Zyrtarët amerikanë janë të shqetësuar se dhuna në fqinjët e Izraelit do çojë në një luftë më të madhe rajonale.
Sulmet me raketa nga Jemeni. Vrasje në Bregun Perëndimor. Sulmet ndaj trupave amerikane në Siri. Dhe kjo është përpara se Izraeli të nisë zyrtarisht një pushtim tokësor të Gazës, territori i kontrolluar nga militantët e Hamas-it që vranë më shumë se 1400 civilë e ushtarë izraelitë më 7 tetor.
Zyrtarët e administratës Biden janë veçanërisht të shqetësuar se grupet e armatosura të mbështetura nga Irani po përgatiten për më shumë gjakderdhje. Përveç Hamas-it, ato forca përfaqësuese përfshijnë Libanin dhe Hezbollah-un me bazë në Irak dhe Houthi-t e Jemenit.
“Ne shohim një perspektivë për një përshkallëzim shumë më domethënës kundër forcave dhe personelit amerikan në një afat të afërt. Dhe le të jemi të qartë për këtë, rruga të çon përsëri në Iran.” – u tha gazetarëve të hënën një zyrtar i lartë i Departamentit të Mbrojtjes. Zyrtarit iu dha anonimiteti sepse personi nuk ishte i autorizuar të fliste zyrtarisht.
Zyrtarët arabë janë gjithashtu të shqetësuar. Ata po i bëjnë thirrje Uashingtonit të ndihmojë në zbutjen e tensioneve duke përdorur atë që ka ndikimin që ka me Izraelin. Disa thonë se Shtetet e Bashkuara duhet të bëjnë thirrje për një armëpushim, por ekipi i Biden nuk është i gatshëm ta bëjë këtë, duke thënë se Izraeli ka të drejtë t’i përgjigjet sulmeve të Hamas-it.
Është veçanërisht e vështirë të frenohet dhuna sepse shkëndijat po fluturojnë në shumë vende të ndryshme. ‘Nëse tensionet nuk ulen së shpejti, i gjithë rajoni do preket’, parashikoi një diplomat arab, të cilit foli në kushtet e anonimitetit për të njëjtën arsye.
“Askush nuk do kursehet.”
Këtu janë disa nga ato pika të mundshme të ndezjes:
Iraku dhe Siria
Trupat amerikane në një sërë vendndodhjesh anembanë Irakut dhe Sirisë tashmë janë sulmuar nga dronët dhe raketat më shumë se dhjetëra herë gjatë javës së kaluar. Zyrtarët shqetësohen se këto sulme në shkallë të vogël, për të cilat Pentagoni fajësoi grupet militante të mbështetura nga Irani, mund të vijojnë e madje të përkeqësohen.
Ekziston shqetësimi se sulmet mund të zgjerohen përtej Irakut dhe Sirisë, të cilat strehojnë përkatësisht 2,500 dhe 900 trupa amerikane, te mijëra trupa të tjerë amerikane të vendosura në gjithë rajonin, nga Bahreini në Emiratet e Bashkuara Arabe. Edhe anijet tregtare në Gjirin Persik mund të jenë nën kërcënim të shtuar, sipas një zyrtari amerikan, të cilit iu dha anonimiteti për të diskutuar një temë të ndjeshme.
“Në përgjithësi, ne e dimë se ekziston një kërcënim i rëndësishëm i përshkallëzimit në të gjithë rajonin, dhe kjo do përfshijë edhe forcat amerikane.” – u tha gazetarëve një zyrtar i lartë ushtarak amerikan.
Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin ka drejtuar forca shtesë në rajon në përgjigje të sulmeve në Irak dhe Siri, duke përfshirë ridrejtimin e një grupi sulmues aeroplanmbajtës në rrugën për në Mesdheun Lindor drejt komandës së tij në Lindjen e Mesme të shtunën. Ai gjithashtu vendosi aftësi shtesë të mbrojtjes ajrore, duke përfshirë batalionet ‘Patriot’ dhe një sistem të mbrojtjes ajrore në lartësi të madhe në vende në gjithë rajonin, tha Pentagoni.
Kjo është si shtesë e një grupi tjetër sulmues transportues që vepron aktualisht në Mesdheun Lindor dhe mijëra forca që janë urdhëruar të jenë gati të përgatiten për t’u vendosur në rast nevoje.
Përgjatë kufirit izraelito-libanez
Kufiri verior i Izraelit me Libanin është tashmë skena e shtuar e sulmeve në dukje mes ushtrisë izraelite dhe Hezbollah-ut, një grup tjetër militant i mbështetur nga Irani.
Izraeli ka evakuuar fshatrat pranë kufirit mes lëshimeve të raketave dhe shqetësimeve për sulmet e militantëve. Gjatë fundjavës dhe të hënën, Forcat Mbrojtëse të Izraelit raportuan se përdornin dronë ajror dhe mjete të tjera për të goditur objektiva të shumta në Liban, duke përfshirë celula militante të dyshuara se po përpiqeshin të lëshonin raketa antitank, si dhe një kompleks të Hezbollah-ut dhe një pikë vëzhgimi.
Përleshje të tilla janë shqetësuese, por jo të pashembullta, dhe ato ende mund të parandalohen nga përshkallëzimi i mëtejshëm, tha Khaled Elgindy, një analist në Institutin e Lindjes së Mesme.
“Hezbollah-u përballet me presionet e veta të brendshme dhe Libani është tashmë një shtet i dështuar ekonomikisht.” – tha Elgindy.
“Ata nuk kanë nevojë për atë numër vdekjesh dhe shkatërrimi që ndodh në Gaza që t’u ndodhë edhe atyre.”
Zyrtarët amerikanë janë mbështetur te udhëheqësit libanezë për t’ia bërë të qartë këtë Hezbollahut, i cili gjithashtu jep ndikim të rëndësishëm politik në Liban. Ashtu si Hamas-i, Shtetet e Bashkuara e konsiderojnë Hezbollah-un një grup terrorist dhe përgjithësisht shmangin ndërveprimet e drejtpërdrejta me të.
Në një telefonatë të fundit me kryeministrin në detyrë të Libanit, Sekretari i Shtetit Antony Blinken ‘përsëriti rëndësinë e respektimit të interesave të popullit libanez, i cili do preket nga tërheqja e Libanit në konfliktin e nxitur nga sulmi terrorist i Hamas-it ndaj Izraelit’ në një lexim të Departamentit të Shtetit.
Bregu Perëndimor
Dhjetra palestinezë janë vrarë në Bregun Perëndimor që nga sulmi i Hamas-it ndaj Izraelit.
Shumë dyshohet se kanë vdekur në duart e kolonëve izraelitë që banojnë në territor dhe mund të përfitojnë nga momenti për të mbjellë frikë në komunitetet palestineze dhe duke u përpjekur të marrin tokën e tyre.
Ushtria izraelite gjithashtu ka organizuar bastisje dhe ka kryer të paktën një sulm ajror në Bregun Perëndimor, me qëllim një xhami, zyrtarët izraelitë thanë se Hamas-i po përdorte si bazë për të planifikuar sulme.
Zyrtarët amerikanë janë shumë të shqetësuar se përleshjet në Bregun Perëndimor mund të kthehen në një konflikt më serioz, tha Jon Alterman, një analist në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, i cili flet me zyrtarë të administratës.
Tensionet tashmë ishin jashtëzakonisht të larta në Bregun Perëndimor para sulmit të Hamas-it, shumica prej tyre për shkak të frustrimeve palestineze mbi vendbanimet izraelite ku banorët duken më të gatshëm për të vepruar me dhunë.
Gaza, e cila është shtëpia e 2.2 milionë palestinezëve, shumica dërrmuese e tyre civilë, është drejtuar prej kohësh nga Hamas-i. Sulmet ajrore izraelite që nga 7 tetori kanë vrarë mijëra palestinezë atje.
“Bregu Perëndimor është një lloj vendi i veçantë në mes.” – tha Alterman.
“Aty ka kolonë të armatosur, disa prej të cilëve kanë pikëpamje mesianike. Ka juridiksione të ndërlikuara, kush drejtohet nga çfarë ligji, nga këto lloj gjërash.”
Jemeni
Një front i ri i mundshëm u shfaq të enjten kur një anije shkatërruese e marinës amerikane, ‘USS Carney’, kapi katër raketa balistike dhe më shumë se një duzinë drone të lëshuar nga rebelët Houthi të Jemenit në Detin e Kuq verior.
Një zëdhënës i Pentagonit tha se raketat po shkonin drejt veriut, drejt Izraelit, kur u rrëzuan. Rebelët Houthi të mbështetur nga Irani besohet gjerësisht se kanë në dispozicion raketa balistike të afta për të goditur Izraelin. Është e paqartë se sa prej këtyre raketave zotërojnë Houthi-t, por një paradë ushtarake në kryeqytetin e Jemenit, Sanaa muajin e kaluar tregoi disa raketa të reja të prodhuara dhe të furnizuara nga Irani me rreze të shkurtër dhe të mesme.
Armëpushimi i lëkundshëm midis rebelëve Houths dhe koalicionit të mbështetur nga Arabia Saudite që mbështet qeverinë e njohur ndërkombëtarisht të vendit ka vijuar të mbetet ende në fuqi.
Kryeqytetet e tjera të Lindjes së Mesme
Protestat pro-palestineze janë mbajtur në gjithë rajonin ndërsa fjalët dhe imazhet – disa prej tyre dezinformata – nga lufta Izrael-Hamas janë përhapur.
Objektet diplomatike amerikane dhe izraelite kanë qenë pikat kryesore të demonstratave të tilla; policia në vende si Jordania dhe Libani ka përdorur gaz lotsjellës për të shpërndarë disa protestues që u përpoqën të sulmonin ndërtesa të tilla.
Autokratët që lejojnë tubimet në vende të tilla si Egjipti, ka të ngjarë të jenë të lumtur duke i lënë popullin të shfryjë tërbimin kundër izraelitëve, një bajrak i preferuar i sundimtarëve të Lindjes së Mesme, madje edhe atyre që kanë marrëveshje paqeje me Izraelin.
Por të njëjtët autokratë janë shpesh të papëlqyeshëm dhe gjithmonë ekziston rreziku që protestat të kthehen kundër tyre. Frustrimet ndaj udhëheqësve të tyre mund të rriten veçanërisht me rritjen e numrit të trupave të vdekur mes palestinezëve.
Pak presin një raund të ri demonstratash pro-demokratike si Pranvera Arabe, por potenciali për dhunë – nga protestuesit apo shteti – mbetet po aq i lartë sa emocionet e frymëzuara nga lufta Izrael-Hamas.
Një diplomat i dytë arab, të cilit iu dha anonimiteti për të diskutuar një çështje të ndjeshme, pranoi sfidën e paraqitur nga protestat, por argumentoi se nëse qeveria përgjegjëse qëndron e palëkundur në anën e palestinezëve, populli i saj vetëm do e mbështeste më shumë.
“Protestat do vazhdojnë dhe do ketë një presion shumë të fortë mbi autoritetet dhe liderët.” – tha diplomati.
“Kur bëhet fjalë për kauzën palestineze… është një kauzë e zakonshme. Është në gjakun tonë.”
Dhuna ekstreme kudo në botë
Sulmi i Hamas-it mund t’u japë frymë lëvizjeve ekstremiste, shkaku i të cilave kishte marrë më pak vëmendje, duke pasur parasysh fokusin në rritje ndërkombëtar në luftën e Rusisë ndaj Ukrainës dhe rivalitetin e Amerikës me Kinën.
Simpatizantë të dyshuar islamikë vranë dy suedezë në Bruksel dhe një mësues në Francë këtë muaj. Edhe pse nuk është e qartë nëse këto sulme kanë një lidhje të drejtpërdrejtë me konfliktin Izrael-Hamas, të gjitha ato janë faktorizuar në shqetësimet e rritura të Bashkimit Evropian për shqyrtimin më të mirë të emigrantëve dhe azilkërkuesve.
Sulme të shumta antisemitike dhe antimyslimane janë raportuar gjithashtu ditët e fundit, duke përfshirë edhe Shtetet e Bashkuara.
Në Illinois, një djalë 6-vjeçar palestinezo-amerikan u vra dhe nëna e tij u plagos kur ata u goditën me thikë në një krim të dyshuar të urrejtjes. Policia tha se i dyshuari, pronari i tyre, ishte i zemëruar për sulmin e Hamas-it në Izrael.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Politico
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
