Duke folur në samitin e shumëpritur Itali-Afrikë në Romë, Kryetari i Komisionit të Bashkimit Afrikan Moussa Faki përshëndeti nismat e Italisë për një forcimi reciprokisht të dobishëm të marrëdhënieve me kontinentin afrikan, por tha: “Ne nuk mund të kënaqemi me premtime të thjeshta që nuk mund të mbahen”.
Faki tha se kërkohej një “ndryshim paradigme” për të sjellë “një model të ri partneriteti” dhe për të hapur rrugën “drejt një bote më të drejtë dhe koherente”.
Ai tha: “Afrika nuk dëshiron të shtrijë dorën. Ne nuk jemi lypës.”
Udhëheqësit dhe përfaqësuesit nga 45 vende afrikane, duke përfshirë presidentët e Tunizisë, Senegalit, Kenias, Republikës së Kongos, Zimbabvesë dhe Somalisë, ishin në kryeqytetin italian për të dëgjuar detajet e të ashtuquajturit “plani Mattei” i Melonit, një politikë kryesore, frymëzuar nga Enrico Mattei, themeluesi i kompanisë së naftës Eni, i cili në vitet 1950 shtyu Italinë të mbështeste vendet afrikane për të zhvilluar burimet e tyre natyrore dhe për të përmirësuar ekonomitë e tyre.
Në samitin e organizuar në Palazzo Madame prestigjioze, selia e senatit italian, morën pjesë edhe presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel dhe Roberta Metsola, kryetarja e parlamentit të BE-së.
Duke hapur samitin, Meloni tha se projekti do të kishte një financim fillestar prej më shumë se 5.5 miliardë euro (4.7 miliardë £) për investime në një sërë sektorësh, duke përfshirë energjinë, arsimin, shëndetësinë dhe infrastrukturën, përcjell The Guardian.
“Ne duam të shkruajmë një kapitull të ri në historinë e bashkëpunimit tonë,” tha Meloni. “Ka pasur tregime të njëanshme në të kaluarën, duke thënë se Afrika është një kontinent i varfër. Kjo nuk është e vërtetë… ai krenohet me burimet natyrore dhe një popullsi të re.”
Meloni tha se projekti do të bazohej në “një bashkëpunim mes të barabartëve” dhe “larg nga çdo imponim grabitqar apo qëndrim bamirës ndaj Afrikës”.
Kryeministrja italiane njoftoi planin e saj për Afrikën menjëherë pasi qeveria e saj e ekstremit të djathtë mori detyrën në tetor 2022, me qëllimin kryesor për të transformuar Italinë në një qendër energjetike ndërsa Evropa po largohej nga gazi rus.
Një prioritet për Melonin në këmbim të ndihmës së ekonomive afrikane për të përparuar është frenimi i fluksit të emigrantëve nga Afrika, një premtim zgjedhor që ajo deri më tani nuk ka arritur ta përmbushë.
Meloni ka bërë një fushatë prej kohësh që njerëzit që migrojnë nga Afrika “të ndihmohen në shtëpi”. Lufta kundër trafikimit të qenieve njerëzore do të ishte në qendër të planit, tha ajo, duke shtuar se njerëzit kishin të drejtën “të mos detyroheshin të emigronin … për një jetë më të mirë që është e vështirë të gjendet në Evropë”.
“Emigracioni masiv nuk do të ndalet kurrë. Trafikantët e qenieve njerëzore nuk do të mposhten kurrë nëse nuk trajtojmë shkaqet e shumta që e shtyjnë një person të largohet nga shtëpia e tij,” tha ajo në samit.
Meloni po përpiqet të pozicionojë Italinë në ballë të rritjes së ndikimit evropian në kontinentin afrikan dhe tha se prania e liderëve të BE-së në samit konfirmoi mbështetjen e Evropës për nismën e vendit të saj.
Von der Leyen tha: “Ky është një moment bashkëpunimi intensiv dhe i rinovuar midis Afrikës dhe Evropës, sepse jo vetëm që fatet tona janë në linjë, por edhe interesat janë në linjë më shumë se kurrë më parë.”
Metsola tha se 12 nga 20 ekonomitë me rritje më të shpejtë në botë ishin në Afrikë. “Kur Afrika përparon, Evropa përparon dhe bota do të përparojë gjithashtu,” tha ajo.
Raffaele Marchetti, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Luiss në Romë, tha se Meloni po shfrytëzonte pozicionet e dobësuara të Francës dhe Gjermanisë në Afrikë për të rritur ndikimin e Italisë.
“Ka një dritare të rëndësishme mundësish për Italinë,” tha ai. “Italia ka gjithashtu një avantazh historik – po, ishte një fuqi koloniale, por në një mënyrë të vogël dhe të ndryshme nga të tjerët, dhe për këtë arsye ajo shihet si një vend i aftë për të krijuar marrëdhënie jo grabitqare.”
Riccardo Magi, presidenti i partisë së vogël të majtë Più Europa, tha se “konfuzion i madh ende mbretëronte” mbi mënyrën se si do të ekzekutoheshin objektivat e planit.
Ai ishte gjithashtu skeptik për praninë e Von der Leyen në samit.
Magi tha: “Ajo ka qenë atje [me Melonin] në raste të tjera, për shembull për marrëveshjen e migracionit të BE-së me Tunizinë verën e kaluar, e cila dështoi plotësisht, kështu që prania e saj nuk është më një garanci besueshmërie, dhe për fat të keq, as besueshmëri. ”
