Tetë banorë të ishullit Holanda e Karaibeve të Bonaire po çojnë Holandën në gjykatë se nuk ka bërë sa duhet për t’i mbrojtur nga kriza klimatike.
Sfida zyrtare ligjore u depozitua së bashku me Greenpeace Netherlands në Hagë të enjten (12 janar). Ajo kërkon që qeveria të marrë “masa konkrete” për të mbrojtur Bonaire nga pasojat e ndryshimeve klimatike dhe të përshpejtojë planet e saj për të ulur emetimet e gazeve serrë.
Bonaire është në Karaibe jugore rreth 8,000 kilometra nga Amsterdami dhe Holanda ka qenë e pranishme në ishull për qindra vjet. Ajo ka qenë një komunë e veçantë holandeze që nga viti 2010 dhe ka rreth 20,000 banorë që janë shtetas holandezë.
“Holanda e Karaibeve është harruar për një kohë të gjatë,” thotë Danique Martis, një punonjëse sociale dhe një nga paditësit në këtë çështje.
“Ka plane për të mbrojtur Holandën Evropiane kundër rritjes së nivelit të detit dhe pasojave të tjera të krizës klimatike, por për Bonaire, ky nuk është ende rasti.”
“Ata nuk kanë zgjidhje tjetër veçse të veprojnë”
Megjithëse Holanda është e njohur për masat e saj të përshtatjes klimatike, të përdorura për të mbrojtur tokën nga Deti i Veriut, paditësit pretendojnë se ka mungesë veprimi nga qeveria holandeze për të siguruar që ishulli i tyre të mbetet i sigurt dhe i banueshëm në të ardhmen.
“Më trishton të shoh se si, pavarësisht se e dinë përgjegjësinë e tyre, qeveria holandeze ka zgjedhur të lërë mënjanë të drejtën tonë për siguri. Për këtë arsye ne po shkojmë në gjykatë, ndaj atyre nuk u mbetet gjë tjetër veçse të veprojnë”, shton Martis, përcjell Euronews.
Padia ka dy kërkesa kryesore. E para është se qeveria holandeze bën plane dhe merr “masa konkrete” për të mbrojtur Bonaire nga pasojat e ndryshimeve klimatike.
E dyta është se Holanda duhet të shtrëngojë objektivat e saj klimatike, duke kontribuar “pjesën e saj të drejtë” për të mbajtur ngrohjen globale nën 1.5C duke arritur zero neto 10 vjet më herët se objektivi aktual i vitit 2050. Vendi është një nga emetuesit më të mëdhenj të Evropës në përpjesëtim me popullsia e saj.
“Nuk duhet të ketë rëndësi nëse jetoni në Bonaire, në Ameland apo në Valkenburg. Është detyrë e qeverisë holandeze të na mbrojë nga pasojat e krizës klimatike”
Qeveria holandeze duhet të marrë masa për të mbrojtur të drejtat e njeriut të banorëve të ishullit, argumenton grupi – veçanërisht të drejtën e tyre për jetë dhe për të respektuar jetën private dhe familjare.
“Nuk duhet të ketë rëndësi nëse jetoni në Bonaire, në Ameland apo në Valkenburg. Është detyrë e qeverisë holandeze të na mbrojë nga pasojat e krizës klimatike, “tha Andy Palmen, drejtor ekzekutiv i Greenpeace Holandë, në një konferencë për shtyp të enjten.
Ndërtimi mbi një precedent ligjor
Numri i rasteve të klimës kundër qeverive dhe kompanive të mëdha është rritur gjatë viteve të fundit.
Qeveria holandeze humbi një çështje historike në vitin 2019 kur Gjykata e Lartë vendosi se qeveria kishte detyra të qarta për të mbrojtur të drejtat e njeriut të qytetarëve të saj përballë ndryshimeve klimatike. Ai urdhëroi vendin të reduktonte emetimet me të paktën 25 për qind deri në fund të vitit 2020 krahasuar me nivelet e vitit 1990.
Çështja ligjore Bonaire synon të ndërtohet mbi këtë vendim për të treguar se Holanda ka një detyrë ligjore për të mbrojtur të drejtat e qytetarëve në të gjitha territoret e saj.
