Guvernatori i Floridës, Ron DeSantis pati një mundësi në prill për t’u përballur me vrullin në rritje të Donald Trump drejt nominimit presidencial republikan në vitin 2024. Ashtu si disa mundësi të tilla, ai e la t’i kalonte para hundës.
DeSantis ishte në Japoni në atë kohë në një turne ndërkombëtar, një hap i ndërmarrë shpesh nga kandidatët presidencialë për të përforcuar kredencialet e tyre të politikës së jashtme. Trump kishte nisur kandidaturën e tij pesë muaj më parë dhe kishte shpenzuar pjesën më të madhe të asaj kohe duke sulmuar guvernatorin, i cili konsiderohej sfiduesi i tij i mundshëm më i frikshëm, por ende nuk ishte deklaruar.
I pyetur në kamera për ngecjen prapa Trumpit në sondazhe, DeSantis në mënyrë të sikletshme luajti si ‘i turpshëm’. Sytë e tij u çapëlyen gjerësisht dhe koka e tij tundej nga njëra anë në tjetrën, ndërsa ai u përpoq të shmangte përgjigjen e pyetjes, në atë që u bë një videoklip viral.
“Unë nuk jam…nuk jam kandidat, kështu që do e shohim nëse dhe kur kjo të ndryshojë,” tha guvernatori.
Aleatët, këshilltarët dhe njerëzit e afërt me fushatën tani pranojnë se ngurrimi i DeSantis në javët përpara se të shpallte kandidaturën e tij për t’u ‘përplasur’ me Trump – në udhëtimin në Japoni dhe gjetkë – ishte një nga disa gabime strategjike të kushtueshme.
Reuters foli me 16 operativë politikë dhe donatorë të afërt me DeSantis për të rindërtuar periudhën afërsisht 10-javore nga mesi i marsit – përpara aktakuzës së parë penale të Trump në Nju Jork – deri në fillimin e fushatës së DeSantis më 24 maj.
Disa nga njerëzit thanë se ato javë janë vendimtare për të kuptuar pse DeSantis, që dikur shihej si shpresa më e mirë e partisë për të dalë nga trazirat që rrethonin Trump, tani është pothuajse 40 pikë prapa ish-presidentit, sipas sondazhit të fundit të Reuters/Ipsos.
Gabimet në atë fazë të hershme patën një ndikim të qëndrueshëm në fushatën e DeSantis, pranuan ata.
Pasi Trump u hodh në garë në fund të vitit të kaluar, DeSantis priti me muaj për të hyrë, duke iu shmangur temës së një gare presidenciale me mediat dhe duke kundërshtuar t’u përgjigjet sulmeve të Trump.
DeSantis shpresonte se një sesion legjislativ produktiv në shtetin e Floridës do nxiste kandidaturën e tij, sipas operativëve dhe njerëzve të afërt me guvernatorin. Në vend të kësaj, ajo e ka ngarkuar atë me një masë kufizuese të abortit që ka frenuar disa donatorë kryesorë.
Gjatë atyre javëve, hendeku midis Trump dhe DeSantis u rrit nga afërsisht 8 pikë përqindje në 34 pikë, sipas faqes së internetit të analizës së të dhënave FiveThirtyEight. Me DeSantis tani më shumë se në gjysmë të rrugës nga nisja e tij zyrtare në garën e parë fillestare në Iowa këtë janar, shumë aleatë po pyesin se çfarë – nëse ka ndonjë gjë – që fushata duhet të kishte bërë ndryshe.
Tetë këshilltarë, aleatë, donatorë, individë të përfshirë në përpjekjet e tij për mbledhjen e fondeve ose njerëz të afërt me DeSantis i thanë Reuters se guvernatori vendosi shumë theks në përfundimin e seancës legjislative të Floridës pa u dukur se po kandidonte për president.
Nga ana tjetër, një dallim i tillë ka të ngjarë të mos ketë rëndësi për votuesit, thanë ata njerëz, dhe e la DeSantis të prekshëm ndaj sulmeve nga Trump, pasi ai refuzoi të mbrohej personalisht nga sulmet e furishme të ish-presidentit.
“Ajo që ndodhi ishte se ne krijuam këtë boshllëk cenueshmërie,” tha një person i përfshirë në strategjinë e guvernatorit, i cili tha se ‘100%’ do dëshironte që guvernatori të kishte shpallur kandidaturën presidenciale më herët.
Fushata DeSantis i tha Reuters se nuk dëshironte të diskutonte ndonjë vendim strategjik të kaluar dhe ishte përqendruar në përgatitjen për garat e para nominuese, të cilat nisin me grupin e Iowa-s më 15 janar. Ndihmësit e DeSantis thonë se kanë bërë disa korrigjime të kursit pas gabimeve gjtë nisjes së fushatës.
TRUMP MBUSHI BOSHLLËKUN
Tre këshilltarë të përfshirë në formulimin e strategjisë së DeSantis ose të afërm me stafin e lartë të fushatës, si dhe disa donatorë me bazë në Florida, thanë se nëse do kishin mundësi të ktheheshin pas në kohë, ata do e kishin shtyrë DeSantis t’i përgjigjej më me forcë sulmeve të Trump që herët – duke përfshirë nisjen zyrtare të fushatës.
Kur DeSantis hyri në garë, ishte përmes një prezantimi skandaloz në X, i njohur më parë në Twitter, që edhe stafi i fushatës privatisht pranoi se ishte një fatkeqësi.
Trump dhe ndihmësit e tij nuk humbën kohë në përpjekjen për të mbushur hapësirën që DeSantis kishte lënë. Ata filluan një strategji për të dobësuar DeSantis në sytë e votuesve republikanë, veçanërisht duke e portretizuar atë si një kërcënim për Sigurimet Sociale dhe Medicare – programi i kujdesit shëndetësor për të moshuarit – sepse ai mbështeti ristrukturimin e programeve kur ishte anëtar i Kongresit.
“Presidenti ishte i vendosur të sulmonte Ron DeSantis sa më herët që të ishte e mundur”, tha për Reuters Chris LaCivita, menaxheri i fushatës së Trump.
“DeSantis ka duart të bëra pis në të gjitha të drejtat e të moshuarve. Si shkurtimi i Medicare, ulja e Sigurimeve Shoqërore. Madje edhe rritja e moshës sonë të pensionit,” thuhej në një reklamë televizive të publikuar nga MAGA, Inc., një super PAC që mbledh fonde që mbështet Trump.
Sipas një analize të Reuters, vetë Trump goditi DeSantis për Sigurimet Sociale dhe Medicare në fjalime, intervista dhe në mediat sociale më shumë se 40 herë midis nëntorit, kur Trump nisi fushatën e tij, dhe njoftimit të DeSantis në fund të majit.
LaCivita tha se fushata e Trump u përpoq të përfitonte nga fakti se DeSantis ishte ende i panjohur në atë pikë nga një pjesë e madhe e elektoratit republikan.
“Kur keni kaq pak identitet në atë pozicion, ju jeni në thelb një kanavacë bosh dhe mund të uleni dhe të prisni që kundërshtari juaj të pikturojë foton e tij, ose mund ta pikturoni ju për të,” tha LaCivita.
Ndërsa DeSantis vijoi të vononte hyrjen e tij, donatorët e tij po shqetësoheshin. Një donator i shquar u ankua për Reuters në mars se DeSantis nuk ishte ‘elastik’ sa duhet.
“Ata me të vërtetë nuk kanë filluar ta godasin Trumpin”, tha donatori.
“Të paktën 50 për qind e problemeve me të cilat është përballur fushata DeSantis kanë ardhur për shkak të mesazheve të Trump,” tha Ford O’Connell, një strateg republikan në Florida.
“Nëse DeSantis u shkatërrua dhe ra teksa bënte fushatën, njerëzit e Trump ju bënë të kuptoni se kjo ndodhi.”
JO KANDIDAT
DeSantis kishte mundësinë e tij për nisjen e kandidaturës së tij dhe ai nuk do pengohej nga Trump që të lëvizte më herët, sipas intervistave me dy njerëz të afërt me guvernatorin.
DeSantis, i cili e pikturoi veten si një njeri që mund t’i bënte gjërat pa dramën e Trumpit, donte të priste derisa legjislatura e kontrolluar nga republikanët në Florida të miratonte vendimet që ai mund t’i shiste gjatë fushatës.
Disa nga ato projektligje ishin të lidhura me kryqëzatën ‘anti-woke’ të DeSantis, si zgjerimi i ndalimit të shtetit për mësimin e koncepteve të identitetit gjinor. Të tjerë prisnin shpalosjen e qëllimeve të politikës konservatore, të tilla si humbja e kufizimeve për armët e fshehura.
Por sesioni legjislativ është bërë më i njohur për një projektligj për abortin, i cili u tregua i neveritshëm për disa donatorë të mëdhenj, të cilët shqetësoheshin se masa ishte aq kufizuese sa do frenonte votuesit e moderuar dhe do e bënte DeSantis të papëlqyeshëm.
Konservatorët në legjislaturën e dominuar nga republikanët miratuan një ndalim në prill që do ta nxirrte jashtë ligjit praktikën në gjashtë javë, ndër më kufizueset në vend. Ndërsa DeSantis nuk loboi për projektligjin, ai ishte zotuar gjatë fushatës së tij të rizgjedhjes të firmoste çfarëdo mase që i paraqitej. Ai përfundoi duke nënshkruar faturën natën me pak bujë.
Në gusht, sipërmarrësi i hoteleve Robert Bigeloë, donatori më i madh individual i super PAC-së kryesore pro-DeSantis, i tha Reuters se ai po e largonte guvernatorin nga mbështetja e tij pjesërisht për shkak të qëndrimit të tij për abortin.
Njerëz të afërt me DeSantis i thanë Reuters se ka qenë e vështirë të përballen me pakënaqësinë e donatorëve për ndalimin e abortit me dëshirën e fushatës për t’iu drejtuar konservatorëve fetarë. Fushata po rrezikon pjesën më të madhe të së ardhmes së saj në Iowa, ku ungjillorët konservatorë, katolikët dhe luteranët përbëjnë pjesën më të madhe të bazës së votimit.
Ngurrimi i DeSantis për të hyrë në garë më herët në pranverë shkaktoi dhimbje koke të tjera. Ai shmangu personalisht kërkimin e miratimeve nga ndonjë prej 20 ligjvënësve republikanë në Kongresin e SHBA që përfaqësojnë Florida, sipas dy njerëzve me njohuri për këtë çështje, pjesërisht sepse mendonte se bërja e një gjëje të tillë mund të dukej jopolitike pasi nuk e kishte deklaruar zyrtarisht kandidaturën e tij.
Në vend të kësaj, ai kishte një aleat me bazë në Tallahassee të quajtur Ryan Tyson, thanë ata njerëz. Ndërkohë, Trump po punonte me telefonat dhe po priste ligjvënësit në pronën e tij në Mar-a-Lago në Florida, duke kërkuar mbështetjen e tyre.
Dështimi i DeSantis për të biseduar drejtpërdrejt me ata ligjvënës, argumentuan njerëzit që kanë njohuri për çështjen, ka të ngjarë të kontribuojë që pjesa më e madhe e delegacionit të dalë në mbështetje të Trump në mes të prillit. Miratimet ndihmuan në nxitjen e një narrative se emërimi i Trump ishte i pashmangshëm, thanë ata.
ÇFARË U MËSUA NGA GABIMET
Ndihmësit thonë se fushata e DeSantis ka kërkuar të bëjë disa rregullime strategjike. Pas shmangies fillimisht të paraqitjeve në mediat kryesore, guvernatori është ulur rregullisht për intervista për të rritur profilin e tij dhe për të kundërshtuar Trump, sipas dy njerëzve të afërt me guvernatorin.
Ai është i përqendruar në përpjekjen për të ndaluar vrullin e Trump duke fituar garën e parë të nominimit të republikanëve në Iowa.
Shteti i mesperëndimit përdor një sistem grupi parlamentar, gjatë të cilit republikanët shfaqen në takimet lokale për të shprehur preferencën e tyre për kandidatët. Aleatët e DeSantis thonë se kjo mund t’i ndihmojë ata pasi sistemi priret të favorizojë fushatat me operacione të sofistikuara që nxisin pjesëmarrjen.
“E vërteta është kjo: Thjesht të jemi të qëndrueshëm. Të jemi të disiplinuar. Të rrisim konkurrencën dhe të organizohemi. Kështu fitojmë në Iowa dhe kjo është pikërisht ajo që ne po bëjmë,” tha për Reuters David Polyansky, një këshilltar i lartë i DeSantis.
Evan Power, nënkryetar i Partisë Republikane të Floridës, i cili po qëndron asnjanës në garë, tha se ai nuk mendon se do kishte bërë shumë ndryshim nëse DeSantis do të kishte hyrë në garë më herët.
“Pavarësisht se çfarë do bënte, këta njerëz do e sulmonin,” tha Power.
Megjithatë, Power pranoi se DeSantis nuk kishte nevojë të priste që seanca legjislative të përfundonte në maj.
“Unë nuk mendoj se ishte jetike, por kjo ishte strategjia që ai donte. Nuk ishte e nevojshme.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
