Prokurorët dhe IRS nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Disa lojtarë të mëdhenj janë akuzuar në të kaluarën se kanë lejuar mashtruesit të përdorin rrjetet e tyre. Në vitin 2017, Western Union me bazë në Kolorado ra dakord të paguante 586 milionë dollarë për të zgjidhur akuzat nga Departamenti i Drejtësisë i SHBA-së dhe Komisioni Federal i Tregtisë se nuk arriti të parandalonte kriminelët që të përdornin shërbimin e tij për pastrim parash dhe mashtrim. Si pjesë e asaj marrëveshjeje, kompania ra dakord të forcojë mbrojtjen e konsumatorëve dhe të përmirësojë mbikëqyrjen e agjentëve të saj në këmbim të mosndjekjes penale.
Në një deklaratë të dërguar me email, Western Union tha se kompania ‘bëri investime të rëndësishme në njerëz, procese dhe teknologji’ për të përmbushur marrëveshjen e saj me qeverinë, e cila mbylli çështjen penale në mars 2020.
“Shumica e familjes time e ka bërë atë”
Më pak se 28,000 njerëz jetojnë në qytetin Sinaloan të Kosta Rikës, që ndodhet rreth 35 kilometra në jug të Culiacán, kryeqyteti i shtetit. Është një zonë me emigrim të ulët drejt Shteteve të Bashkuara, sipas të dhënave të qeverisë meksikane. Megjithatë Kosta Rika krenohet me një grup financiar të lulëzuar: Gjashtë degë të bankave kryesore të vendit ndodhen atje, si dhe dyqane komoditeti, farmaci dhe shitës të tjerë me pakicë ku banorët mund të marrin remitancat.
Në një vizitë në qytet vitin e kaluar, Reuters pa të paktën pesë persona me motoçikleta, të veshur me pako dhe të shoqëruar nga truproja, duke mbledhur para nga njerëzit që dilnin nga degët e Banco Azteca, Banorte dhe BanCoppel të vendosura në rrugën kryesore të shtruar keq. Gjashtë vendas i thanë Reuters se këta korrierë punonin për kartelin Sinaloa duke marrë paratë e drogës të dërguara si remitanca, pa sqaruar më tej.
Një grua që arkëton remitancat për kartelin Sinaloa pozon në Culiacán, Meksikë. Zonja, e cila nuk donte të identifikohej, vlerëson se ajo ka fituar rreth 17,000 dollarë që nga viti 2014 duke ndihmuar kartelin të riatdhesojë paratë e drogës në Meksikë dhe nga rekrutimi i të tjerëve në skemë
Juan de Dios Gámez, kryebashkiaku i Culiacán, juridiksioni komunal i të cilit përfshin qytetin e Kosta Rikës, nuk iu përgjigj një kërkese për koment. Një zëdhënëse nga zyra e guvernatorit të Sinaloas, Rubén Rocha, e referoi Reuters te zyra eProkurorit të Përgjithshëm federal, i cili nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Grupo Elektra, e cila zotëron Banco Azteca, i tha Reuters në një deklaratë të dërguar me email se shkon përtej kërkesave rregullatore standarde për t’u mbrojtur nga pastrimi i parave dhe mashtrimi duke përdorur teknologji që i lejon bankës të bëjë kontrolle në kohë të saktë për ata që përdorin shërbimet e saj. Kompania tha se ka njësinë e saj të inteligjencës financiare që ndan ‘gjithmonë’ informacione me autoritetet meksikane që nuk i përmendi.
Megjithatë, ajo pranoi se ishte e vështirë të largoheshin njerëzit që paguhen për të kryer transaksione në emër të dikujt tjetër.
“Asnjë institucion nuk është plotësisht i mbrojtur nga njerëzit që individualisht dhe në mënyrë të paligjshme ngarkojnë komision për të vepruar për të tjerët”, thuhet në deklaratë.
BanCoppel nuk pranoi të komentonte. Banorte tha se nuk kishte identifikuar asnjë rast të pastrimit të parave përmes sistemit të saj të pagesave të remitancave, por tha se kishte mjetet për të ndaluar çdo përpjekje për ta bërë këtë. Banorte nuk dha hollësi të mëtejshme.
Kosta Rika nuk është i vetmi komunitet, banorët e të cilit thonë se Karteli Sinaloa punëson vendasit për të pastruar paratë nëpërmjet remitancave.
Në të gjithë Sinaloan, 49 njerëz të njohur me këtë veprimtari – shumë prej të cilëve kanë marrë pjesë vetë – i thanë Reuters se është një shtytje anësore për banorët. Një nënë nga El Tepuche, një qytet i vogël rural rreth 18 kilometra jashtë Culiacán, tha se ajo kishte marrë para për kartelin Sinaloa për katër vjet.
“Unë e kam bërë atë, shumica e familjes time e ka bërë atë,” tha ajo.
Zonja tha se disa nga të afërmit e saj marrin remitancat për kartelin duke përdorur një aplikacion smartphone nga Albo, një kompani meksikane fintech. Këtu ajo kartat e debitit Albo të lidhura me tre nga ato llogari. Albo nuk iu përgjigj kërkesave për koment
Ndërsa zyrtarët amerikanë janë gjithnjë e më të shqetësuar për përdorimin e remitancave për të lëvizur paratë e drogës, López Obrador ka theksuar rëndësinë e shumave të mëdha dhe në rritje që dërgohen nga Shtetet e Bashkuara.
Meksika vitin e kaluar mori sasinë e dytë më të madhe të remitancave në nivel global, pas Indisë duke tejkaluar Kinën, sipas Bankës Botërore. Remitancat vitin e kaluar përbënin 4.3% të PBB-së meksikane, gati dyfishi i përqindjes nga viti 2015, tregojnë të dhënat e qeverisë. Pothuajse 2 milionë familje meksikane morën remitanca vitin e kaluar, sipas Bankës Qendrore të Meksikës.
“Kjo u shkon njerëzve më të varfër,” tha López Obrador në një konferencë shtypi më 2 shkurt në Mexico City, ku ai vlerësoi emigrantën për dërgimin e remitancave.
Zyra e tij nuk iu përgjigj kërkesave për koment në lidhje me akuzat e zbatimit të ligjit se kartelet meksikane po përdorin remitancat për të pastruar paratë e drogës.
Grupi i mendimit meksikan Signos Vitales shqyrtoi rritjen e fundit të remitancave dhe arriti në përfundimin se rritja e emigracionit e vetme nuk mund të shpjegojë zgjerimin e shpejtë.
“Pastrimi i parave, i lidhur ngushtë me veprimtaritë e trafikut të drogës, duket se përbën të paktën një pjesë të rritjes”, thuhet në raport.
Ai studim i marsit 2023 vuri në dukje një sërë pikash të dhënash që analistët e Signos Vitales i gjetën shumë të pazakonta. Midis tyre:
Tetë shtete të SHBA-së me një numër relativisht modest të banorëve me origjinë meksikane treguan rritje të madhe të dërgesave në Meksikë midis 2018 dhe 2022. Më i madhi ishte Minesota. Dërguesit që përdorin shërbimet e transferimit të parave atje vitin e kaluar dërguan 4.7 miliardë dollarë në Meksikë, ose 8% e totalit të vitit 2022, sipas të dhënave të bankës qendrore, duke e renditur Minesotën të tretën pas Kalifornisë dhe Teksasit, dhe përpara shteteve si Arizona, Kolorado, Florida. Illinois, New Mexico dhe Nevada, të gjitha vendet me një numër dukshëm më të lartë të banorëve latinë.
Yoli’s Western Wear, Dallas, Teksas. Burimi: Google Street View, korrik 2018
Minesota është shtëpia e rreth 200,000 njerëzve me origjinë meksikane. Ata të gjithë do duhej të dërgonin mesatarisht rreth 23,000 dollarë secili për t’iu afruar 4.7 miliardë dollarëve, një ‘arsye e fuqishme’ për të dyshuar se vetëm punëtorët mund të arrinin të dërgonin nivele kaq të larta të remitancave në Meksikë, tha Signos Vitales.
Në nëntë muajt e parë të vitit të kaluar, 227 komuna meksikane morën aq shumë transferta parash sa çdo familje e vetme në ato vende mund të kishte marrë të paktën një dërgesë në muaj.
“Statistikisht, dukuri të tilla nuk kanë gjasa”, tha Signos Vitales. Së bashku, ato vende morën 10.5 miliardë dollarë, ose gati 25% e të gjitha dërgesave të dërguara në Meksikë në tre tremujorët e parë të 2022.
Oquitoa është një fshat me rreth 500 banorë të vendosur në një rajon të shtetit Sonora të dominuar nga Karteli Caborca. Deri në vitin 2017, Oquitoa nuk regjistroi remitanca. Vitin e kaluar mori 2.5 milionë dollarë.
Signos Vitales gjeti gjithashtu qindra komuna që kanë filluar të marrin transferta parash vetëm në vitet e fundit. Midis tyre është Oquitoa, një fshat me rreth 500 banorë të vendosur në një rajon të shtetit Sonora të dominuar nga Karteli Caborca. Deri në vitin 2017, Oquitoa nuk regjistroi remitanca. Vitin e kaluar ajo mori 2.5 milionë dollarë, tregojnë të dhënat e bankës qendrore.
“Ka shumë informacione që…të paktën ngrenë dyshime për një lloj veprimtarie të paligjshme,” tha Enrique Cardenas, president i Signos Vitales.
Zyrat e guvernatorit të Minesotës Tim Walz dhe Prokurorit të Përgjithshëm të shtetit Keith Ellison nuk iu përgjigjën kërkesave për koment.
Bella’s Tortilla & Meat Market, Martinsville, Virxhinia. Burimi: Google Street View, shtator 2016
E vrarë me armë zjarri
Në Culiacán, ish-pastruesja e shtëpisë që filloi të arkëtonte para për kartelin Sinaloa në 2014 tha se fillimisht kishte qenë nervoze për përfshirjen me narkotikët, por e bëri këtë ‘nga nevoja’.
Ajo kohët e fundit ishte kthyer me vajzën e saj në Meksikë nga Shtetet e Bashkuara dhe po përpiqej të jetonte me të ardhurat e saj mujore prej 150 dollarësh, kur një fqinj sugjeroi një mënyrë për të fituar para të lehta.
Pagesa e saj fillestare prej 230 dollarësh shkoi për të paguar qiranë e atij muaji. Së shpejti, ajo po merrte remitancat rregullisht, por jo më shumë se tre herë në muaj, një kufi i vendosur nga karteli. Ndonjëherë, mbajtësit e saj i dërgonin mesazhe se ajo duhet të ‘bënte një pushim’ për disa muaj, tha ajo.
Gruaja tha se merrte rreth 1% të çdo dërgese që merrte në para. Por një pjesë e mirë e fitimeve të saj totale – rreth 8,000 dollarë – erdhi nga futja e të tjerëve në skemë. Ajo tha se paguhej 40 dollarë për kokë për njerëzit që rekrutonte vetë, 20 dollarë për secilin person që sollën anëtarët e saj, e ndjekur nga një pagesë përfundimtare prej 10 dollarë për person nga shtresa tjetër e piramidës.
Ajo tha se puna nuk e ka bërë të pasur, por e ka bërë jetën disi më të rehatshme.
“Ne i përdorëm paratë për të përmirësuar shtëpinë,” tha ajo.
Një nga rekrutët e saj të drejtpërdrejtë ishte një shofer kamioni sinaloan në të 50-at e tij, i cili i tha Reuters se ai e futi të bijën në skemë. Ai tha se ajo dhe rekrutët e tjerë më të rinj përdorën Albo, një kompani meksikane pagesahh celulare, për të marrë para për kartelin.
Veprimtaritë e së bijës hedhin dritë mbi mënyrën sesi teknologjia e re bankare u ofron trafikantëve mënyra të reja për pastrimin e parave, një prirje e konfirmuar nga ekspertët e sigurisë dhe 13 ‘smurfë’ të cilët thanë se paratë e holla i kishin për kartelin Sinaloa. Disa kompani pagesash celulare ofrojnë shërbime të bazuara në aplikacione që transferojnë para ndërkombëtarisht në sekonda dhe u ofrojnë përdoruesve një kartë debiti ose krediti për të bërë blerje me ato fonde.
Albo punon me WorldRemit, firmën e transferimit të parave me bazë në Londër, për t’u mundësuar njerëzve në Shtetet e Bashkuara të dërgojnë remitanca për përdoruesit e Albo në Meksikë. Shoferi i kamionit tha se ai i qëndroi besnik metodës tradicionale të arkëtimit të remitancave në banka dhe te shitësit me pakicë, sepse nuk ishte aq i njohur me aplikacionet e telefonëve inteligjentë.
Ai tha se vajza e tij i mori transfertat përmes një portofoli virtual në aplikacionin Albo. Pastaj ajo do t’i transferonte fondet në mënyrë elektronike në një numër llogarie bankare që i kishte kaluar nga karteli përmes WhatsApp. Ai i tregoi Reuters një kartë debiti Albo me emrin e vajzës së tij në të, për të cilën tha se ishte e lidhur me portofolin virtual.
Albo nuk iu përgjigj kërkesave për koment. WorldRemit tha se përdor veçori të sigurisë kryesore në treg për të luftuar krimet e dyshuara financiare në platformën e saj, pa dhënë hollësi të mëtejshme.
Shoferi i kamionit tha se vajza e tij arkëtoi para për kartelin Sinaloa për tre vjet. Më pas, në qershor 2019, dy burra të paidentifikuar e qëlluan për vdekje.
Babai dyshon se paratë që kishin mbërritur në llogarinë e saj në Albo kishin qenë shumë tunduese për të. Në muajt para se të vritej, tha ai, ajo u transferua në një vend të ri, përmirësoi garderobën e saj, zëvendësoi telefonin dhe bleu një televizor të ri.
“Ata e qëlluan vajzën time, këtu përballë shtëpisë sime,” tha ai. Reuters shikoi një kopje të certifikatës së saj të vdekjes. Thuhet se ajo vdiq nga plagët me armë zjarri.
Burri tha se ai ende arkëton remitancat për kartelin Sinaloa. Ai ka frikë se do e dëmtojnë nëse ndalon.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
